เป็นงานโรดโชว์ในต่างประเทศอีกงานที่ประสบความสำเร็จ นั่นคือ งาน Amazing Thailand Health and Wellness Roadshow 2016 เมื่อเร็วๆ นี้ที่ประเทศรัสเซีย โดย เอื้อมพร จิรกาลวิศัลย์ ผู้อำนวยการการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานมอสโก ได้เชิญผู้ประกอบการโรงพยาบาลและเฮลท์เวลเนสของไทยระดับแถวหน้า 10 กว่าราย ไปร่วมเดินสายใน 3 เมืองหลักของรัสเซีย อาทิ วลาดิวอสต๊อก คาบารอฟสค์ และยูนูธ ซาคาลินสค์
ผลของการโรดโชว์ครั้งนี้ มีบริษัทเอเยนต์ทัวร์และสื่อมวลชนของรัสเซียรวมร้อยกว่ารายให้ความสนใจเป็นอย่างดี มีการขอข้อมูลเพื่อกลับไปศึกษาและทำโปรแกรมขาย อีกทั้งมีการเข้าคิวเพื่อรอนวดจากหมอนวดฝีมือดีที่สั่งตรงมาจากโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร จังหวัดปราจีนบุรี พร้อมนำผลิตภัณฑ์สมุนไพรไทยไปขายด้วย ปรากฏว่าสาวๆ รัสเซียสอบถามและซื้อกลับไปกันเป็นแถว โดยเฉพาะพวกครีมทาผิวกลิ่นดอกไม้ไทยๆ
ทั้งนี้ มีข้อมูลว่าชาวรัสเซียใช้จ่ายเรื่องการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพกันคนละประมาณ 80,000-100,000 บาท ต่อทริปการเดินทาง
เอื้อมพรสรุปผลของงานว่า ค่อนข้างดี ผู้ประกอบการธุรกิจสปาและโรงพยาบาลได้มีโอกาสเสนอโปรดักต์ของตัวเอง ซึ่งแต่ละที่แต่ละแห่งมีความโดดเด่นไม่เหมือนกัน ภาคเอกชนบอกว่าได้เจอผู้ซึ่งต้องการซื้อบริการโดยตรงเลย หลังจากนี้จะต้องสอบถามว่าต้องการจะทำอะไรต่อไป เพื่อให้เกิดการซื้อขายจริงจัง ในขณะเดียวกัน จะต้องติดตามในส่วนของผู้ซื้อจากรัสเซียด้วยว่าจะทำอะไรต่อไป ในเรื่องแพคเกจการขาย หรือจะขายเฉพาะบางกลุ่ม โดยอาจจะมีการเชิญไปเยี่ยมสถานประกอบการในไทยด้วย
ส่วนกรณีที่ 3 เมืองนี้ ทางเกาหลีและจีนเข้ามาทำตลาดเรื่องการแพทย์และศัลยกรรมความสวยงามก่อนแล้วนั้น คุณเอื้อมพรยอมรับว่าพื้นที่แถวนี้อยู่ใกล้กับเกาหลีและจีน และมีความสัมพันธ์กันมานานพอสมควร ฉะนั้น จึงได้เปรียบไทย ทั้งในเรื่องการเดินทางและระยะทางที่ใกล้กว่า อีกส่วนหนึ่งอาจเป็นเพราะว่าคนในแถบนี้ยังไม่รู้จักประเทศไทยในด้านของเมดิคัล หรือเฮลท์เวลเนส แต่รู้จักในส่วนของแหล่งท่องเที่ยวชายทะเล จึงถือเป็นโอกาสอันดีที่ชาวรัสเซียที่นี่มีพื้นฐานรู้จักบ้านเราอยู่แล้ว ก็มาผนวกเรื่องที่มีความชำนาญในสาขาอื่นๆ อย่างเรื่องการแพทย์ และการดูแลสุขภาพ นอกเหนือจากเรื่องท่องเที่ยวเท่านั้น
