| ผู้เขียน | สุจิตต์ วงษ์เทศ |
|---|---|
| เผยแพร่ |
รัฐสุพรรณภูมิ (ฟากตะวันตกลุ่มน้ำเจ้าพระยา) กับรัฐโยนก (หรือล้านนา ทางภาคเหนือ) เป็นเครือญาติใกล้ชิดกันทางภาษาและวัฒนธรรม ราวพันปีมาแล้ว
ภาษาและวัฒนธรรมไต-ไท แพร่กระจายกว้างขวางตามเส้นทางการค้าภายใน (โดยคนไม่ต้องโยกย้ายอพยพนำไป) และมีอำนาจการเมืองดึงดูดคนนานาชาติพันธุ์กลายตนเป็นไทยในช่วงต่อไป (ได้จาก นิธิ เอียวศรีวงศ์ นิยามไว้ในหนังสือ “ความไม่ไทย ของคนไทย”)
ขุนน้ำนางนอน เชียงราย
รัฐโยนก อยู่ทางเหนือสุดของไทย (สมัยดั้งเดิมเริ่มแรกพื้นที่กว้างขวางทับซ้อนถึงหุบเขาเพื่อนบ้านโดยรอบ) มีพื้นที่สำคัญอยู่เชิงทิวเขาขุนน้ำนางนอน (อ. แม่สาย จ. เชียงราย) เป็นแหล่งต้นน้ำและแหล่งทรัพยากร
ดอยตุง (ชื่อยอดดอยหนึ่งในสามยอดดอย) ของทิวเขาขุนน้ำนางนอน เป็นแหล่งน้ำมหาศาลถ่ายเทลงที่ราบในหุบเขา มีชุมชนบ้านเมืองกลุ่มโยนก (“ตุง” ในชื่อดอยตุง หมายถึง แน่นนองด้วยน้ำธรรมชาติที่เก็บกักไว้มากจนตุง ครั้นหลังรับศาสนาพุทธจึงเพิ่มความหมายว่า ธง)
ขุนน้ำนางนอน บริเวณที่ราบในหุบเขาเป็นหลักแหล่งของคนดั้งเดิมหลายกลุ่ม เช่น
กลุ่มพูดมอญ-เขมร มีผู้นำคือ ปู่เจ้าลาวจก นับถือผีบรรพชนบนดอยตุง เป็นต้น โคตรวงศ์ของพ่อขุนมังราย (เมืองเชียงราย, เมืองเชียงใหม่) กับพ่อขุนงำเมือง (เมืองพะเยา)
กลุ่มพูดไต-ไท มีผู้นำคือ สิงหนวัติ นับถือผีแถน เป็นต้นโคตรวงศ์ของพระเจ้าพรหม, พระเจ้าไชยศิริเชียงแสน
พระเจ้าอู่ทอง
พระเจ้าอู่ทอง วีรบุรุษในตำนาน (กลุ่มสยาม-สุพรรณภูมิ) ฟากตะวันตกลุ่มน้ำเจ้าพระยา ผู้สถาปนาอยุธยา สืบเชื้อสายจากพระเจ้าไชยศิริเชียงแสน มีในตำนานพงศาวดารหลายเล่ม กระทั่ง ร.4 ก็ทรงเชื่ออย่างนี้ (สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ บอกกล่าวไว้ในพระนิพนธ์ตำนานหนังสือพระราชพงศาวดารฯ พิมพ์ครั้งแรก พ.ศ. 2457)
ประวัติศาสตร์แห่งชาติของไทย เคยจัดพระเจ้าอู่ทอง กษัตริย์องค์แรกอยุธยา เป็น “ราชวงศ์เชียงราย” (ปัจจุบันนักวิชาการไม่เชื่อถือแล้ว และแม้ “ราชวงศ์” ต่างๆ ไม่มีแต่เดิม เพราะเพิ่งสร้างตามประเพณีตะวันตก)
หลักฐานทางวัฒนธรรม
สุพรรณภูมิ มีวัฒนธรรมตกค้างจากโยนก-ล้านนา โดยสรุปดังนี้
ขุนแผน กลายคำจาก “แถน” ผีบรรพชนคนตระกูลไต-ไท มีใช้ในโองการแช่งน้ำ
บรมราชา, อินทราชา หมายถึง เจ้านายฝ่ายสุพรรณภูมิ เชื่อมโยงเข้ากันได้กับขุนบรม, งั่วอิน ในนิทานขุนบรม (ทายาทแถน) มีตอนหนึ่งว่า “สองพี่น้อง” ไสผง ลูกชายคนที่ 4 สร้างเมืองโยนก-ล้านนา งั่วอิน ลูกชายคนที่ 5 สร้างเมืองสุพรรณภูมิ-อโยธยา
ดาบฟ้าฟื้น ของขุนแผน ตรงกับชื่อ “ปู่ฟ้าฟื้น” ผีบรรพชนเมืองน่าน-หลวงพระบาง(มีฐานะเสมอด้วยพระแสงขรรค์ชัยศรีในวัฒนธรรมเขมร)
เวียงเหล็ก เมืองของพระเจ้าอู่ทองในตำนานพงศาวดาร ยังสืบเนื่องคำว่า “เวียง” ของล้านนา-ล้านช้าง
เหน่อสุพรรณ เข้ากันได้กับสำเนียงลาวเหนือ ทั้งล้านช้าง-ล้านนา
ขุนช้าง-ขุนแผน โครงเรื่องหลักรบเชียงใหม่ (ไม่ที่อื่น) แสดงความใกล้ชิดเป็นเครือญาติชาติภาษาและวัฒนธรรม
