ที่มา | นสพ.มติชนรายวัน |
---|---|
ผู้เขียน | เสกขภูมิ วรรณปก [email protected] |
เผยแพร่ |
ประธานาธิบดี ราอูล คาสโตร แห่งคิวบา สืบทอดตำแหน่งต่อจากฟิเดล คาสโตร พี่ชายครบ 10 ปีเมื่อวันที่ 31 กรกฎาคม นับเป็นหนึ่งทศวรรษที่เต็มไปด้วยการปฏิรูปที่ครั้งหนึ่งไม่สามารถคาดคิดถึงได้ในประเทศคอมมิวนิสต์แห่งนี้
ราอูลโผล่ขึ้นมาจากเงาทาบทับที่สูงใหญ่ของพี่ชาย เมื่อ 31 กรกฎาคม 2549 เมื่อปัญหาด้านสุขภาพบีบบังคับให้ฟิเดลต้องยอมปล่อยอำนาจที่ครอบครองมาตั้งแต่กลุ่มติดอาวุธแบบกองโจรของเขาโค่นอำนาจผู้นำเผด็จการ ฟุลเคนซิโอ บาติสตา ลงได้ในการปฏิวัติคิวบาเมื่อปี 2502
ราอูลที่ต่อสู้เคียงบ่าเคียงไหล่กับฟิเดล เป็นรัฐมนตรีกลาโหมคิวบามานับแต่นั้น ทำให้เขาอยู่ในตำแหน่งที่เหมาะสมในการรับช่วงต่อจากพี่ชาย
ราอูลได้สร้างผลงานของตนด้วยการนำคิวบาเข้าสู่ยุคใหม่
หลังจากรวบอำนาจเบ็ดเสร็จมากขึ้นโดยได้รับการหนุนหลังจากกองทัพ เขาเริ่มต้นก้าวเล็ก ๆ ในการเปิดกว้างทางเศรษฐกิจมากขึ้นด้วยการเปิดพื้นที่สำหรับวิสาหกิจเอกชนที่ยินยอมให้ผู้ประกอบการรายย่อยทำธุรกิจได้
ทุกวันนี้ชาวคิวบาราว 5 แสนคนเป็นเจ้าของธุรกิจหรือไม่ก็ทำงานในกิจการเล็กของครอบครัว แม้ว่าการจัดตั้งบริษัทเอกชนอย่างเป็นทางการจะยังเป็นเรื่องผิดกฎหมายนับตั้งแต่ปี 2511
ในปี 2554 ราอูลเริ่มยินยอมให้ชาวคิวบาซื้อขายบ้านและรถได้ เป็นการยุติความยุ่งยากของการแลกเปลี่ยนอพาร์ตเมนต์และยานพาหนะของชาวคิวบามาเป็นเวลาหลายทศวรรษ
ในการปฏิรูปเศรษฐกิจให้ทันสมัย ราอูลได้ผ่านร่างกฎหมายการลงทุนใหม่เพื่อดึงดูดชาวต่างชาติและเปิดท่าเรือขนาดใหญ่ในเมืองมาเรียล ไม่ห่างจากกรุงฮาวานา ที่มีนิคมอุตสาหกรรมซึ่งยกเว้นภาษีสำหรับชาวต่างชาติตั้งอยู่ด้วย
ขณะเดียวกัน เขาได้ริเริ่มการทูตเพื่อสานสัมพันธ์กับมิตรประเทศใหม่ ๆ โดยได้เจรจากับสหภาพยุโรป (อียู) เพื่อฟื้นฟูความสัมพันธ์ที่ตึงเครียดมานาน และยังเจรจาปรับโครงสร้างหนี้กับจีน รัสเซีย เม็กซิโก รวมถึงลงนามในการเจรจาไกล่เกลี่ยหนี้สินเก่า 25 ของคิวบากับกลุ่มประเทศเจ้าหนี้ปารีสคลับ เมื่อเดือนธันวาคมปีที่แล้ว
ที่สำคัญที่สุด เขาไม่ปล่อยให้โอกาสในการสานสัมพันธ์กับสหรัฐหลุดลอยไปเมื่อประธานาธิบดีบารัค โอบามา ยื่นข้อเสนอมาในปี 2551
การเปลี่ยนแปลงนี้เป็นไปในทางปฏิบัติมากพอๆ กับในเชิงอุดมการณ์ โดยมีแรงจูงใจมาจากการที่เวเนซุเอลา ผู้อุปถัมภ์รายใหญ่ที่สุดของคิวบานับตั้งแต่การล่มสลายของสหภาพโซเวียต ต้องประสบหายนะทางเศรษฐกิจ
และแม้จะยังคงมีความตึงเครียดอยู่ เนื่องจากการคว่ำบาตรทางการค้าของสหรัฐยังคงมีผลบังคับใช้ แต่ศัตรูเก่าช่วงสงครามเย็นทั้ง 2 ชาติ ได้กลับมาเปิดสถานทูตใหม่อีกครั้ง โดยโอบามาเดินทางเยือนกรุงฮาวานาเมื่อเดือนมีนาคมที่ผ่านมา นับเป็นการเยือนคิวบาครั้งแรกของประธานาธิบดีสหรัฐตั้งแต่ปี 2471
ในการปฏิรูปด้านอื่นๆ ราอูล คาสโตร ได้ยกเลิกคำสั่งห้ามชาวคิวบาเดินทางไปต่างประเทศ ให้ทุกคนเข้าถึงอินเตอร์เน็ตได้ และจำกัดวาระการดำรงตำแหน่งของเจ้าหน้าที่ทางการเมืองระดับสูงไว้ที่ 10 ปี ซึ่งข้อหลังสุดนี้มีผลบังคับใช้กับตัวเขาเองด้วย
ในช่วงเวลา 2 ปีแรกเขาดำรงตำแหน่งเป็นรักษาการประธานาธิบดี และรับตำแหน่งอย่างเป็นทางการเมื่อปี 2551 ทำให้ในปี 2561 จะครบ 10 ปีของการเป็นประธานาธิบดี
ที่ราอูล คาสโตร ประกาศแล้วว่าจะก้าวลงจากตำแหน่ง