เมื่อวันที่ 3 พฤศจิกายน นายอันโตนิอู กุแตเรช เลขาธิการสหประชาชาติ แถลงข่าวหลังเสร็จสิ้นการประชุมอาเซียน-สหประชาชาติ ต่อกรณีชาวโรฮีนจาว่า ตนได้แสดงความวิตกกังวลเกี่ยวกับสถานการณ์ในค่ายผู้อพยพชาวโรฮีนจาในค๊อกซ์บาซาร์ของบังกลาเทศ ซึ่งขณะนี้สถานการณ์ได้เลวร้ายลง และเป็นความจำเป็นที่เมียนมาจะต้องมีปฏิสัมพันธ์อย่างสร้างสรรค์เพื่อให้เกิดความปรองดองในชาติ ซึ่งจะเอื้อต่อการสร้างเงื่อนไขที่มีสันติภาพสำหรับการส่งกลับผู้ลี้ภัยโดยสมัครใจให้เกิดขึ้นได้อย่างปลอดภัยและมีความสง่างามในรัฐยะไข่
เมื่อถามว่าคิดว่าอาเซียนควรจะทำอย่างไรเพื่อช่วยแก้ไขปัญหาในรัฐยะไข่ให้ได้มากขึ้น นายกุแตเรชกล่าวว่า ขณะนี้อาเซียนได้เข้าไปมีปฏิสัมพันธ์กับรัฐบาลเมียนมามากขึ้นเรื่อยๆ และสหประชาชาติก็พร้อมที่จะสนับสนุนการมีปฏิสัมพันธ์นั้นอย่างเต็มที่ ซึ่งตนได้รับแจ้งว่าอาเซียนจัดตั้งคณะทำงานพิเศษขึ้นเพื่อดำเนินการในเรื่องดังกล่าว และตนได้แสดงความชื่นชมการเข้าไปมีปฏิสัมพันธ์อย่างสร้างสรรค์ของอินโดนีเซีย (ซึ่งขณะนี้ดำรงตำแหน่งสมาชิกไม่ถาวรของคณะมนตรีความมั่นคงแห่งชาติประชาชาติ)ในการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น
“สิ่งที่สำคัญที่สุดคือการสร้างเงื่อนไขที่เอื้อสำหรับการสร้างความปรองดองในรัฐยะไข่ เพื่อให้ประชาชนรู้สึกปลอดภัยในการเดินทางกลับโดยสมัครใจที่มีความเป็นไปได้มากขึ้น” นายกุแตเรชกล่าว
นายกุแตเรชยัง กล่าวถึงประเด็นเรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศโลกซึ่งกำลังมีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว และส่งผลกระทบให้เกิดภัยธรรมชาติต่อผู้คนทั่วโลก โดยได้แสดงความวิตกกังวลเกี่ยวกับระดับน้ำทะเลที่เพิ่มสูงขึ้นกว่าที่คาดการณ์ไว้ ภายในปี 2050 ระดับน้ำทะเลที่เพิ่มสูงขึ้นจะส่งผลกระทบกับผู้คนถึง 300 ล้านคน โดยในจำนวนนี้ 70% อยู่ในอาเซียนหรืออยู่ในประเทศที่เข้ามามีส่วนร่วมกับการประชุมสุดยอดอาเซียนในครั้งนี้
“การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศโลกเป็นประเด็นปัญหาด้านความมั่นคง เนื่องจากอาจนำไปสู่ปัญหาของการอพยพโยกย้ายถิ่นฐาน ดังนั้นควรจะต้องมีการจัดการกับปัญหาการค้ามนุษย์อย่างจริงจัง เพราะประเด็นดังกล่าวมีความเกี่ยวพันกันอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ เพราะมีโอกาสอย่างสูงที่จะเกิดการโยกย้ายถิ่นฐาน ดังนั้นการจัดการกับปัญหาการค้ามนุษย์จะต้องได้รับความสำคัญเทียบเท่ากับการจัดการกับปัญหาการค้ายาเสพติด” เลขาธิการสหประชาชาติกล่าว
