ไทยจีนไม่ใช่คนอื่นไกล รู้จักกันมายาวนาน ไม่ว่าจะโดยประวัติศาสตร์ผ่านนิยาย หนังหรือหนังชุด แม้จนสารคดีเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยของจีนก็ทำให้นักอ่านเพลิดเพลิน เพราะประการสำคัญข้อหนึ่งคือ ตัวละครในเรื่องราวเหล่านั้นส่วนมากมักเป็นที่รู้จัก จึงอ่านซ้ำแล้วซ้ำเล่าได้ไม่รู้เบื่อ มุมโน้นบ้างมุมนี้บ้าง เช่นเดียวกับ มองตะเกียบเห็นป่าไผ่ เล่ม 3 ของสุดยอดแฟนพันธุ์แท้ราชวงศ์จีน นิธิพันธ์ วิประวิทย์ สถาปนิกที่ชอบเขียนหนังสือ
การที่สามารถดำเนินเรื่องราวติดต่อกันมาได้ถึง 120 เรื่อง เล่มที่ 3 แล้ว ย่อมบ่งถึงคุณภาพสองเล่มก่อนหน้าที่ทำให้ต้องมีอีกเล่มตามมาเป็นอย่างดี
เล่มนี้ผู้เขียนก็ยังแบ่งเรื่องออกเป็น 3 หมวดหมู่ คือบุคคล วัฒนธรรม และภูมิปัญญา
ใน 15 คนซึ่งมีชื่อเป็นที่รู้จักของคนจีน ปรากฏว่าคนไทยไม่น้อยคุ้นเคยเสียเป็นส่วนมาก การนำมาพูดถึงอีกครั้งของผู้เขียนก็มีแง่มุมตอกย้ำที่ยังน่าสนใจ เช่น โจโฉ ซึ่งเป็นผู้ร้ายมาแต่ไหนแต่ไร นักเล่านิทานบรรยายถึงฉากแพ้ศึกต้องหนีกระเจิดกระเจิงคราใด ทั้งเฒ่าแก่และเด็กเล็กต่างปรบมือโห่ร้องชอบใจไปทุกครั้ง คราวนี้พูดถึงคดีที่โจโฉหนีการเป็นผู้ร้ายไม่ออกจริงๆ ไม่ว่าจะมองด้านไหนก็ตาม
ยังมีเรื่อง ขงจื๊อ ผู้ระทมทุกข์จนวาระสุดท้าย, เซี่ยงอวี่ หรือ ฌ้อปาอ๋อง ผู้แข่งดีกับ หลิวปัง หรือ ฮั่นโกโจ หลังช่วยกันปราบราชวงศ์ฉินของจิ๋นซี แต่พ่ายแพ้เพราะความอวดดีเชื่อมั่นจนบริวารตีจาก, เรื่องของสุดยอดช่าง หลู่ปัน หรือที่นักอ่านนิยายกำลังภายในคุ้นเคยกับสำนวนที่ว่า “ควงขวานต่อหน้าลู่ปัง” หรือทำอวดเก่งต่อหน้ามืออาชีพ ผู้กว่าจะได้ดีต้องมีวิริยะอุตสาหะ
ยังมีเรื่องของ ซุนวู ผู้ผ่านสงครามจริง, เปาบุ้นจิ้นผู้มีฤทธิ์ทั้งที่ไร้อิทธิฤทธิ์, หานซิ่นคนไม่เอาไหนผู้ยอมลอดหว่างขาอันธพาล แต่ทำไมจึงกลายเป็นขุนพลคนสำคัญของหลิวปังผู้พิชิตเซี่ยงอวี่, และคดีดังจริงๆ คดีเดียวที่บันทึกในประวัติศาสตร์ของตี๋เหรินเจี๋ยซึ่งคัดค้านการลงโทษผู้กระทำผิดของฮ่องเต้ ไม่ใช่คดีลึกลับตื่นเต้นต่างๆ ที่เล่ากันมาเป็นนิยาย ฯลฯ
ส่วนหมวดวัฒนธรรมจะสนุกกับวิกฤตศรัทธาเมื่อจีนต่อว่าจีน, ตรุษจีนของฮ่องเต้เฉียนหลงพิสดารอย่างไร, มอบนาฬิกาคือมอบความตายหรือ ธรรมเนียมใหม่ที่คนโบราณไม่เคยถือ แปลกดีที่เชื่อ, กงเต๊กเรื่องของกตัญญู ฯลฯ
