‘หมอยง’ แนะไม่ต้องรอวัคซีนซับยูนิต เหตุต้องรอสหรัฐ – FDA – WHO รับรองก่อน
วันที่ 30 ตุลาคม ผู้สื่อข่าวรายงานว่า เพจเฟซบุ๊กหมอยง หรือนายแพทย์ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยาคลินิก ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์เฟซบุ๊กเรื่อง โควิด-19 วัคซีน การควบคุมโรคด้วยวัคซีน กับการย้อนกลับมาระบาดใหม่ ว่า โควิด-19 วัคซีนซับยูนิต (subunit) ในช่วงหลายเดือนที่ผ่านมาทุกคนกล่าวถึงวัคซีนซับยูนิตกันมาก จึงอยากจะขยายความเข้าใจของวัคซีน เป็นกระบวนการสร้างโปรตีนโดยวิศวกรรมพันธุศาสตร์ แบคทีเรีย ยีสต์ หรือเซลล์ สร้างโปรตีนตามพันธุกรรมที่กำหนด
ตัวอย่างวัคซีนที่ใช้กันมากคือ วัคซีนตับอักเสบบีที่ใช้กันมากว่า 30 ปี เนื่องจากมีประสิทธิภาพสูง แต่พอมาถึงตับอักเสบเอ ทำไม่สำเร็จ เพราะองค์ประกอบโปรตีนที่ซับซ้อนกว่า โดยวัคซีนโควิด ชนิดซับยูนิต จะเป็นโปรตีนส่วนสไปรท์ที่มีขนาดใหญ่มาก ใหญ่กว่าตับอักเสบบีหลายเท่า และส่วนกระตุ้นภูมิต้านทานยังมีไกลแคน (glycan) ที่เป็นองค์ประกอบของหมู่น้ำตาล ทำให้เกิดความซับซ้อน โปรตีนส่วนกระตุ้นภูมิต้านทาน เป็นแบบผุดๆ โผล่ๆ ซึ่งโปรตีนมีขนาดใหญ่ จึงจำเป็นที่จะต้องอาศัยตัวเร่งกระตุ้นภูมิต้านทานที่แรง (strong adjuvant) เพื่อได้ภูมิต้านทานที่สูง การมีหมู่น้ำตาลเป็นองค์ประกอบในโปรตีน การใช้สิ่งมีชีวิตจำพวกจุลชี เพื่อสร้างโปรตีนให้เหมือนได้ลำบากขึ้น
เรารู้จักวัคซีนโนวาแวกซ์ (Novavax) ที่ผ่านการทดลองระยะ 3 มาตั้งแต่ต้นปี วัคซีนนี้ใช้ตัวเร่งกระตุ้นภูมิต้านทานคือ สารเสริมฤทธิ์ (Matrix-M adjuvant) ที่สกัดจากเปลือกไม้ ต้น molina เป็นไม้พื้นเมืองของชิลี ยังไม่เคยใช้ในวัคซีนใดมาก่อน โดยวัคซีนนี้ยังไม่ผ่านการรับรองจากองค์การอาหารและยาประเทศสหรัฐอเมริกา และองค์การอนามัยโลก โอกาสที่ไทยจะใช้คงต้องรออีกนาน
ทำให้วัคซีนซับยูนิต ที่มีการใช้ในมนุษย์แล้ว เป็นของจีน (Anhui Zhifei Longcome) ใช้ alum เป็นตัวเสริมกระตุ้นภูมิต้านทาน กระตุ้นได้ไม่ดีเท่าที่ควร จึงต้องให้ 3 เข็ม แบบไวรัสตับอักเสบบี คือ 0 1 และ 6 เดือน วัคซีนของคิวบาที่ชื่อว่า อับดาลา (ABDALA) ใช้ในประเทศคิวบา เวียดนามและเวเนซุเอลา นอกจากนี้ ยังมีวัคซีนที่ผลิตที่ไต้หวัน ด้วย ส่วนวัคซีนของทางตะวันตก Sanofi-GSK บริษัทยักษ์ใหญ่อยู่ในระหว่างการศึกษา ใครที่กำลังรอวัคซีนซับยูนิต คงไม่ต้องรอ ต้องให้ทางอเมริกา องค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา (FDA) และองค์การอนามัยโลก (WHO) รับรองก่อน
