09.00 INDEX บทเรียนจาก ‘เปลวไฟ’ ระยอง คำถามถึง ‘บัญชี’ สารอันตราย
ปะทุแห่งไฟไหม้แทงค์เก็บ “แก๊สโซลีน” จากนิคมมาบตาพุด เป็นอุบัติเหตุอย่างแน่นอน เพียงแต่เมื่อมาบตาพุดอยู่ในพื้นที่ของระยอง สถานการณ์นี้จึงมากด้วยความแหลมคม
จึงถูกต้องแล้วที่นายกรัฐมนตรีจะดำเนินการ 2 เรื่องอย่างสอดประสานกันด้วยความรวดเร็ว
1 คือการจัดตั้ง “วอร์รูม” เพื่อเผชิญประสบกับสถานการณ์ที่เกิดขึ้นอย่างเหนือความคาดหมาย 1 คือการประกาศให้พื้นที่มาบตาพุดเป็น “เขตภัยพิบัติ” และใช้ภาวะฉุกเฉินมาเป็นเครื่องมือ
น่ายินดีที่การประสานในแต่ละหน่วยงานทำให้ความวิตกอันปรากฏขึ้นพร้อมกับเปลวไฟและควันดำที่ตามมาสามารถจัดการได้อย่างทันการณ์
น่ายินดีที่วิธีวิทยาในการบริหาร “ภัยพิบัติ” และจัดการกับความเสี่ยงประสบความสำเร็จด้วยความร่วมมือร่วมใจของทุกฝ่ายในพื้นที่และการหนุนเสริมจากส่วนกลาง
กระนั้น ปัญหาอันเกิดขึ้นกับ “แทงค์เก็บก๊าซ” ก็ได้กลายเป็น “บทเรียน” อันทรงความหมายยิ่งในกระบวนการพัฒนาโดยเฉพาะในพรมแดนแห่ง “อุตสาหกรรมสมัยใหม่”
ยิ่งกว่านั้นยังเกิดขึ้นในลักษณะ “ผลิตซ้ำ” ในพื้นที่ของระยองเติมเข้ามา
คงจำกันได้ว่าเมื่อวันที่ 22 เมษายน ได้เกิดสถานการณ์อย่างไรในโรงงานกักเก็บกาก “สารเคมี” ที่อำเภอบ้านค่าย ยังไม่ทันที่ควันความจากบ้านค่ายจะมีบทสรุป เหตุการณ์ก็ปะทุขึ้นในมาบตาพุด
ไม่ว่าบ้านค่าย ไม่ว่ามาบตาพุด ล้วนอยู่ในพื้นที่ระยองและเป็นส่วนหนึ่งแห่งระเบียบเศรษฐกิจภาคตะวันออก
จากสถานการณ์เมื่อวันที่ 22 เมษายน กระทั่งสถานการณ์ในวันที่ 9 พฤษภาคม จึงเท่ากับว่าสภาพการณ์ของอากาศเหนือเมืองระยองคลุมไว้ได้วย “สาร” ที่มิอาจพิสูจน์ทราบได้
ที่โรงงานในมาบตาพุดซึ่งอยู่ในความรับผิดชอบของปูนซีเมนต์ไทยอาจระบุได้ว่าเป็น “แก๊ซโซลีน” แต่ที่โรงงานในบ้านค่ายของวิน โพรเซส กลับไม่มีคำตอบ
ไม่ว่าจะเป็นคำตอบว่าไฟไหม้ที่บ้านค่ายเป็นอุบัติเหตุหรือว่าเป็นการวางเพลิง ไม่ว่าจะเป็นมูลเชื้ออันเนื่องแต่มาบตาพุด
ทั้ง 2 เหตุการณ์ล้วนก่อให้เกิด “คำถาม” ตามมา
คำถามมิได้อยู่ที่ว่ามีกาก “สารเคมี” ที่เป็นอันตรายกระจายอยู่อย่างไรในแต่ละพื้นที่ของประเทศไทย
หากอยู่ที่ “มาตรการ” การควบคุมและตรวจสอบ
บทเรียนจากกรณีการเคลื่อนกาก “แคดเมียม” จากตากคือตัวอย่างหนึ่ง บทเรียนจากไฟไหม้โรงงานเก็บกาก “สารเคมี” ในพื้นที่ระยองเป็นอีกตัวหนึ่งหนึ่ง
ข้อเสนอในเรื่องการจัดทำ “บัญชีสารเคมี” อันมาจากพรรคก้าวไกลจึงน่าจะเป็นคำตอบหนึ่งในความร้อนแรงของสถานการณ์
