เมื่อพระยาพหลฯ พูดเรื่อง ‘การปกครองระบอบรัฐธรรมนูญ’ โดย ปราปต์ บุนปาน

ที่มาภาพ:thaibookworld.com

เพิ่งได้อ่านหนังสือ “111 ปี ฯพณฯ พลเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา ‘เชษฐบุรุษ’ 29 มีนาคม 2541” ที่จัดทำโดยศูนย์การทหารปืนใหญ่

ในหน้า 730-738 มีการเผยแพร่สุนทรพจน์เรื่อง “การปกครองระบอบรัฐธรรมนูญ” ของนายพันเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา นายกรัฐมนตรี ที่กล่าวทางวิทยุกระจายเสียง เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม 2479 ในวาระครบรอบ 4 ปี แห่งรัฐธรรมนูญ

สุนทรพจน์ดังกล่าวมีเนื้อหาน่าสนใจ ดังจะขอคัดลอกข้อความบางส่วนมาเผยแพร่ต่อ ณ ที่นี้

“การปกครองตามระบอบนี้ได้ให้สิทธิเสมอภาคและเสรีภาพแก่ประชาชนพลเมืองทั่วๆ ไป ไม่มีการเลือกที่รักมักที่ชังแต่ประการใดหามิได้ ดำเนินวิธีการปกครองเป็นสายกลาง ไม่หนักหรือเอนเอียงไปทางหนึ่งทางใด เป็นการปกครองที่มีระเบียบแบบแผนอย่างละเอียดลออ

Advertisement

“จึ่งทำให้เป็นการยากที่จะปฏิบัติให้เพียบพร้อมในขั้นต้นๆ แต่ถ้าพลเมืองของเราได้เคยชินแก่การปกครองตามระบอบนี้แล้ว กิจการของชาติก็จะเดินก้าวหน้าไปอย่างสะดวกดาย ทั้งกลับจะนำผลดีมาสู่ประเทศชาติที่รัก และประชาชนพลเมืองเป็นอย่างมากอีกด้วย

“การปกครองระบอบรัฐธรรมนูญนั้น ถ้าลองคิดเปรียบเทียบดูกับนิสัยใจคอของพลเมืองแห่งชาติ ก็พอจะทราบได้ดีว่า พลเมืองของประเทศสยามมีสายโลหิตสืบเนื่องมาจากคนชาติไทยแต่ครั้งโบราณกาล

“เป็นบุคคลที่ชอบอิสรภาพและเสรีภาพมาแต่ดั้งเดิม จึ่งได้ชื่อว่าเป็น ‘คนไทย’ หมายความว่า เป็นคนที่มีอิสรเสรีแก่ตัว ไม่มีจิตใจเป็นทาส หากในครั้งกระโน้น เขาได้ถูกรังแกรบกวนหนักเข้า ก็มิสามารถจะสู้รบปรบมือกับศัตรูของเขาได้ โดยที่มีกำลังและความสามารถน้อยกว่า

“จึ่งได้พากันอพยพมาหาที่ที่จะทำมาหากินใหม่ ครั้งได้ภูมิลำเนาที่เหมาะแล้ว จึ่งตั้งตัวขึ้นเป็นเอกราช ปกครองกันเองสืบต่อมาจนตราบเท่าทุกวันนี้ และยังรู้สึกตัวว่าเป็นไทยอยู่ร่ำไป ฉะนั้น จึ่งเห็นได้ว่าการปกครองแบบประชาธิปไตย ซึ่งมีพระเจ้าแผ่นดินอยู่ใต้รัฐธรรมนูญนั้น เป็นการเหมาะสมแก่นิสัยใจคอของพวกเราชาวสยามอยู่แล้ว”

“แต่การปกครองตามระบอบรัฐธรรมนูญนั้น ไม่ใคร่จะดำเนินไปอย่างโลดโผนว่องไวก็จริงอยู่ เพราะการปกครองโดยคณะซึ่งมีคนหลายคนร่วมงานกัน ต่างคนก็ต่างมีความคิดความเห็นด้วยกันทั้งนั้น

“แต่เมื่อได้กลั่นร้อยกรองความคิดความเห็นนั้นเข้าด้วยกันแล้ว ก็จะได้ความคิดความเห็นที่แน่นแฟ้นรอบคอบแห่งส่วนรวม ส่วนกิจการก็ดำเนินไปโดยอาการสม่ำเสมอไม่ถอยหลัง

“เพราะเหตุที่มีสภาผู้แทนราษฎรคอยควบคุมกิจการงานของแผ่นดินอยู่ สิ่งใดที่เห็นว่าล่าช้าหรือไม่ค่อยดำเนินไปด้วยดี ก็คอยท้วงติง, จี้ไช, ตั้งกระทู้ถามรัฐบาล ฯลฯ ดั่งนี้เป็นต้น”

“ต่อไปนี้ข้าพเจ้าจะได้กล่าวถึงเมื่อมีการปกครองตามระบอบรัฐธรรมนูญมาตั้งแต่ปี 2475 จนถึงปี 2479 รวม 4 ปีนั้น ทางการได้ทำอะไรบ้าง?

“การงานของเรานั้นมิได้ดำเนินไปครบ 4 ปีเต็ม เพราะได้มีอุปสรรคต่างๆ มาขัดขวาง เช่น ในคราวปิดสภาฯ, ในคราวปราบกบฏ เป็นต้น การเปลี่ยนแปลงการปกครองนั้น ท่านทั้งหลายย่อมทราบแล้วว่า กระทำไปได้โดยรวดเร็ว แต่การเปลี่ยนชีวิตจิตใจของคนนี่สิ ทำได้ยากมาก

“ฉะนั้น ที่จะปรับปรุงแก้ไขกิจการใดๆ จึ่งต้องใช้ความระมัดระวังเป็นอย่างดี เมื่อเป็นเช่นนี้กิจการจึ่งย่อมเดินไม่สะดวกและล่าช้าไปบ้าง ถ้าจะให้เดินคล่องและเรียบร้อยได้ก็ต้องการเวลานาน

“โดยเหตุนี้ในรัฐธรรมนูญจึ่งมีบทเฉพาะกาลให้ไว้เป็นเวลา 10 ปี เพื่อจะให้กิจการนั้นๆ อยู่ในความควบคุมและรับผิดชอบของผู้ที่ใฝ่ใจในระบอบการปกครองชนิดนี้ต่อไป จนกว่าจะถึงกำหนดเวลานั้น…”

 

QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image