สุจิตต์ วงษ์เทศ : จิตร ภูมิศักดิ์ สรุปว่าขอม ไม่เป็นชนชาติใดโดยเฉพาะ

นครวัด ปราสาทขอม ภาพจากหนังสือ Atlas du voyage d’exploration en INDO-CHINE 1866-1868 ของ Doudart de Lagrée และ Francis Garnier)

“ขอม มิได้เป็นชื่อเรียกชนเชื้อชาติหนึ่งใดโดยเฉพาะโดยยึดสายเลือดเป็นเกณฑ์, หากเป็นชื่อที่คนต่างถิ่นกันใช้เรียกชนหลายชาติต่างกัน. ฉะนั้น พวกที่เคยอยู่ในบริเวณแหลมทองนี้ จึงอาจเคยถูกพวกที่อยู่ทางเหนือกว่า เรียกว่า ขอม มาแล้วก็ได้ทั้งสิ้น,”

จิตร ภูมิศักดิ์ บอกโดยสรุปไว้ในต้นฉบับพบใหม่เรื่องขอม (พิมพ์รวมอยู่ในเล่ม ข้อเท็จจริงว่าด้วยชนชาติขอม โดยสำนักพิมพ์มติชน พ.ศ. 2547 หน้า 135-190) แล้วย้ำต่อไปว่า

“ขอม เป็นชื่อที่ใช้โดยคนหลายถิ่นหลายภาษา เพื่อเรียกชนชาติหลายถิ่นหลายภาษาด้วยกัน, หาใช่ชื่อเรียกชนชาติใดหนึ่งเพียงชนชาติเดียวโดยยึดสายเลือดหรือเชื้อชาติเป็นเกณฑ์ไม่.”
“ขอม มิใช่ชนชาติที่ใครจะคิดผสมสายเลือดขึ้นเป็นชนชาติใหม่ได้ เหมือนการผสมน้ำยาเคมีในห้องทดลองวิทยาศาสตร์;”
“ขอม ในภาษาอื่นๆ และถิ่นอื่นๆ หมายถึงชนชาติหลายชาติตามความแตกต่างของภาษา; แต่เฉพาะในภาษาไทยพายัพ, ไทยภาคอีสาน, ไทยภาคกลาง และไทยภาคใต้ ในประเทศไทยแล้ว ขอม หมายถึงชนชาติเขมรอย่างแน่ชัดมาแต่โบราณ, ปรากฏหลักฐานในเอกสารทางราชการสมัยสุโขทัย, อยุธยา และรัตนโกสินทร์, มิใช่ในนิยายนิทานปรัมปราอย่างเรื่องขอมดำดิน. แม้ในนิยายโบราณของไทยที่ใช้คำว่า ขอม เรียกชาวเขมรในประเทศกัมพูชานั้น ก็เป็นคำที่ใช้อย่างถูกต้องตามความหมายที่แท้จริงของความรับรู้ของคนไทยอยู่นั่นเอง, หาใช่คำที่เหลวไหลเข้าใจผิดไม่.”

ถึงอย่างไร ก็อย่าเพิ่งด่วนสรุปอย่างใดอย่างหนึ่งเพียงอย่างเดียวว่าขอมเป็นใคร? ใครเป็นขอม? เพราะขอมสมัยมีชีวิต คงไม่เหมือนกับขอมที่คนทุกวันนี้พยายามคิดว่าเป็นอย่างนี้อย่างนั้นอย่างโน้น

Advertisement
QR Code
เกาะติดทุกสถานการณ์จาก Line@matichon ได้ที่นี่
Line Image