เส้นทางไปสู่ระบอบประชาธิปไตย

เป็นอันแน่นอนแต่ยังไม่ทราบว่าจะเริ่มเมื่อไหร่ คือการแก้ไขหรือยกร่างรัฐธรรมนูญ และนายกรัฐมนตรียืนยัน ไม่ลาออก พร้อมคำถามว่า “ผมผิดไร” ส่วนการชุมนุมวันนี้มีสองฝ่าย คือฝ่ายเดิมที่เรียกร้องให้ยุบสภา ให้นายกรัฐมนตรีลาออก และปฏิรูปสถาบัน กับฝ่ายที่ปกป้องสถาบัน นายกรัฐมนตรีไม่ต้องลาออก

การเปิดประชุมรัฐสภาสมัยวิสามัญ การชุมนุมโดยสงบและปราศจากอาวุธ การแก้ไขรัฐธรรมนูญ คือความเป็นไปของระบอบประชาธิปไตยที่บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญทั้งสิ้น

วิถีประชาธิปไตยคือการเมืองการปกครองอันเกี่ยวเนื่องกับสิทธิเสรีภาพของประชาชนซึ่งเป็นเจ้าของอำนาจอธิปไตยที่แสดงออกทางรัฐสภา รัฐบาล และตุลาการ

การแสดงออกถึงอำนาจทั้งสามผ่านการเลือกตั้งผู้แทนราษฎรไปปฏิบัติหน้าที่แทนในรัฐสภา เป็นสมาชิกรัฐสภาทำหน้าที่นิติบัญญัติ และเป็นผู้บริหารคือรัฐบาล

Advertisement

ขณะที่นายกรัฐมนตรีคือหัวหน้ารัฐบาลและคณะรัฐมนตรีต้องปฏิบัติหน้าที่บริหารราชการให้เป็นไปตามนโยบายที่ให้ไว้กับรัฐสภา หากการปฏิบัติหน้าที่ของรัฐบาล หรือการตัดสินปัญหา หรือมีปัญหาเกิดขึ้น และนายกรัฐมนตรีหรือรัฐมนตรีปฏิบัตติหน้าที่ไม่เป็นไปด้วยความเรียบร้อยหรือผิดพลาด สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรฝ่ายค้านอาจยื่นญัติอภิปรายไม่ไว้วางใจนายกรัฐมนตรี รัฐมนตรีเป็นรายบุคคล หรือทั้งคณะได้ และอาจขอเปิดอภิปรายโดยไม่ลงมติได้เช่นกัน เพื่อบอกถึงปัญหาที่เกิดขึ้นและทางแก้ไข

ดังเช่นกรณีที่ประชาชนชุมนุมเดินขบวนเพื่อเรียกร้องให้นายกรัฐมนตรีลาออก และแก้ไขรัฐธรรมนูญให้เป็นประชาธิปไตย เป็นต้น

เมื่อวิถีแห่งระบอบประชาธิปไตยมาจากปวงชน เมื่อประชาชนเกิดความไม่พอใจการทำหน้าที่ของรัฐบาลอาจจะชุมนุมเพื่อแสดงให้รัฐบาลหรือนายกรัฐมนตรีเห็นถึงความไม่พอใจนั้นได้ ไม่จำเป็นต้องรอให้สมาชิกฝ่ายค้านที่ตนเลือกเข้าไปทำหน้าที่แสดงออกให้เห็นความไม่พอใจนั้น

Advertisement

วันนี้ประชาชนไทยจำนวนหนึ่งต่างพากันชุมนุมเพื่อเรียกร้องให้รัฐบาลจัดการยกร่างรัฐธรรมนูญเพื่อให้เป็นประชาธิปไตยในการให้สิทธิเสรีภาพแก่ประชาชนกว่านี้ อาทิ การไม่ข่มขู่คุกคามประชาชน หรือไม่ทำร้ายประชาชนเมื่อมีการชุมนุมโดยสงบและปราศจากอาวุธของประชาชน

เมื่อมีการชุมนุมและมีข้อเรียกร้องเรื่องใดเรื่องหนึ่งให้รัฐบาลนำไปปฏิบัติ หรือแก้ไข รัฐบาลควรพิจารณาว่าเรื่องที่ประชาชนเรียกร้องนั้นจริงหรือไม่ หรือชี้แจงให้เรื่องนั้นคลี่คลายไปได้หรือไม่ เป็นเรื่องที่รัฐบาลต้องกระทำ และตอบคำถามประชาชนว่าจะปฏิบัติได้เมื่อไหร่ หรือไม่สามารถปฏิบัติได้ เนื่องจากเหตุใด

มิใช่เพิกเฉยกระทั่งเกิดเหตุบานปลายขยายผลออกไปมากขึ้น ซึ่งการนำปัญหาเข้าไปสู่ที่ประชุมรัฐสภาขณะเปิดประชุมสมัยสามัญ หรือหากเปิดสภาสมัยวิสามัญเพื่อนำปัญหาที่เกิดขึ้นเข้าไปสู่การอภิปรายแก้ปัญหาในสภาดังที่ผ่านมา ย่อมเป็นผลดีที่ให้ประชาชนเห็นว่า รัฐสภาเป็นที่แก้ไขปัญหาหรือรับฟังปัญหาเพื่อนำไปสู่การแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นแก่ประชาชน หากรัฐบาลไม่สามารถแก้ไขปัญหานั้นได้ทันท่วงที

ประชาชนในระบอบประชาธิปไตยควรทราบว่า เมื่อมีการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแล้ว หากเกิดปัญหาสมควรให้ผู้แทนของตน ทั้งที่เข้าไปเป็นรัฐบาล และเป็นฝ่ายค้านในสภาเป็นผู้แก้ปัญหาในเบื้องต้น ถ้ารัฐบาลไม่สามารถแก้ไขปัญหานั้นได้ ผู้รับผิดชอบคือคณะรัฐมนตรีและนายกรัฐมนตรี

ดังมีเหตุที่เกิดขึ้นแม้มิใช่เป็นเรื่องที่รัฐมนตรีหรือนายกรัฐมนตรี ต้องรับผิดชอบโดยตรง แต่ไม่อาจหลบเรื่องความรับผิดชอบได้ ประเทศในระบอบประชาธิปไตยผู้เป็นรัฐบาลคือนายกรัฐมนตรีต้องรับผิดชอบ ต้องลาออกเพื่อแสดงความรับผิดชอบนั้นให้ปรากฏ

เช่นกัน หากเป็นเรื่องที่นายกรัฐมนตรีเห็นว่าเป็นเรื่องที่รัฐสภาควรรับผิดชอบ นายกรัฐมนตรีมีสิทธิยุบสภาให้ประชาชนเลือกตั้งผู้รับผิดชอบเข้าไปปฏิบัติหน้าที่ใหม่ได้

เป็นเรื่องปกติธรรมดาของการปกครองในระบอบประชาธิปไตยซึ่งอำนาจอธิปไตยเป็นของประชาชน

เรืองชัย ทรัพย์นิรันดร์

QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image