หนังสือเล่มเล็กๆ ที่ขยายความมากไม่ได้ เดี๋ยวสปอยความอยากรู้อยากเห็น ‘เมื่อหัวว่างจึงสร้างสรรค์’ จากหนังสือชุด ธุรกิจพอดีคำ ของ ทวีวุฒิ เต็มภูวภัทร ว่าด้วยนวัตกรรมทางความคิด กับธุรกิจที่จะจับใจผู้คน
ผู้เขียนจะมาชักชวนให้หัวว่าง และเปิดใจให้กว้าง รับแรงบันดาลใจจากเรื่องเล่าพิศดารต่างๆ อันเกิดจากแนวคิดธุรกิจสร้างสรรค์ ที่อ่านสนุกด้วยด้วยตัวอย่างนวัตกรรมจากองค์กรระดับโลก ซึ่งใช้ทั้งใจ ทั้งความคิด บวกความบ้า ที่กล้าสร้างธุรกิจคาดไม่ถึงขึ้นมา พ้นจากวิถีธรรมดาสามัญทั่วไป
อยากรู้ต้องหามาเปิดอ่าน ประกันประโยชน์ที่ต้องได้รับแน่ๆ เพราะชื่อผู้เขียนรับรองอยู่แล้ว
๐ ถึงวันนี้ ระบบทุนนิยมที่ถือปฏิบัติกัน กำลังแสดงผลด้านลบสะท้อนกลับยิ่งขึ้นเรื่อยๆ ไม่ว่าการทำลายสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติอย่างรุนแรง ความเหลื่อมล้ำที่ขยายกว้างขึ้นทุกแห่งหน กับภัยสงครามจากการแสดงออกของความเชื่ออันแตกต่าง ฯลฯ ทำให้คนห่วงความเป็นไปของโลกต้องทบทวนกันอย่างรอบด้าน ขณะผู้ตักตวงกำไรไม่ยอมลดราวาศอก
‘ความขัดแย้งสิบเจ็ดประการกับจุดจบของระบบทุนนิยม’ ของสวนเงินมีมาโดย เดวิด ฮาร์วี นักคิดมาร์กซิสต์ระดับแถวหน้าของโลก สำรวจและตรวจสอบกลไกที่ซ่อนเร้นของระบบทุน ก่อนจะเผยขุมพลังหลายประการที่อาจฉุดลากระบบเศรษฐกิจไปสู่กาลอวสานชนิดหยุดยั้งไม่ได้
หนังสือเล่มนี้เป็นทั้งคู่มือที่ช่วยให้เข้าใจความเป็นไปของโลกอย่างกระจ่าง และเป็นแถลงการณ์เรียกหาความเปลี่ยนแปลงพร้อมกันไปในตัว
เพราะแม้ความขัดแย้งของทุนหลายประการเป็นสิ่งที่จัดการได้ แต่ยังมีอีกหลายประการ ที่สร้างอันตรายยิ่งยวดต่อสังคมถึงระดับพังทลาย ภัควดี วีระภาสพงษ์ จึงแปลให้อ่านเพื่อตระหนักอันตรายนั้นๆ
๐ แม้ไม่มีบรรณานุกรมอ้างถึง หรือไม่มีเชิงอรรถให้เห็นที่มาเพื่อค้นคว้าสืบต่อ แต่ ‘ลอดลายมังกร’ ของมหาวิทยาลัยรังสิตโดย ชัชรินทร์ ไชยวัฒน์ ซึ่งว่าด้วยเส้นทางสายไหมแห่งศตวรรษที่ 21 ก็ให้ความรู้รอบเกี่ยวกับเรื่องที่เขียนอย่างชัดเจน สามารถหาที่อ้างอิงได้ว่าเป็นข้อเท็จจริงที่ไม่ผิดพลาด นอกเหนือคำวิพากษ์อื่นๆ
