| ผู้เขียน | สุจิตต์ วงษ์เทศ |
|---|
เมืองอโยธยา (จ.พระนครศรีอยุธยา) จะรักษาหรือทำลายสิ้นซากอยู่ที่สำนึกทางประวัติศาสตร์ของสังคมไทย
ประวัติศาสตร์ไทย (กระแสหลัก) ผิดพลาดคลาดเคลื่อนเป็นที่รับรู้ทั่วไปว่าคนไทยไม่มาจากอัลไต-น่านเจ้า ส่วนกรุงสุโขทัยไม่ใช่ราชธานีแห่งแรกของไทย และสุโขทัยไม่ใช่เมืองเริ่มต้นคนไทย, ภาษาไทย, อักษรไทย
หลักฐานวิชาการประวัติศาสตร์โบราณคดีและมานุษยวิทยา สนับสนุนว่าคนไทย, ภาษาไทย, อักษรไทย เริ่มต้นที่เมืองอโยธยาซึ่งเป็นสมบัติวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ของคนทั้งประเทศ ไม่เป็นสมบัติเฉพาะที่ใดที่หนึ่ง หรือของคนกลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง
การพิทักษ์รักษาเมืองอโยธยาไม่ใช่แค่อนุรักษ์อิฐหินดินทราย แต่พิทักษ์รักษาขวัญและจิตวิญญาณที่สิงสู่อยู่ในอิฐหินดินทรายเหล่านั้นของอโยธยา ที่มีเรื่องเล่าหรือสตอรี่ บอกความเป็นมาแท้จริงหรือใกล้เคียงความจริงมากที่สุดของการเริ่มต้นความเป็นคนไทยและประเทศไทย
มิได้หมายความว่าเมืองอโยธยาแตะต้องมิได้ เพราะโดยหลักการแล้วเมืองโบราณทุกแห่งแตะต้องได้เท่าที่ควรแตะต้องเพื่อความมั่นคงและมั่งคั่ง ดังจะพบว่าสถานีรถไฟอยุธยาธรรมดาที่มีมาแต่แผ่นดินพระพุทธเจ้าหลวงยังอยู่ตามเดิม โดยบริการประชาชนให้ดีขึ้นกว่าเดิม ส่วนสถานีรถไฟความเร็วสูงหลีกเลี่ยงไปตามความห่วงกังวลของยูเนสโก และตามข้อแนะนำของคณะกรรมการว่าด้วยอนุสัญญาคุ้มครองมรดกโลก
มูลค่ามหาศาลนิรันดรของอโยธยา
แหล่งท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมของอยุธยาขณะนี้มีจำกัด และจุดขายเริ่มคับแคบ จึงจำเป็นต้องแสวงหาเพิ่มเติม ซึ่งมีอยู่แล้ว แต่ถูกลืม
จุดขายสำคัญและยั่งยืนมาก คือ อโยธยาเมืองตั้งต้นของความเป็นคนไทย, ภาษาไทย, อักษรไทย, และประเทศไทย จะสร้างมูลค่ามหาศาลนิรันดรจากการท่องเที่ยวที่รัฐบาลกำลังกระตุ้นอย่างกระตือรือร้น ตามรายงานข่าวต่อไปนี้
นายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรีและ รมว.คลัง แถลงวิสัยทัศน์ “IGNITE THAILAND : จุดพลัง รวมใจ ไทยต้องเป็นหนึ่ง” ยกระดับประเทศไทยสู่ศูนย์กลางเมืองแห่งอุตสาหกรรมระดับโลก ที่ทำเนียบรัฐบาล เมื่อวันที่ 22 ก.พ.
