โรงเรียนขุนห้วยบ้านรุ่ง สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา (สพป.) ตาก เขต 2 ได้จัดการศึกษาให้นักเรียนทุกระดับชั้นได้มีทักษะชีวิต มีทักษะและรักการทำงาน สามารถทำงานร่วมกับผู้อื่นได้ ทำให้นักเรียนได้จำลองปฏิบัติกิจกรรมที่เกี่ยวกับการทำอาหาร ขนม การปลูกผัก เลี้ยงสัตว์ หรือแม้กระทั่งการประกอบธุรกิจขนาดย่อม และให้นักเรียนได้นำผลงานหรือผลผลิตของตนเองมาจำหน่าย ทำให้เกิดทักษะอาชีพ เกิดความภาคภูมิใจและสร้างรายได้ระหว่างเรียนอีกทางหนึ่ง
สมชาย โตเหี้ยม ผู้อำนวยการโรงเรียนขุนห้วยบ้านรุ่ง เล่าว่า กิจกรรมตลาดนัดหัดค้า เป็นกิจกรรมที่ผู้บริหารและคณะครูโรงเรียนขุนห้วยบ้านรุ่งให้การสนับสนุนและพร้อมใจกันจัดขึ้นในทุกปีการศึกษาซึ่งเกิดประโยชน์แก่ผู้เรียนอย่างยิ่ง โดยมอบหมายให้ครูผู้รับผิดชอบกลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยีจัดโครงการนี้ขึ้น เพื่อให้นักเรียนมีประสบการณ์และฝึกทักษะการประกอบอาชีพ ตามตัวชี้วัดกลุ่มสาระการงานอาชีพ นอกจากนั้นยังเป็นการฝึกให้นักเรียนมีความมานะอดทน เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ สามัคคี เสียสละเพื่อประโยชน์ส่วนรวมและเป็นคนที่มีคุณค่าต่อสังคม
ครูแต้ม วรกานต์ เข้มขัน ครู ค.ศ.1 ผู้รับผิดชอบกลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี เล่าว่า จุดเริ่มต้นของกิจกรรมนี้คือ การที่นักเรียนซึ่งส่วนใหญ่เป็นกลุ่มชาติพันธุ์ชนเผ่ากะเหรี่ยง ก่อนหน้านี้ได้เรียนกลุ่มสาระการงานอาชีพแบบทฤษฎีเป็นส่วนใหญ่ นักเรียนเคยเห็นแต่ภาพประกอบไม่รู้จักขั้นตอนการทำอาหารจริง ไม่สามารถทำอาหารได้เองและไม่รู้จักอาหารที่มีประโยชน์ จึงคิดว่าจะทำอย่างไรให้พวกเขารู้จักอาหารและสามารถทำอาหารเองได้ ประกอบกับเห็นว่ารายวิชานี้ต้องให้นักเรียนได้ลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง จึงจะปฏิบัติได้และเข้าใจจริงๆ จึงเริ่มให้นักเรียนคิดว่าอยากรู้จักอยากทำอาหารหรือทำขนมอะไร และมาร่วมกันศึกษาวัตถุดิบ ขั้นตอนการทำและลงมือปฏิบัติ โดยแบ่งเป็นกลุ่มและผลัดเปลี่ยนเมนูในแต่ละครั้ง เมื่อประสบความสำเร็จในการทำอาหารแล้ว ปลายภาคเรียนก็จะจำลองตลาดให้นักเรียนนำสินค้าและอาหารที่พวกเขาทำขึ้นเองมาจำหน่าย โดยทุกขั้นตอนจะต้องคิดเอง ทำเองทั้งหมด เมื่อจำหน่ายเสร็จแล้วก็ทำบัญชีรายรับรายจ่าย พร้อมสรุปปัญหาและประโยชน์ของกิจกรรมนี้
ประโยชน์ที่เห็นได้ชัดเจนของกิจกรรมนี้คือนักเรียนได้คิด ได้ปฏิบัติด้วยตนเอง จากเดิมที่ไม่รู้จักการทำอาหารก็สามารถทำเองได้ ไม่ต้องรอผู้ปกครอง ได้รู้จักการวางแผนทำงานร่วมกันเป็นทีม รู้จักการแก้ปัญหา นำไปปรับใช้ต่อการประกอบอาชีพในอนาคต นอกจากนี้ยังสามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้กับรายวิชาต่างๆ เช่น คณิตศาสตร์ ภาษาอังกฤษ กิจกรรมนี้นักเรียนจะตั้งตารอ เพราะนอกจากจะได้ความสนุกสนาน ได้รู้จักอาหารหลากหลายแล้ว ยังช่วยให้มีรายได้ระหว่างเรียนอีกด้วย
น่อฉิ ชลธิชา เกษมหิรัญ นักเรียนชั้น ป.5 เล่าว่า ชอบทำอาหารที่สุด เพราะได้ลองทำอาหารและขนมหลายอย่าง บางอย่างที่ไม่เคยทำ ครูก็จะสอนและให้หัดทำ หนูก็จะได้ทานขนมอร่อยๆ ที่ทำเอง และชอบที่ได้ปลูกผักทานเองค่ะ นำไปทำอาหารกลางวัน บางครั้งก็ให้กลับไปทำอาหารที่บ้านหรือขายในชุมชน เมื่อโตขึ้นหนูอยากทำขนมขายในชุมชนค่ะ
ตลาดนัดหัดค้า เป็นกิจกรรมที่เกิดทักษะสำคัญต่อผู้เรียนอย่างยิ่ง ฝึกการจัดการด้านการตลาด ฝึกการทำบัญชีรายรับรายจ่าย การคิดคำนวณต้นทุนของนักเรียนเอง ทำให้นักเรียนเกิดกระบวนการเรียนรู้ การคิดวิเคราะห์และแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า นักเรียนได้ประสบการณ์ตรงจากการขายสินค้า มุ่งมั่นพัฒนางาน นักเรียนเกิดความภาคภูมิใจในงานของตนเอง และสามารถนำความรู้ไปใช้ในชีวิตประจำวัน สร้างอาชีพให้กับตนเองและครอบครัวในอนาคต
