ผู้สื่อข่าวรายงานจากนครนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกาว่า ฟิลิปปินส์ในฐานะประธานอาเซียน ได้ออกแถลงการณ์ของประธานในที่ประชุมเกี่ยวกับเรื่องสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในรัฐยะไข่ ของพม่า หลังเสร็จสิ้นการประชุมรัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียนอย่างไม่เป็นทางการ และการรับประทานอาหารค่ำร่วมกันของรัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียนที่เดินทางร่วมประชุมสมัชชาสหประชาชาติสมัยสามัญครั้งที่ 72 ที่นครนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา เมื่อวันที่ 23 กันยายน ตามเวลาท้องถิ่น
รัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียนได้แสดงความวิตกกังวลเกี่ยวกับพัฒนาการล่าสุดที่เกิดขึ้นในรัฐยะไข่ และแสดงความเสียใจอย่างสุดซึ้งต่อเหยื่อและชุมชนที่ได้รับผลกระทบจากความขัดแย้งดังกล่าว พร้อมทั้งประณามการโจมตีกองกำลังทหารพม่าเมื่อวันที่ 25 สิงหาคมที่ผ่านมา รวมถึงการกระทำอันเป็นการใช้ความรุนแรงต่างๆ ซึ่งทำให้เกิดการสูญเสียชีวิตของพลเรือน การทำลายบ้านเรือน ซึ่งทำให้คนจำนวนมากต้องกลายเป็นคนไร้ที่อยู่อาศัย
รัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียนรับทราบว่าสถานการณ์ในรัฐยะไข่เป็นประเด็นที่ซับซ้อนรวมถึงมีความเกี่ยวพันกับประวัติศาสตร์ โดยร้องขอให้ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องหลีกเลี่ยงการกระทำใดๆ ที่จะทำให้สถานการณ์เลวร้ายลงอีก รวมถึงหาทางออกในระยะยาวต่อรากเหง้าความขัดแย้งซึ่งเป็นต้นเหตุของปัญหา พร้อมกันนี้ยังสนับสนุนให้พม่ามีการหารือที่ใกล้ชิดกับบังกลาเทศเพื่อให้ชุมชนที่ได้รับผลกระทบสามารถกลับมาสร้างชีวิตได้ใหม่ ขณะที่รัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียนยินดีที่พม่าประกาศพันธะกรณีที่จะรับประกันความปลอดภัยของพลเรือนรวมทั้งจะดำเนินมาตรการเพื่อยุติความรุนแรงในรัฐยะไข่ทันที และฟื้นฟูสภาพแวดล้อมให้กลับสู่สภาวะปกติ รวมถึงจัดการกับปัญหาผู้ลี้ภัยผ่านกระบวนการพิสูจน์ข้อเท็จจริง
รัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียนยินดีอย่างยิ่งดีที่พม่าได้จัดตั้งกลไกที่นำโดยรัฐบาล ภายใต้ความร่วมมือกับสภากาชาด และความช่วยเหลือจากประชาคมระหว่างประเทศขึ้น ทั้งนี้รัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียนเน้นย้ำถึงความสำคัญของการเปิดโอกาสสำหรับความช่วยเหลือทางด้านมนุษยธรรมในพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบ รวมถึงการให้ความช่วยเหลือกับชุมชนที่ได้รับผลกระทบทั้งหมด
รัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียนยังสนับสนุนโครงการบรรเทาผลกระทบทางด้านมนุษยธรรมของพม่า ขณะที่ศูนย์ประสานงานการให้ความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมของอาเซียนจะทำงานร่วมกับคณะกรรมการที่รัฐบาลพม่าจัดตั้งดังกล่าว เพื่อให้ความช่วยเหลือทางด้านมนุษยธรรมกับผู้ผลัดถิ่นทั้งหมดโดยไม่มีการเลือกปฏิบัติ
ที่ประชุมรัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียนได้เรียกร้องให้พม่าดำเนินการตามคำแนะนำของรายงานที่จัดทำขึ้นโดยคณะกรรมาธิการให้คำปรึกษาว่าด้วยกรณีรัฐยะไข่ พร้อมทั้งยินดีที่รัฐบาลพม่าได้จัดตั้งคณะกรรมาธิการระดับรัฐมนตรีเพื่อปฎิบัติการตามข้อแนะนำดังกล่าว
ทั้งนี้รัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียนได้เตรียมพร้อมที่จะให้การสนับสนุนรัฐบาลพม่าในความพยายามที่จะนำพาสันติภาพ ความมั่นคง การบังคับใช้กฎหมาย รวมถึงการส่งเสริมความเป็นหนึ่งเดียว และการปรองดองระหว่างสังคมที่มีความแตกต่างหลากหลาย ตลอดจนสร้างการพัฒนาที่ยั่งยืนและเท่าเทียมภายในรัฐยะไข่ด้วย
