ยังเป็นกระแสอย่างต่อเนื่อง และมีทีท่าจะเข้มข้นขึ้นทุกขณะ สำหรับแนวคิดการทวงคืน “โพธิสัตว์” จากอำเภอประโคนชัย อายุกว่า 1,200 ปี ซึ่งถูกบริษัทแห่งหนึ่งนำมาประมูลขาย โดยมีผู้ซื้อไปในราคา 92,500 ดอลลาร์สหรัฐ ต่อมานักวิจัยรายหนึ่งในสหรัฐเปิดเผยข้อมูลว่าในพิพิธภัณฑ์ The Metropolitan Museum of Art หรือพิพิธภัณฑ์ศิลปะเมโทรโพลิแทน นิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา ยังมีโบราณวัตถุที่ถูกระบุว่าได้มาจาก อ.ประโคนชัย และพื้นที่ใกล้เคียงอีกหลายชิ้น หนึ่งในนั้นคือพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวรสัมฤทธิ์ที่ได้รับการยกย่องว่างดงามที่สุด โดยมีสภาพสมบูรณ์กว่าองค์ที่มีการประมูลขาย
“มติชน” ซึ่งติดตามเรื่องนี้มาตั้งแต่เริ่มต้น และเกาะติดมาถึงนาทีนี้ ได้ลงพื้นที่ยังอำเภอประโคนชัยอันเป็นที่ตั้งของ “ปราสาทปลายบัด 2” บน “เขาปลายบัด” กรุสมบัติที่มีการลักลอบขุดอย่างมโหฬารในช่วงสงครามเวียดนาม แล้วถูกนำออกนอกประเทศจำนวนมาก
ปราสาทดังกล่าว อายุราวพุทธศตวรรษที่ 15 ภายใต้ศิลปะเขมรแบบเกาะแกร์-แปรรูป จุดเด่นคือมุมปราสาทที่เพิ่มจากมุมประธานจะมีด้านขนาบมุมไม่เท่ากัน และมีรูปครุฑประดับบนปราสาทจำลอง โครงสร้างก่อด้วยอิฐ บนฐานศิลาแลง ล้อมรอบด้วยกำแพงทำจากศิลาแลง มีประตูทางเข้าด้านเดียว คือ ทางด้านทิศตะวันออก
สภาพในปัจจุบัน มีแท่งโลหะค้ำยันปราสาทไม่ให้ล้ม นอกจากนี้ ยังมีการขุดหลุมตรวจสอบทางโบราณคดีรอบปราสาท มีคนงานราว 5-6 คน ใช้เครื่องตัดหญ้ากำจัดวัชพืชโดยรอบ โดยมีร่องรอยการเผาไฟทั่วบริเวณ เมื่อสอบถามคนงานแจ้งว่าเป็นการเผาต้นหมามุ่ยซึ่งขึ้นอยู่จำนวนมาก ไม่เช่นนั้นไม่สามารถทำงานได้ บริเวณรอบปราสาทมีเศษอิฐและศิลาแลงกระจัดกระจายอยู่จำนวนมาก รวมถึงชิ้นส่วนสถาปัตยกรรม สันนิษฐานว่าเป็นยอดปราสาทที่ตกลงมา
หัวหน้าอุทยานประวัติศาสตร์พนมรุ้ง ซึ่งดูแลโบราณสถานบนเขาปลายบัดด้วยนั้น กล่าวว่า ขณะนี้กรมศิลปากรกำลังได้ขุดหลุมจำนวน 8 หลุม เพื่อตรวจสอบการกระจายตัวของหลักฐาน รวมถึงชั้นทับถม เพื่อวางแผนการดำเนินงานทางโบราณคดี อย่างไรก็ตาม ยังไม่พบหลักฐานสำคัญที่จะคลี่คลายเรื่องราวของแหล่งโบราณคดีแห่งนี้ แต่ก็นับว่าเป็นข้อมูลที่เป็นประโยชน์สำหรับการทำงานทางโบราณคดีแบบภาพรวมทั้งพื้นที่แถบนี้ในปี 2560 ต่อไป ส่วนที่มีผู้เสนอให้ผลักดันปราสาทเขาปลายบัด 2 ให้เป็นมรดกโลกร่วมกับปราสาทหินพิมาย พนมรุ้ง และเมืองต่ำนั้น แท้จริงแล้ว กรมศิลปากรมีแผนที่จะนำปราสาทแห่งนี้เข้าร่วมด้วยอยู่แล้ว
มาชมภาพความงดงามของปราสาทแห่งนี้อย่างเต็มตา