ผอ.ททท.มอสโกให้รายละเอียดอีกว่า จากการสำรวจความต้องการของชาวรัสเซียก็เหมือนสังคมบ้านเราที่มีผู้สูงอายุมากขึ้น มีการสอบถามเรื่องการให้บริการผู้สูงอายุ และสนใจสถานที่อยู่ริมทะเลและบนภูเขา นอกจากนี้ก็มีสาวๆ ที่เคยไปใช้บริการที่เกาหลีมาก่อนสอบถามในเรื่องเสริมความงาม ไปลดน้ำหนัก ทำให้กล้ามเนื้อแข็งแรงขึ้น หรือความสวยงามในเรื่องของความอ่อนเยาว์บนใบหน้า
ทั้งนี้ มีหลายเรื่องที่ทาง ททท.มอสโกจะทำต่อ อย่างเรื่องเฮลท์เวลเนสที่จะให้เกิดขึ้นจริงๆ อีกเรื่องหนึ่งคือทำอย่างไรทำให้คนรัสเซียที่เดินทางไปประเทศไทยกระจายไปยังแหล่งท่องเที่ยวอื่นๆ ไม่เช่นนั้นจะขายกันอยู่แค่ กรุงเทพฯ พัทยา หัวหิน ภูเก็ต และสมุย การกระจายไปยังแหล่งท่องเที่ยวอื่นจะทำให้คนไทยที่อยู่ในจังหวัดต่างๆ มีรายได้มากขึ้น และสามารถพัฒนาการให้บริการ ชาวบ้านสามารถผลิตสินค้าทางการเกษตรหรือทอผ้ามาขายได้ด้วย และสามารถที่จะลดความแตกต่างระหว่างคนที่เป็นเจ้าของโรงแรม รีสอร์ต กับชาวบ้าน
อีกเรื่องหนึ่งที่ต้องการทำคือ การขายในกลุ่มนิช ในกลุ่มครอบครัว พ่อแม่ลูก หรือในกลุ่มของคนต้องการจะไปเล่นกีฬา ออกกำลังกาย ขี่จักรยาน หรือหัดมวยไทย เป็นกลุ่มท่องเที่ยวเฉพาะ ซึ่งกลุ่มนี้แม้จะมีผลกระทบทางด้านเศรษฐกิจและการเมือง จำนวนมักจะไม่ตก เพราะมีความต้องการเฉพาะอยู่แล้ว
ชาญชัย ปัญญา หัวหน้าแผนการตลาดต่างประเทศ โรงพยาบาลกรุงเทพภูเก็ต ถ่ายทอดประสบการณ์ในการมาร่วมโรดโชว์ว่า แม้ว่าเศรษฐกิจของรัสเซียยังคงไม่มีความเสถียรภาพ แต่ถือว่าเป็นกลุ่มตลาด TOP 5 ของโรงพยาบาลในเครือกรุงเทพดุสิตเวชการ (กลุ่มภาคใต้) โดยเฉพาะโรงพยาบาลกรุงเทพภูเก็ตและโรงพยาบาลสิริโรจน์ จังหวัดภูเก็ต ทั้งในแง่ของจำนวนผู้ป่วยที่เข้ารับบริการและสัดส่วนรายได้จากคนไข้ชาวต่างชาติตลอดระยะเวลา 5 ปีที่ผ่านมา โดยผู้ป่วยส่วนใหญ่มาใช้บริการจากสาเหตุอุบัติเหตุ อายุรกรรม ทันตกรรม และศูนย์แม่และเด็ก
