ป้องกันไว้ก่อน! ผู้หญิงคัดกรองมะเร็งเต้านม แต่ละช่วงอายุ ควรตรวจอย่างไร
มะเร็งเต้านม พบบ่อยเป็นอันดับหนึ่งของสตรีไทยและมีแนวโน้มว่าจะมีผู้ป่วยรายใหม่เพิ่มขึ้นทุกปี ข้อมูลสถิติของกระทรวงสาธารณสุข ปี 2565 พบหญิงไทยป่วยด้วยโรคมะเร็งเต้านมสูงสุด 38,559 ราย ส่วนมากพบในหญิงอายุ 60 ปีขึ้นไป มากที่สุดจำนวน 19,776 ราย รองลงมา คือ อายุ 50 – 59 ปี 12,181 ราย และ อายุ 40 – 49 ปี 5,177 ราย
จากสถิติที่ผ่านมาพบว่าผู้ป่วยมะเร็งเต้านมมักไม่มีอาการเริ่มแรกแสดงให้เห็น หรืออาจเป็นอาการเล็กน้อยทำให้มองข้ามไป จนกระทั่งมะเร็งเริ่มอยู่ในระยะลุกลาม มีอาการเด่นชัด แล้วค่อยมาพบแพทย์ ซึ่งอาจสายเกินไป
มะเร็งเต้านม เกิดจากความผิดปกติของเซลล์ท่อน้ำนม ซึ่งพบได้มากที่สุด ประมาณ 80% ส่วนมะเร็งที่เกิดจากความผิดปกติของเซลล์ต่อมน้ำนม จะพบได้น้อยกว่า โดยพบประมาณ 10% นอกจากนี้ มะเร็งชนิดนี้อาจเกิดขึ้นจากการแพร่กระจายของมะเร็งมาจากอวัยวะส่วนอื่นๆ ได้ด้วยเช่นกันที่สำคัญ เพศหญิงมีโอกาสเป็นมะเร็งเต้านมมากกว่าเพศชายถึง 100 เท่า
รศ.นพ.ประกาศิต จิรัปปภา แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านศัลยศาสตร์มะเร็งวิทยา โรงพยาบาลพระรามเก้า แนะนำว่า มะเร็งเต้านมยิ่งตรวจพบเร็ว ยิ่งมีโอกาสรักษาหายขาดมากขึ้น ซึ่งสุภาพสตรีที่มีเกณฑ์เหมาะสมที่ควรเข้ารับการตรวจคัดกรองในแต่ละช่วงอายุ ควรปฏิบัติดังนี้
-อายุ 20 ปีขึ้นไป ควรตรวจคลำเต้านมด้วยตนเองเป็นประจำ
-อายุ 30-35 ปี ตรวจเป็นพื้นฐาน (base line)
-อายุ 35-49 ปี ตรวจทุก 1-2 ปี
-อายุ 50 ปีขึ้นไป ตรวจปีละ 1 ครั้ง
ส่วนผู้ที่มีปัจจัยอื่นๆ ที่จะเพิ่มความเสี่ยง อาทิ อายุ, เชื้อชาติ, ฮอร์โมนเพศ, พันธุกรรม หรือหน้าอกแน่น (Dense Breasts) ควรปรึกษาแพทย์และเข้ารับการตรวจคัดกรองเป็นประจำทุกปี อย่างน้อย 1-2 ครั้งต่อปี แต่หากพบความผิดปกติ เช่น คลำพบก้อนที่เต้านม หรือเต้านมมีรูปร่างผิดปกติเปลี่ยนไปจากเดิม กรณีนี้ต้องเข้าพบแพทย์ทันที”
เนื่องจากมะเร็งเต้านมในระยะแรกไม่มีอาการ ดังนั้น การคัดกรองด้วย เครื่องดิจิทัลแมมโมแกรม และอัลตร้าซาวด์ เข้ามาช่วย จะทำให้สามารถพบความผิดปกติในระยะแรกได้ โดยทั้ง 2 เทคนิคต่างล้วนมีความสำคัญต่อการตรวจพบมะเร็งเต้านม
“โรคมะเร็ง หากตรวจพบตั้งแต่เริ่มแรกโอกาสที่จะรักษาให้หายนั้นมีสูง แต่ถ้าปล่อยไว้จนกระทั่งเป็นมาก โอกาสรักษาให้หายก็จะมีน้อยลง ดังนั้น สุภาพสตรีโดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยง ควรเข้ารับการตรวจคัดกรองและตรวจหามะเร็งในระยะเริ่มต้น ทั้งนี้ การตรวจพบเร็วไม่เพียงส่งผลดีต่อการรักษา แต่ยังช่วยให้เรามีทางเลือกในการรักษาที่หลากหลายขึ้น” รศ.นพ.ประกาศิต ทิ้งท้าย
ป้องกันไว้ก่อน! เพระามะเร็งเต้านมยิ่งตรวจพบเร็ว ยิ่งมีโอกาสรักษาหายขาดมากขึ้น
