นายกฯออสซี่ลั่น ‘สาธารณรัฐ’ ไม่ใช่เป้าหมายแรก หลังควีนอังกฤษสววรคต เร่งหนุนสิทธิการเมืองของชนพื้นเมือง
นายแอนโธนี อัลแบนีส นายกรัฐมนตรีออสเตรเลียประกาศเมื่อวันที่ 15 กันยายน ว่า เป้าหมายแรกของเขาหลังจากนี้คือการจัดลงประชามติในเรื่องสิทธิทางการเมืองของชนพื้นเมือง ไม่ใช่ประเด็นการถอดถอนระบอบกษัตริย์ในฐานะองค์พระประมุขของประเทศ
แม้ว่านายอัลเบนีสจะแสดงตนว่าเป็นผู้นิยมแนวคิดสาธารณรัฐอย่างเปิดเผย แต่เขากลับปฏิเสธที่จะถูกเชื่อมโยงในประเด็นการเปลี่ยนแปลงการปกครองเป็นสาธารณรัฐ ภายหลังที่สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2 เสด็จสวรรคต โดยนายกรัฐมนตรีออสเตรเลียผู้นี้กล่าวว่า เขากำลังมุ่งเป้าไปที่การทำประชามติ ซึ่งได้วางแผนไปแล้วเพื่อที่จะให้สิทธิทางการเมืองแก่ชนพื้นเมือง โดยจะมีการปรึกษาหารือกับ “คณะผู้แทนของชนพื้นเมือง” หรือกลุ่มสมาชิกสภานิติบัญญัติในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับพี่น้องชนเผ่า
เมื่อสำนักข่าวเอบีซียิงคำถามที่ว่า ทำไมประเทศถึงไม่สามารถพิจารณาเรื่องระบอบการปกครองแบบมีกษัตริย์ทรงเป็นประมุขกับอนาคตของประเทศภายในช่วงเวลา 3 ปีแรกในวาระตามตำแหน่งของเขาได้ นายอัลเบนีสตอบว่า อยากให้ชาวออสเตรเลียจดจ่อกับการทำงานของคณะผู้แทนของชนพื้นเมือง พวกเราควรภาคภูมิใจกับข้อเท็จจริงที่ว่าทวีปของพวกเราร่วมแบ่งปันวัฒนธรรมที่สืบเนื่องยาวนานอย่างน้อย 65,000 ปี ที่เก่าแก่ที่สุดในโลก ซึ่งนี่ควรจะเป็นเรื่องที่ได้รับการแก้ไขก่อนที่จะถกเถียงในเรื่องอื่นๆ
อย่างไรก็ดี ผลสำรวจก่อนหน้าที่มีการลงประชามติปี 1999 และครั้งที่จัดขึ้นก่อนการเสด็จสวรรคตของควีนเอลิซาเบธที่ 2 กลับชี้ว่าประชาชนชาวออสเตรเลียส่วนมากสนับสนุนการเปลี่ยนระบอบการปกครองเป็นแบบสาธารณรัฐ โดยคะแนนเสียงคัดค้านการยกเลิกระบอบกษัตริย์ที่มีควีนเอลิซาเบธที่ 2 เป็นประมุขมีเล็กน้อยในปี 1999 ขณะที่ผู้สนับสนุนระบอบสาธารณรัฐบางส่วนกลับลงคะแนนเสียงคัดค้านการเปลี่ยนระบอบดังกล่าว เนื่องจากไม่พอใจกับรูปแบบการปกครองใหม่ที่ถูกเสนอโดยรัฐสภา ที่จะสรรหาผู้แทนของควีนเอลิซาเบธที่ 2 แทนที่จะเปลี่ยนระบอบเป็นแบบสาธารณรัฐ
ขณะที่นายอัลเบนีสกล่าวว่า การเปลี่ยนแปลงรัฐธรรมนูญของประเทศนี้ไม่ใช่เรื่องง่าย และความคิดที่ว่าจะสามารถถกเถียงเรื่องต่างๆ ในเวลาเดียวกันทั้งหมดนั้น ผมคิดว่ามันเป็นไปไม่ได้ และผมก็ได้แสดงเป้าหมายแรกของผมชัดเจนแล้ว
