หอภาพยนตร์ ประกาศรายชื่อ 10 หนัง ขึ้นทะเบียนมรดกชาติปี 2567
วันที่ 4 ตุลาคม 2567 ซึ่งเป็นวันอนุรักษ์ภาพยนตร์ไทย นางสาวสุดาวรรณ หวังศุภกิจโกศล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม ได้ประกาศรายชื่อภาพยนตร์ 10 เรื่องที่ได้รับการคัดเลือกขึ้นทะเบียนเป็นมรดกภาพยนตร์ของชาติ ประจำปี 2567 ซึ่งเป็นกิจกรรมสำคัญประจำปีที่จัดขึ้นเพื่อสร้างการตระหนักถึงความสำคัญของงานอนุรักษ์ภาพยนตร์ในฐานะความทรงจำและบันทึกประวัติศาสตร์ของประเทศ
ปีนี้เป็นปีที่ 14 ที่หอภาพยนตร์ (องค์การมหาชน) จัดงานขึ้นทะเบียนมรดกภาพยนตร์ของชาติ โดยได้เชิญกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิจากหลากหลายสาขาอาชีพจำนวน 34 ท่าน มาร่วมพิจารณาคัดเลือกภาพยนตร์ โดยรายชื่อหนังส่วนหนึ่งมาจากการเสนอโดยประชาชนกว่า 1,700 คน ร่วมกับรายชื่อภาพยนตร์อีกส่วนที่มาจากคลังอนุรักษ์ของหอภาพยนตร์ การพิจารณาคัดเลือกใช้หลักเกณฑ์คุณค่า ความสำคัญทางประวัติศาสตร์ อิทธิพลต่อสังคม วัฒนธรรม และศิลปะ ซึ่งในปีนี้ได้มีภาพยนตร์ 10 เรื่อง ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกภาพยนตร์ของชาติ เมื่อรวมกับภาพยนตร์ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกภาพยนตร์ที่ผ่านมาก่อนหน้านี้ 13 ปี ทำให้มีภาพยนตร์ทั้ง สารคดี ภาพยนตร์ข่าว และภาพยนตร์เล่าเรื่อง รวมทั้งสิ้น 253 เรื่อง
ภาพยนตร์ 10 เรื่องที่ได้รับการขึ้นทะเบียนในปีนี้ ครอบคลุมหลากหลายมิติทางสังคม ประวัติศาสตร์ และสุนทรียศาสตร์ แสดงให้เห็นถึงรากฐานวัฒนธรรมภาพเคลื่อนไหวอันแข็งแรงของผู้สร้างไทย
สำหรับภาพยนตร์ประเภทข่าว สารคดี หนังบ้านในปีนี้ ได้แก่ รายงานการสำรวจทางโบราณคดี ณ กรุงสยาม 2472 (2472) หลักฐานสำคัญทางโบราณคดีที่หาไม่ได้จากบันทึกที่เป็นตัวอักษร
WEDDING TRIP TO BANGKOK 1938-1939 (2481-2482) ภาพยนตร์ส่วนพระองค์ของพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุลจักรพงษ์ ที่ได้แสดงให้เห็นวิถีชีวิตของเจ้านายชั้นสูงของไทยที่ทรงเจริญวัยและใช้ชีวิตในต่างประเทศ
PRINCE PARIBATRA OF SIAM (2491) บันทึกเหตุการณ์พิธีเคารพพระศพสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต ที่สุสานและขบวนแห่พระศพผ่านกลางเมืองบันดุงไปยังสนามบิน
[สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณีทรงอัญเชิญพระบรมอัฐิ ร.7 จากลอนดอนกลับประเทศไทย] (2491) ภาพยนตร์ที่สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี ทรงโปรดให้ข้าราชบริพารถ่ายพิธีอัญเชิญพระบรมอัฐิซึ่งสำคัญทางประวัติศาสตร์เรื่องนี้ไว้เป็นภาพยนตร์ส่วนพระองค์
สำหรับภาพยนตร์ประเภทดำเนินเรื่องปีนี้มี 6 เรื่องที่ได้รับการขึ้นทะเบียนได้แก่ สามพราน (2503) ภาพยนตร์ที่สร้างโดยกรมตำรวจ ฉายให้เห็นชีวิตของตำรวจไทย เป็นภาพยนตร์จากยุคที่หน่วยงานของรัฐลงทุนสร้างภาพยนตร์เพื่อการประชาสัมพันธ์
น้อยไจยา (2509) ภาพยนตร์ที่ดอกดิน กัญญามาลย์ ได้นำบทประพันธ์ของเชิด ทรงศรี ที่แต่งขึ้นใหม่จากวรรณกรรมที่สำคัญของล้านนา มาสร้างเป็นภาพยนตร์จนได้รับความนิยม ภาพยนตร์ยังสะท้อนให้เห็นวัฒนธรรม ประเพณี และเรื่องเล่าท้องถิ่นอีกด้วย
บ๊าย..บาย ไทยแลนด์ หนังอีสานของสุรสีห์ ผาธรรม ที่สะท้อนให้เห็นปัญหาเศรษฐกิจตกต่ำและปัญหาสังคมของประเทศไทยช่วงปี 2530 จนทำให้คนอยากอพยพย้ายประเทศ
คนกราบหมา (2540 / ฉบับ Director’s Cut 2567) หนังไทยแนวเสียดสีสังคม ที่เคยโดนกองเซนเซอร์ห้ามฉายด้วยเหตุผล “หมิ่นทุกศาสนา” แต่เมื่อบริบทสังคมเปลี่ยนไปทำให้หนังผ่านการพิจารณาและ นำออกฉายได้ในปีนี้
Birth of Seanéma (2547) ตัวอย่างของผลงานหนังทดลองขับเคลื่อนด้วยความกล้าหาญทางศิลปะ ในยุคเปลี่ยนผ่านเทคโนโลยีมาสู่กล้องวิดีโอ
และ กระเบนราหู (2562) หนังกึ่งทดลองว่าด้วยเรื่องราวของผู้ลี้ภัยและการเมืองแห่งอัตลักษณ์ เป็นหนังที่คว้ารางวัลจากเทศกาลภาพยนตร์เวนิส ครั้งที่ 75 สาย Orizzonti ซึ่งเป็นเทศกาลที่ทรงอิทธิพลที่สุด 1 ใน 3 ของโลก
หอภาพยนตร์ได้จัดกิจกรรมประกาศรายชื่อภาพยนตร์ขึ้นทะเบียนมรดกภาพยนตร์ของชาติมาเป็นประจำทุกปี ตั้งแต่ปี 2554 หลังประกาศรายชื่อภาพยนตร์ในปีนี้ 10 เรื่อง ทำให้ภาพยนตร์ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนฯ มีจำนวนรวมทั้งหมด 253 เรื่อง ซึ่งหอภาพยนตร์เตรียมนำภาพยนตร์เหล่านี้ออกฉายตามช่องทางต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นในโรงภาพยนตร์ Facebook, YouTube และ Tiktok ของหอภาพยนตร์ รวมถึงการจัดงานเสวนาด้านภาพยนตร์ และการให้บริการในห้องสมุดและโสตทัศนสถาน เชิด ทรงศรี ของหอภาพยนตร์ ติดตามรายละเอียด ได้ที่ www.fapot.or.th หรือทางเฟซบุ๊กช่อง หอภาพยนตร์ Thai Film Archive