ประเด็น ‘ความสงบที่ยั่งยืน’ ทำเจรจาหยุดยิงแลกตัวประกัน ‘อิสราเอล-ฮามาส’ ไม่คืบ
การเจรจาเพื่อฟื้นคืนสันติภาพในฉนวนกาซากลับมามีแสงสว่างที่ปลายอุโมงค์อีกครั้ง ถึงขนาดที่นายอันโตนิอู กุแตเรส เลขาธิการสหประชาชาติ กล่าวว่า นี่เป็นช่วงเวลาชี้ขาดสำหรับชาวปาเลสไตน์และอิสราเอล ตลอดจนชะตากรรมของภูมิภาคโดยรวม หลังจากฮามาสออกมายอมรับเงื่อนไขในการหยุดยิงแลกตัวประกัน ขณะที่อิสราเอลยืนยันว่ามันเป็นข้อตกลงที่ยังห่างไกลจากความต้องการพื้นฐานของอิสราเอล
บีบีซีได้สรุปสาระสำคัญของสิ่งที่เป็นสาระในข้อตกลงที่ถูกจับตามองจากทั่วโลกว่า ดูเหมือนจะมีจุดยืนร่วมกันระหว่างอิสราเอลและฮามาสในประเด็นเกี่ยวกับการหยุดยิงควรเกิดควบคู่กับการปล่อยตัวประกันชาวอิสราเอลและนักโทษชาวปาเลสไตน์ โดยได้มีการร่างข้อตกลงต่างๆ ขึ้นมากมาย เพื่อกำหนดกระบวนการทำงานที่ซับซ้อนทั้งหมดออกมา
อย่างไรก็ดี ยังมีความขัดแย้งบางประการในรายละเอียดว่าควรจะเกิดอะไรขึ้นกับใคร เมื่อไหร่ และมีการจัดลำดับอย่างไร อาทิ เจ้าหน้าที่อิสราเอลระบุว่าทหารหญิงควรได้รับการปล่อยตัวเร็วกว่าที่คิด และยังบอกด้วยว่าควรมีการระบุในข้อความให้ชัดเจนกว่านี้ว่า ตัวประกัน 33 คนแรกที่ได้รับการปล่อยตัวจะต้องยังมีชีวิตอยู่ และต้องไม่มีความกังวลว่าจะมีการยับยั้งไม่ให้มีการปล่อยตัวนักโทษปาเลสไตน์คนใด ซึ่งประเด็นเหล่านี้น่าจะสามารถแก้ไขผ่านการเจรจาได้
สิ่งที่เป็นหลักการสำคัญที่ยากจะตกลงได้นั่นคือเวลาที่สงครามควรจะสิ้นสุดลง โดยในคำปิดท้ายร่างข้อตกลงที่กลุ่มฮามาสสนับสนุนระบุถึง “การยุติปฏิบัติการทางทหารระหว่างสองฝ่ายเป็นการชั่วคราว” ซึ่งถือเป็นประเด็นปัญหาใหญ่ ได้มีการกำหนดกรอบเวลา 6 สัปดาห์สำหรับการปล่อยตัวประกัน การถอนกองกำลังอิสราเอลออกจากบางพื้นที่ ชาวกาซาพลัดถิ่นจะสามารถกลับไปยังบ้านของพวกเขา หากว่ามันยังคงมีอะไรหลงเหลืออยู่
จากนั้นจะนำไปสู่ขั้นที่สองโดยมีการกล่าวถึง “การกลับคืนสู่ความสงบที่ยั่นยืน” ซึ่งมีการให้คำจำกัดความว่า เป็นการยุติปฏิบัติการทางทหารและความเป็นศัตรูอย่างถาวร ที่เป็นประเด็นซึ่งรัฐบาลอิสราเอลดูเหมือนจะไม่ยอมรับ
แถลงการณ์ของนายเบนจามิน เนทันยาฮู นายกรัฐมนตรีอิสราเอล กล่าวว่า อิสราเอลจะไม่ยอมให้ฮามาสฟื้นฟูการปกครองที่ชั่วร้ายในฉนวนกาซา และจะไม่อนุญาตให้พวกเขาฟื้นฟูขีดความสามารถทางทหารเพื่อมุ่งทำลายล้างเราต่อไป เพราะอิสราเอลไม่สามารถรับข้อเสนอที่เป็นอันตรายต่อความมั่นคงของพลเมืองของเราและต่ออนาคตของประเทศของเราได้
กล่าวอีกนัยหนึ่งก็คือ รัฐบาลอิสราเอลต้องการสิทธิในการต่อสู้กับกลุ่มฮามาสในระยะยาวต่อไป ขณะที่ในทางตรงกันข้าม สิ่งที่ฮามาสต้องการคือการหยุดยิงถาวรนั่นเอง
สิ่งที่ไม่ชัดเจนคือ ผู้ไกล่เกลี่ยทั้งจากกาตาร์ อียิปต์ และอเมริกัน จะหาทางสายกลางเพื่อให้สามารถบรรลุข้อตกลงหยุดยิงแลกตัวประกันที่ทั้งโลกกำลังเฝ้ารอและภาวนาให้เกิดขึ้นได้หรือไม่
อาจเป็นไปได้เช่นกันว่าทั้งหมดนี้เป็นส่วนหนึ่งของเทคนิคในการเจรจา ซึ่งมักมีการใช้ข้อความที่เปิดเผยต่อสาธารณะเพื่อสร้างแรงกดดันให้กับอีกฝ่าย
การประกาศของฮามาสว่ารับร่างข้อตกลงอาจเป็นความพยายามที่จะบีบให้อิสราเอลต้องออกมายอมอ่อนข้อให้ และทำให้อิสราเอลต้องมีปัญหากับพันธมิตร เช่นเดียวกันคำเตือนถึงปฏิบัติการทางทหารในเมืองราฟาห์ของอิสราเอลก็อาจเป็นความพยายามที่จะบีบเพื่อให้ได้เงื่อนไขที่ดีขึ้นจากฮามาสด้วยเช่นกัน
กระนั้นก็ดี ที่สุดแล้วเรื่องนี้จะจบลงอย่างไร บีบีซีระบุว่า ส่วนใหญ่แล้วมันขึ้นกับว่า รัฐบาลสหรัฐจะตัดสินใจอย่างไรมากกว่า