รัฐบาลตั้งเป้าประเทศจะก้าวไปเป็นที่ 1 ของภูมิภาคด้วยข้อได้เปรียบของประเทศไทย ทั้งด้านทรัพยากรธรรมชาติ สถานที่ท่องเที่ยว ภูมิอากาศที่อบอุ่นตลอดปี โครงสร้างที่พร้อมต่อยอด และที่สำคัญคือศักยภาพ 8 ด้านที่ไทยจะก้าวเป็นเบอร์ 1 ได้
ศูนย์กลางการท่องเที่ยว (Tourism Hub)
เราต้องการ “การใส่ใจ” ไม่ใช่แค่เพียง “ใส่เงินงบประมาณ” อย่างเดียว จึงมี 4 มาตรการ เพื่อยกรดับการท่องเที่ยว
1.การท่องเที่ยวในประเทศไทย ต้องได้รับการส่งเสริมต่อยอดทุกรูปแบบ
ทุกจังหวัด ทั้งเมืองหลัก และเมืองรอง ต้องเป็นเมืองท่องเที่ยว บางจังหวัดสามารถผลักดันให้เป็นมรดกโลกได้ เช่น จ. น่าน
เฟ้นหา Soft Power เพื่อหาเสน่ห์ของประเทศไทย ทั้งศิลปวัฒนธรรม วิถีชีวิต อาหารไทย และกีฬา
2.ประเทศไทยจะไม่หลับใหล เราจะมีงานเทศกาล งานคอนเสิร์ต งานศิลปะ งานแสดงสินค้าในประเทศไทยตลอดทั้งปี
เชิญชวนเทศกาล ศิลปิน ให้มาจัดที่ไทย เพราะต่อยอดให้การใช้จ่าย
3.ผลักดันการท่องเที่ยวเป็นภูมิภาค (CLMV) เปิดวีซ่าเพิ่ม
เราจะเป็นจุดเริ่มต้นของการท่องเที่ยว ให้เขาแวะมาไทย ก่อนบินไปลาว มาเลเซีย กัมพูชา เวียดนาม รัฐบาลให้ Free Visa นักท่องเที่ยวจีน คาซัคสถาน อินเดีย และไต้หวัน เพื่อเป็นการเปิดประตูสู่นักท่องเที่ยว 2,900 ล้านคนแล้ว
4.แก้ไขกฎระเบียบที่เป็นอุปสรรคต่อการท่องเที่ยว
ทั้งเวลาเปิด-ปิดสถานบริการ เปิดเวลาขายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ สนามบอลเปิดให้ดื่มฉลองได้ แก้ไขภาษีการจัดงานหรือการแข่งขันต่างๆ เราพร้อมแล้วที่จะทำให้ประเทศไทยทั้งประเทศ เป็น Homestay ของคนทั่วโลก
(ที่มา : ข่าวสด ฉบับวันศุกร์ที่ 23 กุมภาพันธ์ 2567 หน้า 7)
อโยธยาเป็นเมืองโบราณ
อโยธยาเป็นเมืองเก่าของอยุธยาซึ่งมีความต่อเนื่องและสืบเนื่องกัน (เหมือนกรุงธนบุรีกับกรุงรัตนโกสินทร์) เป็นที่รับรู้ในหมู่ชนชั้นนำตั้งแต่แผ่นดินพระพุทธเจ้าหลวง ร.5 (พ.ศ. 2450) และเป็นเมืองโบราณที่มีแหล่งโบราณคดีซึ่งมีกฎหมายคุ้มครอง
นอกจากนั้นเมืองอโยธยาพบหลักฐานประวัติศาสตร์โบราณคดีและมานุษยวิทยา มีความสำคัญเป็นพิเศษที่ต้องได้รับความคุ้มครองอย่างเคร่งครัด
อโยธยาเป็นเมืองสำคัญพิเศษ ซึ่งมีนักปราชญ์ นักวิชาการ ค้นคว้าวิจัยไว้มากมายนับไม่ถ้วน สรุปดังนี้
- เมืองเริ่มต้นเก่าแก่ที่สุดที่ประชาชนเรียกตนเองว่าไทย หรือคนไทย (ซึ่งไม่พบที่เมืองสุโขทัย)
- เมืองเริ่มต้นภาษาไทย, อักษรไทย, วรรณกรรมไทย พบกฎหมายลักษณะเบ็ดเสร็จ ตราด้วยภาษาไทย พ.ศ. 1778 (ก่อนสมัยสุโขทัย)