เรื่องภูมิปัญญายิ่งน่าอ่าน กลยุทธ์ล้อมเว่ยช่วยจ้าวหลายคนเคยได้ยิน เมื่อเจ้าของร้านพิซซ่าแก้ปัญหาคนตีกันในร้าน, ทำไมคนชอบทะเลมีปัญญา คนชอบภูเขามีเมตตา, ถ้าย้อนเวลาได้ ใครคิดกำจัดหนูน้อยฮิตเลอร์หรือไม่ หากนึกไม่ออกว่า หายนะของสังคมไม่เคยเกิดจากคนเพียงคนเดียว ฯลฯ
น่าหาอ่าน
– กำเนิดนวนิยายในประเทศไทย ประวัติวรรณคดีไทยสมัยใหม่ ของอาจารย์ วิภา กงกะนันทน์ หนาเกือบ 400 หน้า ปรับปรุงจากวิทยานิพนธ์ปริญญาเอกเรื่อง The Genesis and Early Development of the Novel in Thailand จากมหาวิทยาลัยลอนดอน และสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัยได้หนุนให้แปลงโฉมมาเป็นหนังสือเล่มนี้
ดูจาก 9 บทตั้งแต่ นวนิยายคืออะไร, ประเพณีการประพันธ์ของไทย ร้อยแก้วและร้อยกรอง, ผลจากการนำเทคนิคการพิมพ์เข้ามาใช้, หนังสือพิมพ์กับนวนิยายในประเทศ, บันเทิงคดีร้อยแก้วสมัยใหม่ระยะเริ่มต้น, สู่ยุคนวนิยาย, นวนิยายไทยยุคแรก, ผู้อ่านและผู้เขียนนวนิยาย, นวนิยายกับสังคม
ตามด้วย 4 ภาคผนวก สนุกนิ์นึก, พระราชกฤษฎีกาตั้งวรรณคดีสโมสร, ความไม่พยาบาท, มาเรีย เกรย์ vs. Maria Grey
แม้เป็นหนังสืออ่านเอาเรื่อง แต่ไม่ว่าผู้ใดที่สนใจก็อ่านได้ง่าย ด้วยความเป็นครูอาจารย์ที่สามารถอธิบายแจกแจงเรื่องราวและนัยต่างๆ ได้อย่างชวนติดตาม ตั้งแต่เบื้องต้น และยิ่งสนุกเมื่อถึงด่านวรรณคดีโบราณที่สลับกับยกตัวอย่างอันไพเราะของกวีนานามาชี้ประเด็นให้เห็น จนถึงระยะแรกของงานร้อยแก้ว ที่แสดงภูมิปัญญาความคิดของผู้ประพันธ์ไทย ซึ่งมีบุคลิกการใช้ภาษาเป็นของตัวเอง จนอิทธิพลตะวันตกกินแดนเข้ามา ให้รสชาติการอ่านอย่างยิ่ง
ยิ่งเป็นนักอ่านเอาเรื่องยิ่งไม่อยากวาง
– คิด เขียน สร้าง นิทานและหนังสือสำหรับเด็ก ของอาจารย์ ภัทรขวัญ ลาสงยาง จะเปิดมิติงานเขียนของคนชอบเขียนให้ออกไปสู่จินตนาการที่กว้างไกลยิ่งขึ้น
ด้วยเหตุที่ว่า หนังสือสำหรับเด็กเป็นบันไดขั้นแรกของการอ่านที่จะจูงใจให้เด็กๆ กลายเป็นนักอ่านถาวรไปตลอดชีวิต เราเห็นได้ชัดเจนว่าโลกวรรณกรรมตะวันตก มีงานชั้นเยี่ยมมากมายที่สร้างแรงบันดาลใจให้กับผู้คนของเขา และผู้คนทั่วโลก นักเขียนจำนวนมากที่หมั่นเขียนงานสำหรับเด็กสู่ตลาดไม่น้อยกว่าหนังสือสำหรับผู้ใหญ่
แต่ด้วยหนังสือเด็กแตกต่างจากหนังสือผู้ใหญ่หลายอย่าง ทั้งเนื้อหา แนวคิด ตัวละคร และภาษาสำหรับเด็ก