ทั้งนี้ 2 โรงพยาบาลได้ปรับกลยุทธ์เชิงรุกกับกลุ่มตลาดรัสเซียมากขึ้น โดยเฉพาะกลุ่มตลาดการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ ที่มีปริมาณเพิ่มขึ้นเฉลี่ย 15-20 เปอร์เซ็นต์ต่อปี ซึ่งเมื่อปีที่แล้วได้เห็นศักยภาพของตลาดในแถบรัสเซียตะวันออก สะท้อนจากจำนวนนักท่องเที่ยวรัสเซียในจังหวัดภูเก็ตมีจำนวนเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง จึงเริ่มเข้ามาเจาะตลาดในภูมิภาคนี้อย่างจริงจัง โดยการนำแพทย์เฉพาะทางหลากสาขามาบรรยาย ให้ความรู้และให้คำปรึกษาแก่ผู้สนใจอย่างต่อเนื่อง โดยทำงานร่วมกับเอเยนซี่ในหัวเมืองหลักต่างๆ
“งานโรดโชว์ครั้งนี้เป็นการส่งเสริมและตอกย้ำภาพลักษณ์ของการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพของประเทศไทยได้เป็นอย่างดี โดยเฉพาะในเมืองวลาดิวอสต๊อก เมืองพาณิชย์และศูนย์กลางทางคมนาคมที่ใหญ่ที่สุดในภูมิภาค ได้รับความสนใจจากเอเยนซี่ด้านท่องเที่ยวเชิงสุขภาพและสื่อท้องถิ่นเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะบริการด้านศัลยกรรมตกแต่งความงาม ทันตกรรม แพคเกจคลอด และแพคเกจตรวจสุขภาพ เป็นต้น”
ชาญชัยให้ข้อมูลว่า จากการได้พูดคุยกับผู้เข้าร่วมงานชาวรัสเซียทั้ง 3 เมือง การให้บริการด้านการแพทย์ชั้นสูงในการรักษาโรคซับซ้อน เช่น โรคมะเร็ง โรคหัวใจ และโรคเกี่ยวกับโลหิต โรงพยาบาลในประเทศเกาหลีใต้ยังคงครองตลาดในภูมิภาคนี้ จากหลายปัจจัย เช่น เทคโนโลยีทางการแพทย์และสิ่งอำนวยความสะดวกอันทันสมัย ระยะการเดินทางที่สั้นกว่าและความสะดวกสบายในการเดินทาง การส่งเสริมประชาสัมพันธ์โดยรัฐบาลเกาหลีใต้และโรงพยาบาลชั้นนำต่างๆ
ดังนั้น เพื่อจะทำให้กลุ่มผู้ประกอบการไทยสามารถเจาะตลาดและเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายได้มากขึ้น ต้องเดินหน้าวางแผนด้านกลยุทธ์และพัฒนาด้านธุรกิจอย่างต่อเนื่อง เช่น การออกแบบแพคเกจการให้บริการที่มีความแตกต่างและสอดคล้องกับความต้องการของตลาด พัฒนาช่องทางการสื่อสารและการประชาสัมพันธ์ให้เป็นภาษารัสเซียและเหมาะสมกับกลุ่ม เน้นการทำตลาดออนไลน์ที่มีประสิทธิภาพ รวมถึงการวางแผนด้านการส่งเสริมการตลาดและกิจกรรมด้านลูกค้าสัมพันธ์ร่วมกับเอเยนซี่ในพื้นที่อย่างต่อเนื่องด้วย
สิริพจน์ มาโนช รองผู้อำนวยการ ฝ่ายพัฒนาธุรกิจ โรงพยาบาลเอกชล จังหวัดชลบุรี เล่าว่า เมืองวลาดิวอสต๊อกเป็นเมืองใหญ่สุดและกลุ่มเอเยนต์ของเมืองนี้จะเป็นเอเยนต์รายใหญ่ ซึ่งสนใจด้านสุขภาพในหลายๆ ด้าน ทั้งเรื่องการดูแลรักษาโรค การตรวจสุขภาพคัดกรองโรคเสี่ยง เรื่องศัลยกรรมความงาม และสปาบำบัดต่างๆ แสดงให้เห็นถึงความใส่ใจในสุขภาพในทุกๆ ด้าน
