พลันที่ “ฤดูหนาว” มาเยือนในเดือนพฤศจิกายน จะปรากฏอารมณ์ 2 อารมณ์ขึ้นภายในระบบนิเวศทางการเมือง
1 อารมณ์คึกคัก เปี่ยมด้วยความหวัง
1 อารมณ์หงุดหงิด งุ่นง่าน ไม่พอใจ
ไม่ว่าจะมองไปยัง “นักการเมือง” ไม่ว่าจะมองไปภายใน “แม่น้ำ 5 สาย” จะสัมผัสได้ใน 2 อารมณ์อันสวนทางกัน
แล้วก็ส่งผลสะเทือนมาถึง “สังคม” โดยรวม
เพราะมีความหวังว่าจะเกิดการ “ปลดล็อก” ให้กับพรรคการเมือง เพราะมีความหวังว่าคืนวันแห่งการเลือกตั้งใกล้เข้ามาเป็นลำดับ
“นักการเมือง” จึงคึกคัก ดวงตาเป็นประกาย
ตรงกันข้าม ภายใน “แม่น้ำ 5 สาย” กลับมากด้วยความหงุดหงิด งุ่นง่าน เพราะยิ่งใกล้วันเลือกตั้งก็เท่ากับเป็นการนับถอยหลัง
แม้ว่ารัฐธรรมนูญ พ.ศ.2560 อันยกร่างขึ้นตามพิมพ์เขียวที่กำหนดไว้ในรัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราว พ.ศ.2557 ครบถ้วนและแทบจะล้นเกิน
อันเท่ากับเป็น “หลักประกัน” แห่ง “อำนาจ”
กระนั้น บทเรียนในทางประวัติศาสตร์ ไม่ว่าการเลือกตั้งเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2512 ไม่ว่าการเลือกตั้งเมื่อเดือนเมษายน 2522 ไม่ว่าการเลือกตั้งเมื่อเดือนเมษายน 2535
สะท้อนอย่างเด่นชัดถึงสภาวะแห่งความไม่แน่นอน
จอมพลถนอม กิตติขจร ก็ต้องไปหลังการเลือกตั้งเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2512 แม้จะใช้เวลาถึง 4 ปี พล.อ.เกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ ก็ต้องไปหลังการเลือกตั้งเมื่อเดือนเมษายน 2522 ด้วยเวลาไม่ครบ 1 ปีด้วยซ้ำไป
เส้นทางของนักรัฐประหารมักเป็นเช่นนี้ ไม่มีเป็นอื่น
ความหงุดหงิด งุ่นง่าน จึงบังเกิดขึ้นภายใน “แม่น้ำ 5 สาย” ซึ่งมาด้วยกระบวนการ “ลากตั้ง” จำเป็นต้องหลีกทางให้กับ “นักเลือกตั้ง”
พลันที่กระบวนการเลือกตั้งมาถึง บรรดา “นักลากตั้ง” จำนวนหนึ่งอาจยังมีที่ยืน อาจยังสามารถแสดงบทบาทได้
ผ่าน 250 ส.ว.
ผ่านคณะกรรมการยุทธศาสตร์แห่งชาติ ผ่านคณะกรรมการปฏิรูปด้านต่างๆ และดำรงอยู่ภายในองค์กรอิสระ
แต่สถานะก็ไม่เหมือนเดิมอีกแล้ว
อย่างน้อยก็ไม่เหมือนกับอำนาจที่ได้มาพร้อมกับการรัฐประหารเมื่อเดือนพฤษภาคม 2557 เพราะจะต้องถูกตรวจสอบ ท้าทาย
ท้าทายผ่านกระบวนการเลือกตั้งของประชาชน
ท้าทายจากบรรดา “นักการเมือง” ที่ได้รับฉันทานุมัติอันมาจากกระบวนการเลือกตั้งของประชาชนทั่วประเทศ
การดำรงอยู่ของ “อำนาจ” จึงไม่เหมือนเดิม
และนับวันอำนาจอันได้มาจากฐานซึ่งง่อนแง่น โงนเงน ก็มิอาจตั้งอยู่ได้อย่างองอาจ สง่างาม เพราะถูกบ่อนเซาะทุกวินาที
มีความจำเป็นต้องศึกษาและทำความเข้าใจต่ออุณหภูมิในทางสังคมที่กระบวนการเลือกตั้งกำลังย่างสามขุมและคืบคลานเข้ามา
เพื่อที่จะมองพวกที่คึกคักด้วยความเข้าใจ
ขณะเดียวกัน เพื่อที่จะมองพวกที่หงุดหงิด งุ่นง่าน เพราะวันเวลาแห่งการนับถอยหลังได้คุกคามกดดัน หนักหน่วงเป็นลำดับ
นี่คือ “อารมณ์” ในทางสังคมที่จะเกิดขึ้นแน่นอน