| ผู้เขียน | ดร.ทวารัฐ สูตะบุตร ผู้อำนวยการสำนักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้ (องค์การมหาชน) หรือ สบร. |
|---|
คิดเห็นแชร์ : โครงสร้างพื้นฐานประเทืองปัญญา
ในช่วงปลายเดือนมีนาคมที่ผ่านมา ผมมีโอกาสเดินทางไปกลุ่มประเทศในสแกนดิเนเวีย ซึ่งคือ เดนมาร์ก สวีเดน และนอร์เวย์ โดยเดินทางร่วมกับคณะกรรมการของ บริษัท ธนารักษ์พัฒนาสินทรัพย์ (ธพส.) ซึ่งเป็นรัฐวิสาหกิจในสังกัดกระทรวงการคลัง
วัตถุประสงค์หลักของการเดินทาง คือ การไปเยี่ยมชมบรรษัท Statsbygg (อ่านว่า สเต็ทบิ๊ก) ของนอร์เวย์ ซึ่งมีภารกิจคล้ายๆ กับ ธพส. คือ ออกแบบ-พัฒนา-ก่อสร้าง-และบริการ อาคารของรัฐ แต่ขอบเขตกว้างขวางกว่า ธพส.ของเรามากกว่า เพราะว่าอาคารของรัฐในนอร์เวย์นั้นจะเป็นอาคารประเภทพิเศษ ซึ่งรวมไปถึงอาคารที่สำคัญๆ หลายแห่งในนอร์เวย์ อาทิ พิพิธภัณฑ์ และโอเปร่า เป็นอาคารประเภทพิเศษที่ต้องการออกแบบเป็นการเฉพาะ
วันนี้ที่ผมเขียนถึง Statsbygg เพราะพบว่าทางรัฐบาลนอร์เวย์ให้ความสำคัญเป็นอย่างมากกับนโยบายด้านสังคมโดยเฉพาะประเด็นด้าน “โครงสร้างพื้นฐานประเทืองปัญญา” หรือ Intellectual Infrastructure ที่รัฐบาลของเขามิได้ลงทุนก่อสร้างเพียงแค่โรงเรียน หรือมหาวิทยาลัย แต่สิ่งที่รัฐบาลนอร์เวย์ได้ลงทุนมหาศาล คือ การก่อสร้างและปรับปรุงพิพิธภัณฑ์ โดยคำนึงถึงความสามารถในการดึงดูดให้ประชาชนของเขาเข้ามาชมและเสพ “ความรู้” และ “รากเหง้าของความเป็นนอร์วีเจียน” …โดยผมและคณะของ ธพส.ได้เข้าชม The National Museum of Art, Architecture and Design (หรือ NaM) ซึ่งมีสถานภาพเป็นรัฐวิสาหกิจในสังกัดกระทรวงวัฒนธรรมของนอร์เวย์ โดยพิพิธภัณฑ์ NaM นี้เป็นพิพิธภัณฑ์ใหม่ (ก่อสร้างโดย Statsbygg) ที่ควบรวมเอาพิพิธภัณฑ์เล็กๆ 5 แห่ง รวมเข้าด้วยกัน (มี Museum of Architecture, Museum of Industrial Art, Museum of Contemporary Art, Museum of Decorative Arts and Design และ National Gallery of Norway) แล้วจัดการแสดง exhibition เสียใหม่ภายใต้อาคารใหม่ที่ทันสมัย (คนนอร์เวย์ไม่มีความเชื่อว่าพิพิธภัณฑ์จะต้องอยู่ในตึกเก่าๆ อายุเป็นร้อยปีเสมอไป) การควบรวมพิพิธภัณฑ์เหล่านี้ทำให้นอร์เวย์มี Collections ของการจัดแสดงที่ใหญ่ที่สุดในสแกนดิเนเวียเลยทีเดียว อีกทั้งการรวบรวมของที่กระจัดกระจายในพิพิธภัณฑ์ 5 แห่ง มาเข้ารวมกันทำให้การเล่าเรื่อง (Story-Telling) มีความสมบูรณ์มากขึ้นในพิพิธภัณฑ์ NaM แห่งใหม่นี้ มีพื้นที่จัดแสดงมากกว่า 13,000 ตารางเมตร ซอยห้องจัดแสดงออกเป็นพื้นที่ย่อยๆ มากกว่า 70 ห้อง เล่าเรื่องตั้งแต่เรื่อง เรือไวกิ้ง ไปจนถึงเรื่อง “ศิลปะแห่งการออกแบบ” และเล่าเรื่องของการออกแบบเฟอร์นิเจอร์สไตล์ “มินิมอลลิสต์” ไว้อย่างน่าสนใจเลยทีเดียว
ผมคิดว่าการบริหารและเผยแพร่ “ทรัพย์สินทางปัญญา” ของนอร์เวย์ทำได้ดีกว่าหลายๆ ประเทศเลยทีเดียว ส่วนหนึ่งเพราะการมีโครงสร้างพื้นฐานประเทืองปัญญาที่บริหารแบบรวมศูนย์และมีประสิทธิภาพ… คิดว่าน่าจะนำมาประยุกต์ในเมืองไทยต่อไปนะครับ
