ภาพเก่า..เล่าตำนาน : หมวกแก๊ป ผ้าผูกคอและสมุดพระราชทาน : โดย พลเอก นิพัทธ์ ทองเล็ก

ภาพและข่าวที่น่าประทับใจจากหน้า 1 มติชน เมื่อวันที่ 28 มิถุนายน 2560 ซึ่งผู้เขียนขอนำมาขยายความ ชื่นชมและแบ่งปันอีกครั้ง คือพระราชปณิธานของสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร ที่ทรงห่วงใยความเป็นอยู่ของพสกนิกร จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้หน่วยทหารมหาดเล็กรักษาพระองค์ ข้าราชบริพารในพระองค์ หน่วยราชการในเขตพื้นที่ ร่วมกับประชาชนในพื้นที่ ร่วมกันจัดสัปดาห์จิตอาสา ระหว่างวันที่ 21-27 มิถุนายน “เราทำความดีด้วยหัวใจ” จัดระเบียบ ทำความสะอาด ขุดลอกคูคลองที่ตื้นเขิน กำจัดสิ่งกีดขวางทางน้ำ ปรับภูมิทัศน์พื้นที่บริเวณรอบพระราชวังดุสิต ถวายเป็นพระราชกุศลแด่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร

ความสำเร็จที่ประจักษ์ชัด มิใช่เพียงความสะอาดเรียบร้อยทางกายภาพที่สะอาดสะอ้านผิดหูผิดตา แต่สิ่งที่เป็นยิ่งกว่าความงดงามอันเป็นรูปธรรม คือ ไมตรีจิต ความรักสามัคคี ความพร้อมเพรียง ความมีน้ำใจของภาคประชาชนที่มาลงทะเบียนเพื่อร่วมกิจกรรมในช่วงแรกเป็นจำนวนถึง 721 คน

ถึงแม้จะเป็นเพียงกิจกรรมที่เกิดขึ้นในพื้นที่เฉพาะ จำนวนคนขนาดกะทัดรัด แต่นี่คือประกายความคิดที่สอนให้คนไทย โดยเฉพาะชาวกรุงที่ชีวิตมีแต่ความเร่งรีบ ไม่มีใครสนใจใคร ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมให้เห็นแก่ส่วนรวม หันมาใส่ใจกับความเป็นระเบียบเรียบร้อยในชุมชนของตนเอง หวงแหน ปกป้องที่จะมิให้เกิดความสกปรกรกรุงรังขึ้นมาอีก

Advertisement

เป็นการฝึกหัด บ่มเพาะเรื่องของจิตอาสา ที่ต้องใส่ใจ ปลูกฝังให้เป็นนิสัยของคนในชาติ

เราเคยเห็นรูปแบบของชุมชนในต่างประเทศ ที่ถนนหนทางสะอาด คลองสวยน้ำใส สนามหญ้าสีเขียว ร่มรื่นด้วยพืชพรรณไม้ สภาพแวดล้อมที่งดงามเช่นนั้น ประชาชนในพื้นที่ คือ กุญแจดอกสำคัญ ที่ต้องมีจิตสำนึกร่วมกันป้องกัน รักษา ร่วมกันลงมือจัดการ มิใช่เรียกร้องให้หน่วยงานทางราชการมาดำเนินการเสียทุกเรื่อง แต่ในเวลาเดียวกันส่วนราชการที่มีหน้าที่รับผิดชอบก็จะต้องใส่ใจดูแลตามอำนาจหน้าที่ตามกฎหมาย

ในกิจกรรมที่ผ่านมาดังกล่าว ในหลวง ร.10 โปรดเกล้าฯ พระราชทานสิ่งของ 3 สิ่งให้กับประชาชนจิตอาสาที่มาร่วมในโครงการนี้ คือ หมวกแก๊ป ผ้าพันคอประชาชนจิตอาสา และสมุดบันทึกความดีพระราชทาน ซึ่งนับว่าเป็นสิริมงคลแก่ผู้เข้าร่วมกิจกรรม เป็นเครื่องเตือนสติให้เกิดสำนึกที่จะเป็นคนมีจิตอาสา มุ่งมั่นทำความดีงามแก่สังคม

Advertisement

ผู้เขียนขอทำความเข้าใจกับคำว่า “จิตอาสา” ว่า คืออะไร เพราะแต่ก่อนเคย ได้ยินแต่คำว่า “อาสาสมัคร”

อาสาสมัคร (Volunteer) หมายถึง ผู้ที่อาสาเข้ามาเพื่อช่วยเหลือและทำงานที่เป็นประโยชน์แก่สังคม เพื่อการดูแลป้องกัน หรือแก้ปัญหาเพื่อปรับปรุง พัฒนาสังคม โดยไม่หวังผลตอบแทน หากแต่สิ่งที่อาสาสมัครต้องการ คือ ความสุขใจ ความภาคภูมิใจที่ได้ปฏิบัติงานที่เป็นประโยชน์แก่ประชาชน สังคม และประเทศชาติ

บุคคลที่เป็นอาสาสมัคร เลือกที่จะทำหรือไม่ทำก็ได้ บุคคลเหล่านี้รักที่จะทำประโยชน์ต่อบุคคล กลุ่มบุคคล และส่วนรวม มีความรัก ความปรารถนาที่จะเป็น “ผู้ให้” และมีจิตใจที่จะทำความดี ยอมเสียสละเวลา แม้บางครั้งต้องเผชิญกับความเหนื่อยยาก

