เล่าเรื่องราวชีวิตทั้งน้ำตา ศิลปินแห่งชาติ ‘ผ่องศรี วรนุช’ เผยสั่งเสียไว้หมดก่อนลาโลก
กว่าจะมีทุกวันนี้นั้นต้องฝ่าฟันอุปสรรคในชีวิตมาแล้วมากมาย สำหรับ ศิลปินแห่งชาติ ผ่องศรี วรนุช ที่ ทั้งเรื่องถูกตบเพราะความอิจฉา ถูกต่อว่าเรื่องหน้าตา พอเริ่มจะมีชื่อเสียงกลับต้องมาเจอกับเหตุการณ์ไฟไหม้ที่สูญเสียล้านกว่าบาท พร้อมทั้งเรื่องที่เตรียมตัวสั่งเสียทุกอย่างก่อนจะลาโลกนี้ไป ทำพิพิธภัณฑ์ไว้ให้ลูกหลานรุ่นหลังสืบสานต่อไป โดยแม่ผ่องได้มาเปิดใจผ่านทาง รายการคุยแซ่บSHOW ทางวัน 31 ไว้ว่า
เริ่มต้นมาด้วยวงการละคร?
“เป็นละครเร่ค่ะ เล่นไปทั่วทุกจังหวัด แต่เรายังไม่ได้เล่นไปเป็นคนรับใช้และต้องไปฝึกก่อน แม่มีหน้าที่นั่งชักฉาก ซื้อของซื้อกาแฟให้เขา เหนื่อยแต่ก็ต้องทนเพราะพูดกับแม่ไว้ว่าถ้าไปอยู่แล้วไม่มีบ้านไม่มีที่ดินจะไม่ขอย้อนกลับมา ขอตายเอาดาบหน้า แม่ก็ให้ทองมาสลึงนึงถ้าลำบากให้กลับมา แม่เลี้ยงได้ ก่อนหน้านี้ชีวิตก็ลำบากพ่อแม่ยากจน ไม่มีบ้านไม่มีที่ดิน นอนในแพ แม่ทำขนมขายของในเรือตามน้ำ แม่เรียนจบ ม.3 แต่อยากเรียนต่อเป็นหมอเป็นครูแต่ไม่สมปรารถนา”
เป็นเด็กรับใช้ในคณะละครเร่?
“เป็นอยู่ 2 ปีคะ หลังจากนั้นได้เล่นละคร ในคณะจะมีครูสอน ครูถามว่าอยู่มาปีกว่าทำอะไรได้บ้าง แม่บอกว่าจะให้แม่ทำอะไรเพราะว่าเรานั่งข้างฉากตลอด เราก็จำมาครูพักลักจำ ทีแรกจะไม่ได้เป็นนางเอก ได้เป็นตัวแม่ก่อนเรื่องสโนไวท์ หลังจากนั้นเขาถามเคยร้องเพลงไหม เราบอกเคยร้องในโรงเรียน ก็มาร้องเพลงของผู้หญิง”
คนฟังเพลงเป็นยังไงบ้าง?
“เราร้องหน้าม่านเหมือนตอนพักก็มีคนให้ของมาทั้งของกินของใช้ ไม่ต้องซื้อเองแล้ว ร้องเพลงครั้งแรกตื่นเต้นเพราะเรายังไม่รู้จักอักขระ คนฟังก็บอกว่าเด็กคนนี้ขี้เหร่จังเลยแต่เสียงเหลือกิน เสียงสูงจังเลย”
เคยโดนตบปางตาย?
“เราอยู่นั่น 2 ปี เราเด่นได้แต่อย่างดังเกินเขา เพราะมันจะเกิดอิจฉาริษยา แต่แม่ก็ทนทุกอย่าง จิกผมแม่ตบเราจับมือเขาได้ก็กัดไม่ปล่อยเลย เพื่อนก็มาช่วยตามตำรวจมาด้วย เขาก็จับเข้าคุก เราก็บอกว่าอย่าไปจับเขาเดี๋ยวละครไม่ได้เล่น เราไม่เอาเรื่องแล้วจะกลับไปเล่นละคร หลังจากวันนั้นก็มีแค่กระแนะกระแหน”
ไม่มีใครเอาไปปั้นเพราะติว่าไม่สวย?