จากการผูกเรื่องที่ผสมผสานความรู้กับความคิดอ่านได้อย่างชวนติดตาม ตั้งแต่กองเรือมหาสมบัติ กำแพงเมืองจีนทั้งทางบกและทางทะเล ถึงเส้นทางสายไหมทางบกสู่ทางทะเล เส้นทางพระพุทธศาสนา ทุนนิยมศักดินาสมัยราชวงศ์ซ้อง ประตูสู่ความมั่งคั่งของชาวยุโรป จากใบชาถึงฝิ่น ธรรมชาติกับสิทธิทางประวัติศาสตร์ ทะเลแห่งความโลภ เมื่อทะเลจีนกลายเป็นขยะ ระเบียบโลกใหม่คือสงครามหรือสันติภาพ
ด้วยภาษาสำนวนของนักเขียนคอลัมน์หนังสือพิมพ์ ผู้เขียนเล่าเรื่องต่างๆ ผูกร้อยให้เห็นภาพการเคลื่อนไหวสัมพันธ์ระหว่างตะวันออกตะวันตกอย่างแจ่มชัด ให้เราตระหนักถึงปัจจุบันได้ทันทีทันใด
๐ ดรีม แคชเชอร์มีหนังสือคลาสสิกที่ใช้งานมานานหลายทศวรรษ แม้กระทั่งปัจจุบัน ของศาสตราจารย์ ยอร์ช เซเดส์ ซึ่งแปลโดย ปรานี วงษ์เทศ ตรวจแก้โดย ม.จ.สุภัทรดิศ ดิศกุล และ นิธิ เอียวศรีวงศ์ พร้อมคำนำของ ม.ร.ว.สุริยวุฒิ สุขสวัสดิ์ กับ สุจิตต์ วงษ์เทศ เป็นหนังสือที่นักเรียนประวัติศาสตร์ โบราณคดี และประวัติศาสตร์ศิลป รวมถึงผู้สนใจใคร่รู้จะพลาดไม่ได้
เพราะหนังสือเล่มนี้พิมพ์ถึงครั้งที่ 9 แล้ว ด้วยการปรับปรุงใหม่หมด โดยเฉพาะเนื้อหาเกี่ยวกับเครือญาติไทยกัมพูชา มีภาพประกอบและรูปเล่มบอกคุณภาพชัดเจน
อย่างน้อยๆ ต้องเข้าใจว่า เมืองพระนคร (อยุธยา) ในไทย กับเมืองพระนคร (นครวัด) และเมืองพระนครหลวง (นครธม) ในกัมพูชา เป็นบ้านพี่เมืองน้องเครือญาติ อุปถัมภ์ใกล้ชิดกันมาแต่ยุคก่อนๆ มีความเป็นมาและประวัติศาสตร์ร่วมกันนับพันปีแล้ว คนไทยและความเป็นไทยจึงเป็นส่วนผสมของหลายเผ่าพันธุ์ โดยมีลาวและกัมพูชาต่างสาแหรกสำคัญปะปนอยู่ด้วย
เพราะไทย ลาว กัมพูชา มีดินแดนต่อเนื่องกัน และมีผู้คนปะปนเป็นเครือญาติ ทั้งชาติภาษาและชาติพันธุ์เดียวกัน ที่เราต้องทำความเข้าใจชนิดใคร่ครวญข้ามมายาแบบนิยมความเชื่อไป
๐ หนังสือเล่มโตกว่า 500 หน้าของเมืองโบราณ ที่ว่าด้วยศิลป สถาปัตยกรรมของ ’30 ปราสาทขอมในเมืองพระนคร’ โดย ภภพพล จันทร์วัฒนกุล ที่จะให้ความรู้และความเข้าใจอย่างพร้อมสรรพ สำหรับการท่องเที่ยวชมปราสาทขอมในเมืองพระนครได้อย่างสมบูรณ์ เป็นหนังสือที่ถี่ถ้วนทั้งเนื้อหา โดยเฉพาะภาพประกอบที่แม้ไม่ได้เดินทางไปเห็นสถานที่จริง ก็แทบเทียบเท่ากับได้เห็นมาด้วยตาตนเองเลยทีเดียว