ในส่วนเมืองคาบารอฟสค์ เน้นและสนใจด้านศัลยกรรมและความงามเป็นหลัก หลายๆ เอเยนต์เป็นสาขาย่อยจากเอเยนต์ของเมืองวลาดิวอสต๊อก เช่นเดียวกับเมืองยูนูธ ซาคาลินสค์ ที่เป็นหมู่เกาะอยู่ทาง
ตะวันออกเฉียงเหนือของรัสเซียนั้น แต่เอเยนต์เมืองสุดท้ายนี้มีการติดต่อกับทางประเทศเกาหลีเป็นส่วนใหญ่ในด้านศัลยกรรมความงามต่างๆ และถ้าเป็นเรื่องการดูแลรักษาโรคจะส่งไปที่ประเทศสิงคโปร์
“ผมคิดว่าประเทศไทยมีศักยภาพในการขยายตลาดมาทางกลุ่มชาวรัสเซียฝั่งตะวันออกนี้ได้ แต่การเข้าถึงข้อมูลด้านบริการสุขภาพของไทยอาจยังไม่เพียงพอ ซึ่งถ้าหากมีการสนับสนุนและเจาะตลาดกลุ่มลูกค้าชาวรัสเซียฝั่งตะวันออกนี้จริงจังมากขึ้น ผมคาดว่าพวกเขาน่าจะมาท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในไทยได้ไม่ยาก”
ในส่วนของผู้ประกอบการรัสเซีย ไอโลนา อัน สาวใหญ่ชาวเกาหลีที่ไปตั้งรกรากในเมืองยูนูธ ซาคาลินสค์ เป็นรุ่นที่ 3 และเป็นเจ้าของบริษัทที่ทำทางด้านเมดิคัลทัวร์ บอกว่า ที่ผ่านมาทำทัวร์ส่งลูกค้าไปที่โรงพยาบาลในเกาหลีใต้ ถึง 45 แห่ง กระจายไปตามเมืองต่างๆ ไม่ใช่เฉพาะกรุงโซลอย่างเดียว โดยเน้นในเรื่องศัลยกรรมความงาม อาทิ ดึงตา ทำตา 2 ชั้น ตัดกราม ทำหน้าเรียว ดึงให้หน้าเด้ง เสริมเต้านม และเสริมจมูก ซึ่งคนรัสเซียยินดีจ่ายในเรื่องสุขภาพเพราะส่วนใหญ่ได้รับเงินบำนาญทุกเดือน
“เท่าที่ฟังเห็นว่าโรงพยาบาลของไทยดี น่าเชื่อถือ แต่ทุกอย่างขึ้นอยู่กับราคา เพราะการไปทำที่เกาหลีสะดวก ค่าเครื่องบินถูกกว่า และใช้เวลาน้อยกว่า แต่ถ้าเทียบกันแล้วการทำศัลยกรรมเสริมความงามของไทยหลายรายการถูกกว่า หลังจากนี้คงต้องให้ทางไทยส่งรายละเอียดค่าใช้จ่ายในแต่ละรายการมาให้ดู ก่อนที่จะทำโปรแกรมขาย และต้องดูว่าทางโรงพยาบาลของไทยจะให้ค่าคอมมิสชั่นเท่าไหร่ ซึ่งที่เกาหลีให้ตั้งแต่ 15-30 เปอร์เซ็นต์ สำหรับของไทยคิดว่าน่าจะให้ค่าคอมฯ 15-20 เปอร์เซ็นต์ เพราะหากให้น้อยเกินไปก็ไม่มีบริษัททัวร์ไหนอยากจะส่งลูกค้าให้” ไอโลนากล่าว และว่า ปี 2557 ส่งลูกค้าไปเกาหลี 600 คน ปีที่แล้วส่งไปแค่ 300 คน แต่ปีนี้เศรษฐกิจแย่อาจจะลดจำนวนลงอีก
จากนี้คงต้องดูกันต่อไปว่า ชาวรัสเซียในดินแดนตะวันออกไกลจะหันมาใช้บริการเรื่องสุขภาพในบ้านเราเพิ่มขึ้นหรือไม่อย่างไร