จิตอาสา (Volunteer Spirit) หมายถึง ภาวะจิตใจของการมอบความดีงามทั้งปวงแก่เพื่อนมนุษย์โดยสมัครใจ อิ่มใจ ซาบซึ้งใจ ปีติสุข พร้อมจะเสียสละเวลา แรงกาย และสติปัญญา เพื่อสาธารณประโยชน์ ในการทำกิจกรรม หรือสิ่งที่เป็นประโยชน์แก่ผู้อื่นโดยไม่หวังผลตอบแทน และมีความสุขที่ได้ช่วยเหลือผู้อื่น เป็นจิตใจที่ไม่นิ่งดูดาย เมื่อพบเห็นปัญหา หรือความทุกข์ยากที่เกิดขึ้นกับผู้คน บุคคลผู้มีจิตอาสา มีจิตใจที่เปี่ยมด้วยความดี ความสงบ การเป็นคนมีจิตอาสาจะช่วยลด “ความเห็นแก่ตัว” หรือสภาพ “ตัวใครตัวมัน” ลงได้

สังคมใดก็ตามที่มีสภาพ มือใครยาวสาวได้สาวเอา รังแก เบียดเบียน นิ่งดูดาย ไม่เอื้ออาทรและเอาเปรียบกันอยู่ร่ำไป จะมีแต่ความเดือดร้อน ลำเค็ญ กฎระเบียบใดๆ ก็ไม่สามารถเป็นทางออกให้สังคมนั้นให้สงบสุข ร่มรื่นได้

พระราชปณิธานฯ ในหลวง ร.10 ที่พระราชทานให้แก่ชุมชนเพื่อสร้างสรรค์ ปลูกฝังคนไทยให้รู้จัก ห่วงใย ดูแลกันเพื่อสร้างสังคมที่ดีงาม อาจกล่าวได้ว่า จิตอาสาคือ ยาวิเศษ ที่สังคมไทยต้องดำรงความมุ่งหมาย ที่จะปลูกฝังให้กับเยาวชนทั้งหลายที่เปรียบเหมือน “หน่ออ่อน” ที่จะเติบโตเป็นพลเมืองที่ดีของสังคมไทยในอนาคต

ประชาชนจิตอาสาทำงานในสัปดาห์ที่ผ่านไป ได้ทำความสะอาดในเขตดุสิต คลองส้มป่อย ชุมชนสุโขทัยซอย 9 พื้นที่ริมทางรถไฟจากคลองสามเสนถึงแยกยมราช พื้นที่วัดสวัสดิ์วารีสีมาราม ชุมชนซอยโซดา และวัดโบสถ์

ประชาชนจิตอาสาแยกกันทำงาน ตามถนัด เสิร์ฟน้ำ เก็บขยะ ขนขยะ กวาดพื้น เก็บกู้สิ่งปฏิกูลที่ขวางทางน้ำในคูคลอง จนทุกพื้นที่เป้าหมายสะอาด เป็นระเบียบ ถูกหลักสุขศาสตร์

ทุกคนได้รับความอิ่มใจ ที่ได้ทำความดีเพื่อส่วนรวม แต่ประการสำคัญที่สุด คือ การได้รับพระราชทานหมวก ผ้าพันคอ และสมุดบันทึกความดี เป็นกำลังใจที่จะทำหน้าที่และเป็นแรงบันดาลใจไปชักชวนคนอื่นๆ ให้มาร่วมกิจกรรมในลักษณะนี้ต่อไป

ในวันที่ 27 มิถุนายน 2560 เป็นวันสุดท้ายของการทำกิจกรรมในโครงการสัปดาห์จิตอาสา ประชาชนจิตอาสา ดำเนินการตัดแต่งกิ่งไม้ ปรับภูมิทัศน์บริเวณคลองรอบสนามม้านางเลิ้ง ด้านถนนศรีอยุธยา และคลองเปรมประชากร หน้าวัดเบญจมบพิตร ซึ่งเมื่อประชาชนทราบข่าวดังกล่าว มีประชาชนมาลงทะเบียนเป็นจิตอาสาเพิ่มขึ้น มีความหลากหลายในเรื่องอายุ เพศ และศาสนา ทุกคนต่างตั้งใจเข้าร่วมทำกิจกรรมด้วยใจที่อยากทำความดี ตามพระราชปณิธานของสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่ว่า “เราจะทำความดี ด้วยหัวใจ”

เป็นที่น่าปลื้มใจว่ายอดรวมประชาชนที่มาลงทะเบียนเป็นจิตอาสาตอนเริ่มแรกเป็นจำนวน 721 ราย ต่อมามีประชาชนจิตอาสาเข้ามาเพิ่มการทำงาน รวมทั้งสิ้น 1,137 ราย

นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณหาที่สุดมิได้ที่พระองค์ทรงห่วงใยพสกนิกรทุกหมู่เหล่า สิ่งของ 3 สิ่งที่ได้รับพระราชทาน เป็นเครื่องย้ำเตือนใจให้ทุกคนรัก สามัคคี สมัครใจทำความดีด้วยความเต็มใจและปลูกฝังความสำนึกอันดีงามออกไปยังชุมชนอื่นๆ ทั้งนี้เพื่อความปลอดภัย อยู่ดี กินดี มีความสุข ตามพระราชปณิธานของสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวที่ทรงพระเมตตาต่อปวงชนชาวไทยตลอดมา

ทรงพระเจริญ

พลเอก นิพัทธ์ ทองเล็ก
ขอบคุณภาพและข้อมูลจากมติชน

QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image