หนังสือเล่มนี้จึงให้ความรู้เกี่ยวกับการเขียน การจัดทำ ทั้งสารคดี บันเทิงคดี จนการสร้างภาพประกอบ และการจัดรูปเล่ม ด้วยจิตวิทยาเพื่อตรงกับความสนใจและความต้องการของเด็กๆ จึงนอกจากจะเป็นคุณกับคนอยากเขียนหนังสือแล้ว ยังดีกับพ่อแม่ผู้ปกครอง ครู หรือผู้สนใจหนังสือเด็ก ใช้เป็นคู่มือเลือกหนังสือเด็กได้อย่างเกิดประโยชน์ ทั้งยังรู้ศาสตร์และศิลป์ในการผลิตหนังสือสำหรับเด็กอีกด้วย
– อีกเล่มที่ให้ประโยชน์ตรงๆ คือ ภาษาอังกฤษออกเสียงอย่างไร ฝรั่งจะเข้าใจง่าย โดยอาจารย์นายแพทย์ อิศรางค์ นุชประยูร ซึ่งอธิบายวิธีออกเสียงคำศัพท์ และรวบรวมคำที่คนไทยมักอ่านไม่ตรงกับเจ้าของภาษา มีตัวอย่างที่คนไทยออกเสียงเพี้ยนกว่า 1,000 คำ และออกเสียงชื่อสถานที่กับชื่อเฉพาะให้ฟังอีกกว่า 400 คำ จะได้เรียกชื่อสถานที่เขาถูก และซื้อของแบรนด์เนมได้ตรงความต้องการ ไม่ใช่เรียกผิดๆ ถูกๆ
เพราะแค่ออกเสียงถูก แม้ไวยากรณ์จะผิด ฝรั่งก็ยังเข้าใจได้
จะบอกว่าอ่านสนุกเหมือนกัน หลายคนอาจไม่เห็นด้วย แต่คนที่จำเป็นต้องใช้ภาษาที่สองต้องเห็นพ้องแน่นอน
– เราได้ยินซิลิคอนแวลลีย์กันมาบ้าง หรือบางคนอาจจะคุ้นชื่อ แต่กว่าจะมาเป็นที่รู้จักนั้น ยากเข็ญขนาดไหน เนชั่นแนล จีโอกราฟฟิก ฉบับปีนมือเปล่าให้โลกตะลึง จากคนปีนผาโดยปราศจากเชือกที่รอดชีวิตมาเล่าให้ฟัง ยังมีเรื่องต้องสนใจคือ เมื่อเด็กกลายเป็นเหยื่อบูชายัญ เหตุการณ์ 500 กว่าปีก่อนที่เปรู เมื่อเด็กสองร้อยหกสิบกว่าคนถูกบูชายัญพร้อมกัน อะไรคือที่มาของเรื่องราวน่าสยดสยองนี้ ชมภาพพิสดารที่ไม่ได้เห็นง่ายๆ
อ่านวิวาทะเรื่องจิงโจ้ ว่าออสเตรเลียจะทำอย่างไรดีกับสัญลักษณ์ของตัว เมื่อจอมกระโดดซึ่งดูน่ารักกลับเป็นตัวทำลายพืชผล และเป็นสาเหตุแห่งอุบัติเหตุรถยนต์หนักหนาขึ้นเรื่อยๆ
อะไรคือปรากฏการณ์ตื่นทองคำสีขาว ต้องหาอ่าน
– จากชัชชาติ แม่ยายแห่งชาติ มาถึงฟ้ารักพ่อ แฮชแท็กเปลี่ยนเป็นพลังการเมืองได้หรือ มติชนสุดสัปดาห์ ฉบับทางโล่ง อ่านเรื่องสองแบงก์ของวิรัตน์ แสงทองคำ, เรื่องความขัดแย้งของอาจารย์นิธิ จริงๆ แล้วใครขัดแย้งใคร, ตุลาการภิวัฒน์กู้โลกร้อนอย่างไรของอาจารย์เกษียร, เรื่องนมๆ ของญาดา, สุนทรภู่เป็นผู้ดีนะ ไม่ใช่นักเลงเหล้า ตระกูลไม่ธรรมดา สุจิตต์เล่าให้ฟัง
อยู่บ้านอ่านหนังสือดีกว่าออกนอกบ้านไปรับฝุ่น
บรรณาลักษณ์
