สุจิตต์ ขอป้าย ‘นาหลวง’ ปักทุ่งหันตรา แนะกุนซือซอฟต์พาวเวอร์อ่าน ‘สมุทรโฆษคำฉันท์’
เมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ ที่จังหวัดพระนครศรีอยุธยา นายสุจิตต์ วงษ์เทศ ผู้ก่อตั้งนิตยสารศิลปวัฒนธรรม บันทึกเทปรายการ ‘ขรรค์ชัย-สุจิตต์ ทอดน่องท่องเที่ยว’ ประจำเดือนกุมภาพันธ์ ตอน ‘เฟสติวัลพันปี ศาสนาผี-การเมืองของคน’
ในตอนหนึ่ง ขณะถ่ายทำบริเวณ ‘สนามหน้าจักรวรรดิ’ ใกล้วิหารมงคลบพิตรและพระราชวังโบราณ นายสุจิตต์กล่าวถึงประวัติศาสตร์ของพื้นที่ว่า จุดดังกล่าว ในกฎมณเทียรบาล เรียกว่า ‘สนามใหญ่’ มีหน้าที่การใช้งานเช่นเดียวกับสนามหลวง ที่กรุงเทพฯ กล่าวคือ ใช้ในการพระราชพิธีสำคัญต่างๆ ในราชสำนักกรุงศรีอยุธยา รวมถึง พระราชพิธีเดือน 5 ทางจันทรคติ ซึ่งตรงกับเดือนเมษายน นั่นคือ มหาสงกรานต์
นายสุจิตต์กล่าวด้วยว่า ตนขอแนะนำให้มันสมองของรัฐบาล อ่านเอกสาร 2 ชิ้น ได้แก่ 1. สมุทรโฆษคำฉันท์ 2. บันทึกลา ลูแบร์ ซึ่งมีการบันทึกการละเล่นต่างๆ ในงานมหาสงกรานต์ยุคกรุงศรีอยุธยาไว้ เชื่อว่าจะช่วยให้มีรายได้จากนักท่องเที่ยวอย่างมีรากฐาน โดยอาจนำมาดัดแปลง สร้างสรรค์เพิ่มได้ต่อไป
ต่อมา นายสุจิตต์ เดินทางไปบันทึกเทปบริเวณ ‘ทุ่งหันตรา’ ตำบลหันตรา อำเภอพระนครศรีอยุธยา โดยนำฟ่อนข้าวจากประกอบการอธิบายในประเด็นแม่โพสพ พร้อมกล่าวถึงการทำนายุคโบราณที่ต้องรอคอยน้ำฝนตามธรรมชาติ เรียกว่า ‘นาทางฟ้า’
“ฤดูกาลมันไม่แน่นอน สิ่งที่บงการธรรมชาติ คืออำนาจเหนือธรรมชาติ ข้าวที่ชาวนาเกี่ยวไม่หมด เก็บมาเป็นขวัญของแม่ข้าว เอาไปวางในยุ้ง ขวัญแม่ข้าว สิงในยุ้ง” นายสุจิตต์กล่าว
นายสุจิตต์กล่าวว่า ทุ่งหันตรา ในพงศาวดารมีการระบุถึงการทำศึกสงคราม นอกจากนี้ มีพงศาวดารกระซิบ ว่ามเหสีเจ้าสามพระยา เสด็จตามมาในพิธีเบิกโขลนทวาร แล้วมีพระประสูติกาลพระโอรสที่นี่ นั่นคือ สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ปรากฏในยวนพ่ายโคลงดั้น
“มรดกโลกไม่มีการพูดถึงนาหลวง มันสมองของรัฐบาลควรทำความเข้าใจ ไม่ต้องถึงขนาดฟื้นโบราณราชประเพณี แต่ช่วยเขียนป้ายบอกได้ไหมว่า ทุ่งหันตราเคยเป็นนาหลวง มีพิธีกรรมเบิกโขลนทวารซึ่งเป็นเรื่องสำคัญ เป็นส่วนหนึ่งของประวัติศาสตร์ที่มีชีวิตชีวา มีอารมณ์ความรู้สึก ขอให้อ่านเรื่อง ทวาทศมาส เรื่องแม่โพสพ จะมีประโยชน์มากในการทำความเข้าใจประวัติศาสตร์สังคมและการเกษตร” นายสุจิตต์กล่าว
ทั้งนี้ นายสุจิตต์ วงษ์เทศ และนายขรรค์ชัย บุนปาน ประธานกรรมการบริษัท มติชน จำกัด (มหาชน) จะเดินทางไปถ่ายทำรายการเพิ่มเติมที่อุทยานแห่งชาติผาแต้ม จังหวัดอุบลราชธานี โดยจะออกอากาศในวันพฤหัสบดีที่ 29 กุมภาพันธ์นี้ เวลา 20.00 น. ผ่านเฟซบุ๊กมติชนออนไลน์, ข่าวสด, ศิลปวัฒนธรรม และยูทูปมติชนทีวี
