ผู้เขียน | ดอกฝน |
---|
หลายคนคงได้เห็นภาพคนที่มาร่วมชุมนุมในพิธีสาบานตนเพื่อรับตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกาคนที่ 45 ของ โดนัลด์ ทรัมป์ กันบ้างแล้ว
สื่อหลายรายทำภาพเปรียบเทียบพิธีสาบานตนรับตำแหน่งระหว่าง บารัค โอบามา และโดนัลด์ ทรัมป์ ซึ่งทำให้เห็นถึงความแตกต่างอย่างรุนแรงของจำนวนผู้คนที่มาร่วมชุมนุมที่ถูกถ่ายจากมุมสูงลงมาให้เห็นครอบคลุมบริเวณทั้งหมด เพราะในขณะที่พิธีของโอบามานั้นเต็มไปด้วยฝูงชนระดับแน่นขนัดจนแทบไม่มีที่ยืน แต่สำหรับทรัมป์แล้วนั้น พื้นสีขาวอันว่างเปล่าไร้ผู้คนปรากฏขึ้นอย่างชัดเจน
หลังสื่อมวลชนรายงานเรื่องนี้ออกไป ทีมงานของทรัมป์กลับแถลงข่าวว่า มีผู้คนไปร่วมงานพิธีสาบานตนของโดนัลด์ ทรัมป์อย่างมากมายมหาศาลเป็นประวัติการณ์
ซึ่งเป็นคำพูดที่ขัดแย้งกับภาพซึ่งปรากฏต่อสาธารณะอย่างรุนแรง
และนั่นทำให้ เคลลีแอนด์ คอนเวย์ ที่ปรึกษาของโดนัลด์ ทรัมป์ ประธานาธิบดีสหรัฐ ได้ให้สัมภาษณ์ทางโทรทัศน์ช่อง NBC และใช้วลีในการอธิบายข้อเท็จจริงที่ขัดแย้งกันอยู่ว่า ข้อมูลที่แถลงข่าวออกไปเกี่ยวกับจำนวนผู้ร่วมงานสาบานตนเพื่อรับตำแหน่งประธานาธิบดีเป็น “Alternative Facts” หรือ “ความจริงทางเลือก” และเธอก็บอกว่าชาวอเมริกันก็ไม่ควรเชื่อในสิ่งที่มองเห็นและได้ยินแม้จะด้วยตัวเองก็ตาม…
และการเล่นคำของ เคลลีแอน์ คอนเวย์ ก็ทำให้นิยายแนวดิสโทเปียเล่มดังของโลกอย่าง 1984 โดย จอร์จ ออร์เวลล์ (มีแปลเป็นภาษาไทยโดย สนพ.สมมติ) ที่ว่าด้วยเรื่องราวของโลกที่แบ่งออกเป็น 3 รัฐคือ โอเชียเนีย ยูเรเชีย และอิสตาเชีย ซึ่งอังกฤษกลายเป็นจังหวัดหนึ่งในรัฐที่มีการปกครองแบบเผด็จการเบ็ดเสร็จอย่างโอเชียเนีย โดยพรรคการเมืองที่ควบคุมทุกอย่างในชีวิตคนคือพี่เบิ้ม ประโยคเด็ดประโยคหนึ่งที่หลายคนน่าจะจำได้จากหนังสือเล่มนี้คือ BIG BROTHER is watching you คุ้นๆ เนอะ เอาเถอะ กลับไปพูดเรื่องอเมริกากันต่อ
เพราะแม้จะมีประโยคคุ้นหู แต่นั่นไม่ใช่ประเด็นสำคัญที่ทำให้ยอดขายนิยายเรื่อง 1984 พุ่งพรวดขึ้นใน 2 วัน เพราะใน 1984 นั้น ยังมีอีกประเด็นที่สะกิดใจผู้คนมากมาย นั่นคือเรื่องของ “อำนาจของภาษา”
อำนาจของภาษา คือ สิ่งที่จอร์จ ออร์เวลล์ เขียนไว้ใน 1984 ด้วยน้ำเสียงเสียดสีเย้ยหยัน ให้เห็นถึงการใช้ภาษามาครอบงำความคิด ด้วยวิธีการประดิษฐ์ถ้อยคำ เพราะมนุษย์ทุกคนมีความคิดที่แตกต่างกัน Big Brother จึงต้องสร้างภาษาขึ้นมาใหม่ เรียกว่า Newspeak เพื่อใช้ในการโฆษณาชวนเชื่อ โดยมีพื้นฐานเป็นภาษาอังกฤษแต่ถูกบิดเบือนให้คลุมเครือมากขึ้น โดยเป็นแนวคิดแบบ DoubleThink ซึ่งหมายความว่าคำที่มีความหมายขัดแย้งกัน แต่ถ้าผู้นำ Big Brother บอกว่าให้มีความหมายแบบนี้ มีแนวคิดอย่างนี้ ก็ต้องเป็นอย่างนั้น และนั่นเป็นสิ่งที่ถูกต้องที่สุด ภาษาจึงเป็นเครื่องมือที่สำคัญในการควบคุมมนุษย์ คอยสอดส่องประชาชนให้อยู่ในกรอบเพื่อความสงบเรียบร้อยของสังคม
เช่น 2+2 = 5 ก็คือผลลัพธ์ที่ถูกต้องแล้ว ไม่ใช่ 4, War is Peace สงครามคือสันติภาพ, Freedom is Slavery เสรีภาพคือความเป็นทาส, Ignorance is Strength อวิชชาคือความเข้มแข็ง เพราะฉะนั้นในทุกคำศัพท์ ไม่ว่าจะหมายว่าอะไรก็ตาม แต่ความหมายที่ถูกต้องคือความหมายที่ Big Brother ต้องการ เป็นการครอบงำความคิดของมนุษย์ด้วยกลลวงของการประดิษฐ์ถ้อยคำ ซึ่งเป็นอำนาจของภาษาที่สร้างเรื่องโกหกให้กลายเป็นความจริงได้
Penguin USA คงต้องขอบคุณ เคลลีแอนด์ คอนเวย์ ที่ทำให้ 1984 ไต่ขึ้นเป็นหนังสือขายดีอันดับหนึ่งของสหรัฐ ในเว็บไซต์ Amazon.com โดยยอดขายพุ่งขึ้นกว่า 9,500 เปอร์เซ็นต์ และอาทิตย์นี้ Penguin USA สั่งพิมพ์ 1984 เพิ่มอีก 75,000 เล่ม ซึ่งเมื่อปี 2013 หนังสือ 1984 ก็เคยมียอดขายพุ่งสูงขึ้นถึง 10,000 เปอร์เซ็นต์ หลังจากมีการเปิดเผยว่าสำนักงานความมั่นคงแห่งชาติสหรัฐ หรือ NSA สอดแนมข้อมูลส่วนตัวของประชาชน
ท่าทางเล่มนี้จะใช้เป็นกรณีศึกษาในการเมืองโลกตอนนี้ได้อีกนาน
ขอบคุณภาพจาก REUTERS