เมื่อวันที่ 23 สิงหาคม สำนักข่าวเอเอฟพีอ้างอิงรายงานของคณะทำงานค้นหาข้อเท็จจริงของสหประชาชาติ (ยูเอ็น) ชี้ว่า การก่อความรุนแรงทางเพศต่อชาวมุสลิมโรฮีนจาของกองทัพเมียนมาเทียบเท่ากับการก่ออาชญากรรมสงคราม ซึ่งเงื่อนไขแวดล้อมเลวร้ายดังกล่าวเป็นสิ่งที่ไม่เอื้ออำนวยให้ผู้ลี้ภัยชาวโรฮีนจาสามารถกลับคืนสู่ถิ่นฐานของตนเองในเมียนมาอย่างปลอดภัยได้
รายงานของยูเอ็นระบุว่า ทหารเมียนมาก่อเหตุข่มขืน รุมโทรม และก่อความรุนแรงอื่นๆ เป็นประจำและอย่างเป็นระบบต่อผู้หญิง เด็กผู้หญิง เด็กชาย ผู้ชายและคนข้ามเพศ ซึ่งถือเป็นการละเมิดกฎหมายสิทธิมนุษยชนสากลอย่างชัดเจน ในรายงานยังเรียกร้องให้กองทัพเมียนมายุติการใช้ความรุนแรงทางเพศในการคุกคามและลงโทษกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ ด้วย
“การกระทำเหล่านี้เทียบเท่ากับการก่ออาชญากรรมภายใต้กฎหมายระหว่างประเทศ ซึ่งรวมไปถึงอาชญากรรมสงคราม อาชญากรรมต่อมนุษยชาติและการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์” รายงานของคณะทำงานยูเอ็นระบุ และว่า รายงานฉบับนี้ได้จากการสอบถามพูดคุยกับผู้รอดชีวิตและพยานผู้เห็นเหตุการณ์ในการทารุณกรรมทางเพศที่เกิดขึ้นในรัฐกะฉิ่น รัฐชาน และรัฐยะไข่ ของเมียนมา โดยจะมีการนำเสนอรายงานฉบับสมบูรณ์ต่อคณะมนตรีสิทธิมนุษยชนยูเอ็นในเดือนหน้า
ด้านราติกา กุมาราสวามี หนึ่งในคณะทำงานค้นหาข้อเท็จจริงของยูเอ็นในปัญหานี้ กล่าวที่นครนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา ถึงเงื่อนไขที่ไม่เอื้ออำนวยต่อการส่งกลับผู้ลี้ภัยโรฮีนจาไปยังเมียนมาอย่างปลอดภัยได้ เนื่องจากเหตุความรุนแรงทางเพศที่มีต่อชนกลุ่มน้อยชาวโรฮีนจา ที่ส่งผลให้ผู้ลี้ภัยโรฮีนจาไม่ยอมกลับไปยังเมียนมา
เจ้าหน้าที่ยูเอ็นได้ผลักดันส่งกลับผู้ลี้ภัยชาวโรฮีนจาจำนวนหนึ่ง ในค่ายผู้ลี้ภัยในประเทศบังกลาเทศ เพื่อกลับไปยังเมียนมาเมื่อวันที่ 22 สิงหาคม แต่ความพยายามดังกล่าวล้มเหลว เพราะไม่มีชาวโรฮีนจาคนใดยอมขึ้นรถบัส 5 คัน และรถบรรทุก 10 คัน ที่ทางการบังกลาเทศจัดไว้ให้เพื่อกลับไปยังเมียนมา โดยหัวหน้ากลุ่มชาวโรฮีนจาระบุว่า “พวกเขาปฏิเสธที่จะกลับไปโดยปราศจากหลักประกันความปลอดภัยของพวกเขาและคำมั่นสัญญาว่าพวกเขาจะได้รับสิทธิความเป็นพลเมืองเมียนมาในที่สุด”
ทั้งนี้ นับจากกองทัพเมียนมาใช้กำลังปราบปรามชนกลุ่มน้อยชาวโรฮีนจาในรัฐยะไข่ในเดือนสิงหาคมปี 2560 ส่งผลให้ชาวโรฮีนจามากกว่า 700,000 คน หลบหนีภัยความรุนแรงดังกล่าวเข้าไปยังประเทศบังกลาเทศ