- เมืองเริ่มต้นศาสนาพุทธ เถรวาท แบบลังกา (นับถือรามเกียรติ์) ใช้ภาษาบาลีต่อมาแปลงคำว่า “ไท” เป็นบาลีว่าเทยฺย กระทั่งกลายเป็น “ไทย” จากนั้นใช้ภาษาไทยเผยแผ่เถรวาทแบบลังกาขึ้นไปถึงเมืองสุโขทัยและเมืองอื่นๆ
- เมืองเริ่มต้นยกย่องกษัตริย์เป็นพระราม ว่า “รามาธิบดี” ตามความเชื่อรามเกียรติ์ สืบเนื่องถึงปัจจุบัน
พื้นที่ต่อเนื่องมรดกโลก
สถานีอยุธยาของรถไฟความเร็วสูง ที่ทางการมักย้ำว่าไม่ได้อยู่ในเขตพื้นที่มรดกโลก แต่อยู่ห่างออกไป 1.5 กิโลเมตร และมีแม่น้ำป่าสักคั่นอยู่
ความจริงเห็นแก่ตาก็คือ สถานีอยุธยาอยู่ต่อเนื่องพื้นที่มรดกโลกโดยมีแม่น้ำป่าสักไหลผ่าน ซึ่งเป็นลำน้ำสายใหม่ที่ถูกขยายใหม่สมัยอยุธยา (ส่วนแม่น้ำป่าสักสายเดิมไหลไปทางทิศตะวันออก ปัจจุบันเรียกคลองหันตรา)
แม่น้ำป่าสัก (สายใหม่) นี้ ไหลทับคลองคูเมืองเก่า 2 เมือง ดังนี้
(1.) คูเมืองด้านตะวันตกของอโยธยา
(2.) คูเมืองด้านตะวันออกของอยุธยา ขุดขยายสมัยพระมหาธรรมราชา (พระราชบิดาพระนเรศวร)
หลักการโบราณคดี
ความซื่อสัตย์และซื่อตรงต่อวิชาการโบราณคดีจำเป็นต้องมีในผู้เกี่ยวข้องกับกิจการโบราณคดีและประวัติศาสตร์ศิลปะ
หลักการโบราณคดีของคณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร คือสงวนรักษาโบราณวัตถุและโบราณสถานทั่วประเทศไทย พร้อมกับเรียกร้องประชาชนคนทั้งประเทศไทยสงวนรักษาโบราณวัตถุและโบราณสถานไว้เป็นหลักฐานประวัติศาสตร์โบราณคดีทั้งของประเทศไทย และประวัติศาสตร์ท้องถิ่นของชุมชนหมู่บ้านทั่วประเทศ
กรณีเมืองอโยธยา “จะถูกทำลาย” ด้วยสถานีรถไฟความเร็วสูง สังคมไทยยังไม่พบความกระตือรือร้นของคณะอาจารย์ในการอธิบายความหมายและความสำคัญของเมืองอโยธยาทางประวัติศาสตร์โบราณคดีของประเทศไทย
อาณาจักรแห่งความกลัวถ้าถูกสร้างขึ้นมาในมหาวิทยาลัยไทย ย่อมไม่เป็นผลดีต่อการศึกษาและวิชาการโบราณคดีเพื่อรู้เท่าทันโลกยุคดิจิทัล แต่อาจเป็นผลดีต่อการปกป้องการแสวงหาประโยชน์ส่วนตนของอาจารย์บางกลุ่มบางคน
เสียกรุงในประวัติศาสตร์
อยุธยาถูกตีแตก พ.ศ. 2310 จากนั้นประวัติศาสตร์ไทยประณามพม่าทำลายอยุธยาสืบเนื่องจนทุกวันนี้ และจะมีต่อไปอีกนานซึ่งคาดเดาหาที่ยุติมิได้
อโยธยาถ้าถูกทำลายในยุคนี้ ต่อไปประวัติศาสตร์ไทยจะประณามใครเป็นผู้ทำลาย? และใครร่วมมือสนับสนุนการทำลาย?
ใครจะได้รับการประณาม แล้วถูกบันทึกไว้ในประวัติศาสตร์ไทยก่อนกันและมากหรือน้อยกว่ากัน?
