ฟ้าและดวงดาว โดย ชุมฉันท์ ชำนิประศาสน์

ผ่านพ้นปรากฏการณ์ดาวมฤตยูย้ายราศีจากมีนสู่เมษมาได้ไม่นาน วันที่ 9 มีนาคมนี้ มีปรากฏการณ์สุริยุปราคาตามมาติดๆ

อารมณ์ของผู้คนที่หวั่นไหวกับท้องฟ้าและดวงดาวเกิดขึ้นมาด้วยตามความเชื่อของแต่ละภูมิภาค แต่ละท้องถิ่น และแต่ละคน

คำว่า ฟ้าลิขิต ดวงชะตาฟ้ากำหนด ฝีมือหรือจะสู้ดวงดาว ฯลฯ ล้วนมาจากความเชื่อที่ว่าดวงดาวมีอิทธิพลต่อวิถีชีวิตผู้คน จากความเชื่อมโยงที่มีต่อสิ่งแวดล้อมตามธรรมชาติ

ดังนั้นไม่ว่าฝรั่ง เอเชีย แอฟริกัน หรือชนเผ่าต่างๆ จึงมีพิธีกรรมที่เกี่ยวข้องกับปรากฏการณ์ท้องฟ้าและดวงดาวอยู่เสมอ

Advertisement

อย่างกรณีสุริยุปราคา เดอะ มิร์เรอร์ สื่อของอังกฤษ รวบรวมพิธีกรรมโบราณ 5 อันดับที่ทั้งแปลกและขำๆ ในสายตาของฝรั่ง ได้แก่ การยิงปืนหรือยิงธนูเล็งไปยังดวงจันทร์เพื่อขัดขวางมังกรหรือดวงจันทร์กินดวงอาทิตย์ ตามความเชื่อของจีนบางส่วน

ส่วนชาวตะวันออกกลางส่วนหนึ่งใช้วิธีเคาะอุปกรณ์เครื่องใช้ เช่น หม้อ ไห กระทะ ด้วยความเชื่อว่าจะทำให้บุรุษบนดวงจันทร์ตกใจ

ตามมาด้วยวิธีปิดประตูหน้าต่างของชาวอินเดียบางพื้นที่เพื่อป้องกันโชคร้ายหรือภัยร้ายต่างๆ โดยเฉพาะผู้หญิงท้องและเด็ก ขณะที่ชาวฮินดูใช้วิธีถือพรหมจรรย์ ทำความสะอาดบ้าน

ส่งท้ายด้วยความเชื่อของชนเผ่าในอเมริกาใต้ ให้เด็กๆ ผูกเชือกสีแดงและหัวลูกศร ป้องกันสุริยุปราคามาทิ้งรอยปานไว้ที่ตัว ส่วนยุคปัจจุบันหันไปใส่กางเกงในสีแดง เป็นต้น

ทุกวันนี้ด้วยความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์ที่อธิบายถึงเหตุผลความเป็นไปของธรรมชาติได้มากขึ้น ความกลัวต่างๆ ก็เริ่มลดลง ปรากฏการณ์สุริยุปราคากลายเป็นช่วงเวลาพิเศษที่น่าสนใจมากกว่ากลัว จนผู้คนต่างตื่นเต้นอยากชมสุริยุปราคาแบบเต็มดวง และสุริยุปราคาแบบวงแหวนกันอย่างกว้างขวาง

ปีนี้ชาวอินโดนีเซียโชคดีมากที่ได้ชมปรากฏการณ์ความงดงามของธรรมชาตินี้ที่เกาะสุมาตราฝั่งตะวันตก สุลาเวสี บอร์เนีย และที่หมู่เกาะโมลุกกะ

ประสบการณ์นี้คนไทยที่เคยชมสุริยุปราคาแบบเต็มดวงมาแล้วใน 11 จังหวัด เมื่อวันที่ 24 ตุลาคม ปี 2538 คงจะจำได้ดีถึงความสวยงามน่าทึ่งและน่าประทับใจนั้น

ส่วนในครั้งนี้ สิ่งเปลี่ยนแปลงที่เห็นได้ชัดจากเมื่อ 21 ปีก่อนก็คือความก้าวหน้าของเทคโนโลยีการสื่อสาร ทำให้ผู้คนรับรู้ข้อมูลเรื่องทางดาราศาสตร์ได้มากขึ้นจากโลกออนไลน์

แม้กระทั่งการถ่ายทอดสดนาทีเกิดสุริยุปราคาจากอินโดนีเซียโดยสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (สดร.) มาให้คนหน้าจอในไทยชมด้วยก็ไม่ใช่เรื่องยากอีกแล้ว

อย่างไรก็ตาม มีข้อสังเกตเช่นกันว่า แม้วิทยาศาสตร์จะพิสูจน์และไขปริศนาอะไรได้มากมายในจักรวาล แต่ความเชื่อและความหวั่นใจในผลกระทบจากสุริยคราสก็ยังมีอยู่ ตามคำทำนายของโหรชื่อดังหลายคน

นอกจากคำนวณตามวิชาโหราศาสตร์แล้ว อาจประเมินได้จากสถานการณ์บ้านเมืองและสถานการณ์โลกที่มีหลายๆ เหตุการณ์ตึงเครียดอยู่

ยิ่งเมื่อไม่มีความมั่นใจในปัจจุบันและอนาคตว่าสถานการณ์ขณะนี้จะนำไปสู่เส้นทางที่ดีขึ้นอย่างไร อย่าว่าแต่ดวงจันทร์เคลื่อนบังดวงอาทิตย์เลย แค่สภาพอากาศร้อนแล้งที่ทำให้น้ำเหือดแห้งไปแล้วหลายพื้นที่ ก็น่าหวั่นใจ

QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image