เมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ พระเทพปฏิภาณวาที หรือ เจ้าคุณพิพิธ วัดสุทัศนเทพวราราม ตอบคำถามที่มีผู้ฝากผ่าน ‘มติชนออนไลน์’
ดังนี้
ถาม : ทำไมฆราวาสต้องไหว้พระสงฆ์
เจ้าคุณพิพิธ : เป็นธรรมเนียมของคนแต่ละวัฒนธรรมที่มีรูปแบบการคารวะที่ไม่เหมือนกัน คนไทย รับการกราบไหว้มาจากอินเดีย พอมาถึงเมืองไทย มีการประดิษฐ์ท่าไหว้แบบเบญจางคประดิษฐ์ 5 ส่วน มือ 2 เข่า 2 หน้าผาก 1
การกราบพระ เป็นฤาษีดัดตนประเภทหนึ่ง การนั่งทับส้น การกราบ การขอขมาพระรัตนตรัย ทำวัตรเย็น เป็นทั้งการกราบไหว้และฤาษีดัดตนไปในตัว ส่วนของธิเบต การกราบ ก็เป็นแบบโยคะ
วันทนาการ คือ การยกมือประนม
อภิวาท คือ ก้มกราบ
จะกราบท่าไหน ก็แล้วแต่วัฒนธรรม และความเหมาะสมในสถานการณ์ เช่น พระเดินย่ำโคลนอยู่ ฆราวาสไม่ต้องก้มกราบให้หัวทิ่มโคลน
ทั้งนี้ มีคำพูดอยากฝากไว้ว่า คนไหว้ได้ทั้งหมด คนไม่ไหว้อดทั้งชาติ ไหว้กราบแล้วจึงไหว้วอนก็ได้ ไหว้กราบแล้วจึงไหว้วานก็ได้
ถาม : เวลาฆราวาสคุยพระสงฆ์ ต้องยกมือไหว้ตลอดเวลาหรือไม่ ?
เจ้าคุณพิพิธ : ไม่ต้อง ยกมือไหว้ครั้งเดียวแล้วสนทนากับพระโดยไม่ต้องยกมือพนมตลอด ไหว้แค่ เจอ กับ จาก เพียงพอแล้ว หรือถ้ามีคำถามระหว่างสนทนาที่คิดว่าอาจละลาบละล้วง ก็อาจยกมือไหว้ 1 ครั้ง เป็นการ ‘ขอโอกาส’ เพื่อถาม หรือโต้ประเด็น เรียกว่า ‘ธรรมสากัจฉา’ ฆราวาสแพ้พระบ้าง พระแพ้ฆราวาสบ้าง ไม่เป็นไร เป็นการโต้กัน พิสูจน์อารมณ์ เสร็จแล้วก็กราบลา
ทั้งนี้ 2 ข้อข้างต้น ไม่มีข้อบัญญัติ เป็นเพียงธรรมเนียมที่ทำสืบต่อกันมาเท่านั้น