๐ งานของคนรุ่นใหม่ที่ต้องฟันฝ่าขวากหนามความเก่าหลายลักษณะของคนรุ่นก่อน ที่อยากแนะนำ คือหนังสือแปลเรื่อง ‘ปู่เบนน์สอนการเมือง’ ซึ่งเขียนโดย โทนี เบนน์ นักการเมืองและนักเขียนชาวอังกฤษ ที่เพิ่งจากไปด้วยวัย 89 เมื่อปี 2557 ที่ผ่านมา แปลโดย เนติวิทย์ โชติภัทรไพศาล และมีคำนำนิยมของ ธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ กับ พริษฐ์ วัชรสินธุ ประกอบ
จดหมายฉบับหนึ่งซึ่งมีข้อความกินใจที่จะอยู่ยงไปทุกยุคทุกสมัยได้ก็คือ ‘ตั้งแต่แรกเริ่มของกาลเวลา ในจิตใจของทุกคนในทุกอารยธรรม มักมีไฟสองแบบที่โชติช่วงอยู่เสมอ นั่นคือไฟแห่งความโกรธเคืองต่อความอยุติธรรม และไฟแห่งความหวังที่เราจะสร้างโลกซึ่งดีกว่าได้ สิ่งที่คนแก่อย่างปู่สามารถทำได้ดีที่สุดก็คือ ทำให้ไฟสองแบบนี้ยังคงลุกโชติช่วงต่อไป’
เรารับคบไฟมาแล้ว และเราซึ่งอยู่ในยุคที่พรั่งพร้อมด้วยเทคโนโลยีและวิทยาการก้าวหน้านานา จะสามารถรักษาความโชติช่วงของดวงไฟอมตะทั้งสองกองนั้นต่อช่วงไปได้อยู่หรือไม่
๐ ความรู้ความคิดและความสนใจเกี่ยวกับพระเจ้าตากในวันนี้ อาจเรียกได้ว่า พลุ่งโพลงสว่างไสว มีงานวิชาการก้าวหน้าเปิดมุมมองประวัติศาสตร์ขึ้นอีกหลายแง่ ทำให้ผู้คนสามารถศึกษาได้รอบด้านกว่าแต่ก่อน ดังนั้น งานอีกชิ้นที่จะพลาดไม่ได้ก็คืองานของ หมอบรัดเลย์ ผู้มีอิทธิพลต่อการศึกษาเรียนรู้ประวัติศาสตร์ไทยอย่างมากคนหนึ่ง ในฐานะผู้บันทึกหลักฐานสำคัญส่งต่อมาจนปัจจุบัน
‘พระราชพงศาวดารกรุงธนบุรี แผ่นดินสมเด็จพระบรมราชาที่ 4 (สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช) ฉบับหมอบรัดเลย์’ แสดงเหตุการณ์ตั้งแต่เสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ 2 การกู้ชาติของพระเจ้าตากสิน และการสำเร็จโทษ ผ่านช่วงผลัดแผ่นดิน จนการสร้างกรุงรัตนโกสินทร์ จึงเป็นเอกสารหลักฐานอีกชิ้นที่ผู้สนใจใคร่รู้และนักเรียนนักศึกษา ไม่อาจพลาดการเรียนรู้ไปได้
๐ เป็นภาพยนตร์เรื่องสำคัญที่ส่งให้ แอนโธ ควินน์ ถูกส่งชื่อชิงตุ๊กตาทองออสการ์ดารานำชายในปี 2507 ‘ซอร์บา เดอะ กรีก’ ซึ่งสร้างจากนิยายเรื่องดังของ นิคอส คาซานซาคิส ซึ่งบัดนี้แปลเป็นพากย์ไทยเล่มหนาโดย ธีรศักดิ์ จิรรัตนไพโรจน์ โดยมีคำนิยมของศิลปินแห่งชาตินักดูภาพยนตร์อีกคน สุชาติ สวัสดิ์ศรี กำกับให้อ่านสนุกยิ่งขึ้น
นิยายตลกร้ายเรื่องนี้ ได้รับคำชมจากทั้งนักอ่านและนักวิจารณ์มาแล้วทั่วโลก
…
บรรณาลักษณ์