“จริงค่ะ เราไม่โกรธ แม่ก็ได้แต่กลืนน้ำลายตัวเองแล้วพูดในใจว่าสักวันนึงจะต้องสวย แต่เขาบอกให้ฟังเสียงเราก่อนสิเสียงดีนะ เราไม่ได้โกรธเขาแต่ก็เสียใจ เราอยากจะเป็นนักร้องที่มีผบงานด้านแผ่นเสียงเขาบ้างแต่คงไม่มีโอกาสแล้ว ก็ยังบอกว่าถ้าไม่มีโอกาสคงกลับไปอยู่กับแม่ แต่ก็มีคนพาไปฝากครูเพลงเก่งๆ แต่ยังไม่มีโอกาสอัดแผ่นเสียง แม่เลยบอกว่ามีเงิน 20,000 สมัยก่อนเยอะมาก ถามว่าไปซื้อเพลงได้ไหม แต่งเพลงละ 300 แล้วก็มาอัดเองเมื่อปี 2500 มาดังในปี 2501”
มี 2 เพลงในชีวิตที่ไม่สามารถร้องจบเพลงได้?
“ใช่ค่ะ เพลงด่วนพิศวาส เป็นชีวิตจริง แม่ให้ทองมาส่งเราขึ้นรถไฟ อีกเพลงนึงชื่อเพลงกรุงเทพ เราอยากมากรุงเทพว่ามันเหมือนบ้านนอกไหม มันไม่เหมือน ร้องก็น้ำตาออก”
เกิดไฟไหม้สูญเงินนับล้าน?
“วันเกิดของแม่ เราก็มีจัดเตรียมอาหารไว้ที่บ้าน กำลังจะทุ่มเขาก็มากันอยู่แต่กับข้าวหมดแล้ว แม่บอกงั้นเดี๋ยวพาไปเลี้ยงห้องอาหารตรงข้ามบ้าน แม่บ้านก็โทรมาบอกไฟไหม้ที่โต๊ะเครื่องแป้งแม่ จนมันลุกลามไฟไหม้ รูปไหม้หมด ยกเว้นที่แม่ที่แม่รับพระราชทานและรูปในหลวง แม่เห็นแล้วสั่นจนตัดสินใจว่าจะเข้าไปในกองไฟถ้าไม่เหลืออะไรแล้วแม่จะตายตรงนั้น เราเข้าไปจริงๆ แต่ลื่นหงายท้องเหมือนมีคนผลัก ก็ล้านกว่าบาทแต่มีคนใจบุญทำให้มาซ่อมให้”
จะทำพิพิธภัณฑ์?
“แม่คิดว่าสักวันนึงแม่ต้องจากโลกนี้ไป ถ้าเราไม่ทำเป็นวิทยาทานให้นิสิตนักศึกษานักร้องรุ่นหลังที่บรรพบุรุษสร้างมาอยากจะให้คนรุ่นหลังสานต่อ เมื่อไม่มีแม่แล้ว แม่ยังเป็นกำลังใจให้กับพวกเขาต่อ เราไม่อยากให้สูญหายไป ให้อยู่คู่กับประเทศชาติไปตลอดเลยคิดสร้างตรงนี้ และอยากให้เขารู้ว่าความอดทนของคนเราแล้วเราไม่ได้ดังค้างฟ้ามีดังก็ต้องมีดับ แต่เราจะทำตัวยังไงให้ประชาชนรักและเมตตาเรา เราต้องรู้ตัวเองว่ามาจากไหน กตัญญูต่อบิดาครูบาอาจารย์ สร้างมา 3 ปีแล้วค่ะอยู่พุทธมณฑลสาย 5”
เข้าไปเห็นอะไรบ้าง?
“เห็นหุ่นแม่ค่ะ มีเส้นผมแม่เล็บของแม่ปลุกเสกเรียบร้อยแล้วทำพิธีด้วย สักวันนึงเมื่อถึงเวลาเราก็ต้องไป แม่ทิ้งคำสั่งเสียไว้หมดแล้ว เป็นวีดิโอวันสิ้นลมหายใจเปิดฟังได้เลย จดหมายลาก็มี ตอนอัดร้องไห้เพราะว่าพูดออกมาเองจากใจ สักวันนึง เมื่อแม่ไม่อยู่แล้วยังมีคำพูดของแม่ที่ฝากความรักความคิดถึงสำหรับแฟนเพลงผู้ที่มีพระคุณต่อแม่ ที่ให้แม่มีจนวันนี้ ศักดิ์ศรี เกียรติยศ เงินทอง เราไม่สามารถแบกไปได้”
ได้ศิลปินแห่งชาติ?
“การเป็นศิลปินแห่ชาติรุ่นของแม่เขาจะสืบประวัติเลยว่าครอบครัวเป็นยังไง พ่อแม่เล่นการพนันหรือปล่าว ช่วยเหลือพ่อแม่ยังไงบ้าง ได้สิทธิเงินเดือนตั้งแต่ 6000-25000 ไปต่างประเทศทั่วโลกฟรีหมด โรงพยาบาล 11 แห่งฟรีหมด แต่แม่ไม่เคยเอาเงินมาใช้แม่ทำบุญหมดตอบแทนแผ่นดินที่แม่เกิดมาเป็นคนไทย”
