เมื่อวันที่ 7 กุมภาพันธ์ ที่ดอยไตแลง รัฐฉาน เมียนมา มีการจัดงานฉลองวันชาติไทใหญ่ นำโดยพลโทเจ้ายอดศึก ประธานสภาเพื่อการกอบกู้รัฐฉาน RCSS/SSA
ดร.ฐิติวุฒิ บุญยวงศ์วิวัชร อาจารย์คณะรัฐศาสตร์ และรัฐประศาสนศาสตร์ ม.เชียงใหม่ ซึ่งได้รับบัตรเชิญไปร่วมงานดังกล่าว เปิดเผยกับ “มติชนออนไลน์” ว่า งานในปีนี้เริ่มขึ้นตั้งแต่วันนี้ ซึ่งมีการเชิญพันธมิตร ชนกลุ่มน้อย และแขกพิเศษ ร่วมรับประทานอาหาร และชมการนำเสนอเรื่องราวต่างๆ รวมถึงการแสดงทางวัฒนธรรม ทั้งในช่วงกลางวัน และค่ำ โดยในวันนี้ มีการสวนสนามอย่างยิ่งใหญ่ในช่วงเช้า ราว 09.00 น. นอกจากนี้ยังมีการแสดงรูปแบบต่างๆ เช่น ละครที่ชาวบ้านถูกกดขี่ โดยมีทหารเข้าช่วยเหลือ ส่วนตัวตนมองว่า สิ่งที่น่าสังเกต มีหลายประการ อาทิ
- การสวนสนามในปีนี้ ไม่มีการ “ติดอาวุธ”
- มีการเชิญพันมิตรจำนวนมาก และหลากหลาย ทั้งจากประเทศตะวันออก และตะวันตก รวมถึงพรรคการเมืองกลุ่มชาติพันธุ์ เอ็นจีโอ ฯลฯ
- สุนทรพจน์เจ้ายอดศึก กล่าวถึงประเด็นสนธิสัญญาปางโหลง เมื่อ ค.ศ.1947
“งานปีนี้มีลักษณะพิเศษคือมีการเชิญเจ้าหน้าที่จากทางตะวันตก ตัวแทนสถานทูตอเมริกา ยุโรป รวมถึงจีน และจากพรรคการเมืองกลุ่มชาติพันธุ์ เชื่อว่าชนกลุ่มน้อยต้องการพยาน และในอนาคต การเจรจาสันติภาพก็ต้องหาพยาน คนกลางที่ทั้ง 2 ฝ่ายยอมรับได้ นอกจากนี้ ถ้าดูการสวนสนามก็มีความพิเศษ คือ ปีนี้ทหารไม่ติดอาวุธ เชื่อว่าเป็นการส่งสัญญาณยึดมั่นการเจรจาทางการเมือง ประกอบกับเจ้ายอดศึก ก็กล่าวสุนทรพจน์โดยพูดถึงสนธิสัญญาปางโหลง เมื่อ ปี 1947 ตอนนี้ เต็งเส่งมีการชักจูงเพิ่มเติมในรูปแบบต่างๆ ที่สำคัญต้องตระหนักว่าหลังจากพม่าทำลายสนธิสัญญานั้นไปในภายหลัง ทำให้ไทใหญ่เสียอะไรไปแล้วบ้าง และต้องป้องกันไม่ให้เกิดขึ้นอีก การเมือง อำนาจการปกครอง รวมถึงภาษาและวัฒนธรรม เชื่อว่าเป็นสิ่งที่ต้องถูกนำมาพูดคุย สำหรับการเจรจาครั้งต่อไป จะเกิดขึ้นในวันที่ 28 กุมภาพันธ์ที่จะถึงนี้ น่าสนใจว่า เป็นครั้งที่พม่าจะเป็นฝ่ายเสนอความต้องการของตัวเอง เป็นผู้กำหนดประเด็น ส่วนชนกลุ่มน้อย ไม่มีเรื่องนำเสนอ เนื่องจากนำเสนอไปแล้วในการเจรจาคราวก่อน ไม่ว่าพม่าจะซ่อนประเด็นอะไรก็ตาม จะต้องมีการทวงถามความคืบหน้าในสิ่งที่พูดไปแล้ว คิดว่าฝ่ายที่รับความกดดันคือ รัฐบาลซูจี เพราะทำอะไรไม่ได้เลย” ดร.ฐิติวุฒิกล่าว
