เมื่อถึงช่วงเข้าพรรษา นอกจากจะเป็นช่วงเวลาที่พระจะจำพรรษาอยู่ที่ใดที่หนึ่งเป็นเวลา 3 เดือนแล้ว ในความรับรู้ของคนไทย คงนึกถึง “งดเหล้าเข้าพรรษา” อยู่ไม่น้อยเช่นกัน ในปี 2564 นี้ กองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ร่วมกับ สำนักงานเครือข่ายองค์กรงดเหล้า (สคล.) จัดงานเสวนาและแถลงข่าวออนไลน์ “มหกรรมสื่อรักให้พักเหล้า ลดเสี่ยง เลี่ยงโควิด” ผ่านทาง Facebook เครือข่ายงดเหล้า เนื่องในโอกาสงดเหล้าเข้าพรรษา ประจำปี 2564
- จดหมายสื่อรัก จุดประกายพ่อแม่เลิกเหล้า
ดร.สุปรีดา อดุลยานนท์ ผู้จัดการกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) กล่าวว่า การจัดโครงการงดเหล้าเข้าพรรษา ก้าวเข้าสู่ปีที่ 19 จากจุดเริ่มต้น โครงการงดเหล้าเข้าพรรษา ลดอบายมุขในช่วงเข้าพรรษาของคนไทย ปัจจุบันได้กลายเป็นกิจกรรมหลักที่ทุกภาคส่วนให้ความสำคัญและเข้าร่วมการณรงค์เพิ่มมากขึ้นทุกปี เข้าพรรษาปีนี้ยังอยู่ในช่วงการแพร่ระบาดของโควิด-19 รูปแบบการรณรงค์จึงเน้นช่องทางออนไลน์ ด้วยแนวคิด “สื่อรักให้พักเหล้า ลดเสี่ยง เลี่ยงโควิด” ร่วมกับโครงการโพธิสัตว์น้อยลูกขอพ่อแม่เลิกเหล้า ให้เด็กและเยาวชนรณรงค์ให้คนในครอบครัวงดดื่มเหล้าตลอด 3 เดือนช่วงเข้าพรรษา ผ่าน “จดหมายสื่อรัก” จุดประกายความคิดให้พ่อแม่อยากเลิกเหล้าเพื่อลูก โดยมีโรงเรียนเข้าร่วมกิจกรรมกว่า 2,000 แห่ง
“การรณรงค์ในปีนี้ได้เบนเข็มมาที่เยาวชน สร้างพฤติกรรมตั้งแต่ต้น สร้างความคิด ความเชื่อให้พวกเขา เพราะจากข้อมูลพบว่าเยาวชนที่ติดยาเสพติดมีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมของผู้ปกครอง จนทำให้เห็นว่าเป็นเรื่องปกติ (Norm) เกิดเป็นพฤติกรรมเลียนแบบ การสร้างให้เยาวชนได้เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของการแก้ไขปัญหาร่วมกับกระทรวงศึกษาธิการ คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน เป็นบทบาทสำคัญในการสร้างความคิด ค่านิยม ความคิด ความเชื่อ ที่จะทำให้เป็นเกราะป้องกันพวกเขา”
- งดเหล้า งดเสี่ยง 3 ด้าน
ภก.สงกรานต์ ภาคโชคดี ผู้อำนวยการสำนักงานเครือข่ายองค์กรงดเหล้า (สคล.) กล่าวว่า เครือข่ายองค์กรงดเหล้าได้รณรงค์ลดเหล้ามาเกือบ 20 ปี โดยปีนี้จะเป็นปีที่ได้รณรงค์ผ่านโครงการ “โพธิสัตว์น้อย ลูกขอพ่อแม่เลิกเหล้าครบพรรษา” ซึ่งเกิดขึ้นจากความร่วมมือของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) ร่วมกับสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) เครือข่ายงดเหล้า ประกอบกับสถานการณ์โควิด-19 เป็นโอกาส เป็นสถานการณ์ที่จะทำให้คนงดใน 3 ด้าน
งดเสี่ยง แอลกอฮอล์ทำลายภูมิต้านทาน ติดโควิด-19 ได้ง่าย ลดประสิทธิภาพวัคซีน
งดกระจาย วงเหล้าเป็นแหล่งกระจายเชื้อ ก่อเกิดเป็นคลัสเตอร์ใหม่
งดรายจ่าย เปลี่ยนค่าเหล้าไปสู่ค่าอาหาร ค่าใช้จ่ายจำเป็นในครอบครัว
- คนในครอบครัวชวนดื่มเพิ่มจำนวนนักดื่มหน้าใหม่
รศ.พญ.รัศมน กัลยาศิริ ผู้อำนวยการศูนย์ปรึกษาเพื่อการเลิกสุราและการเสพติด 1413 กล่าวว่า สถานการณ์นักดื่มหน้าใหม่ในเด็กและเยาวชนยังน่าเป็นห่วง จากผลสำรวจนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 และผู้ปกครองที่ใกล้ชิดนักเรียน จำนวน 15,578 คน เปรียบเทียบระหว่างปี 2562-2563 พบนักเรียนที่เคยทดลองดื่มหรือจิบเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มากถึง 47.6% เพิ่มขึ้นจาก ในปี 2562 คิดเป็น 34% เป็นการเริ่มต้นดื่มในเด็กนักเรียนประมาณเฉลี่ยปีละ 21%
นอกจากนี้นักเรียนที่เคยดื่มอย่างน้อย 2 หน่วยมาตรฐาน มีสัดส่วนเพิ่มขึ้นเป็น 8.4% จากเดิม 4% ขณะที่การดื่มแบบต่อเนื่อง (Binge drinking) หรือดื่มไม่ต่ำกว่า 4 หน่วยมาตรฐานต่อครั้ง มีสัดส่วนเพิ่มขึ้นมากกว่า 2 เท่า สะท้อนให้เห็นว่าสถานการณ์นักดื่มหน้าใหม่ในเด็กและเยาวชนมีสัดส่วนเพิ่มขึ้นอย่างน่าตกใจ ส่วนหนึ่งมาจากการที่พ่อ-แม่ ผู้ปกครอง และญาติพี่น้องหยิบยื่นเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ให้เป็นครั้งแรก
- เครือข่ายโรงเรียนรณรงค์ถึงครอบครัว
ว่าที่ร้อยตรี ธนุ วงษ์จินดา. รองเลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) กล่าวว่า โครงการโพธิสัตว์น้อย ลูกขอแม่เลิกเหล้าครบพรรษา ในปีนี้น่าจะมีความเข้มข้นขึ้นด้วยสถานการณ์ปัจจุบันที่ทำให้ลูกใกล้ชิดกับพ่อแม่ผู้ปกครองมากขึ้น สพฐ.ต้องการขยายโครงการให้ครอบคลุมทุกโรงเรียน เพราะโครงการนี้จะทำให้ได้ประโยชน์ ครอบครัวมีความรัก ความอบอุ่น ลดค่าใช้จ่าย ความเสี่ยงมากมาย มีประโยชน์
“25 กรกฎาคม เข้าพรรษา หลายครอบครัวถือโอกาสนี้ เป็นการงดเหล้า บางครอบครัวงดเหล้าเข้าพรรษาและงดตลอดไป ขอเชิญชวนพี่น้องเพื่อนครูได้ช่วยสนับสนุนโครงการนี้และให้ขยายผลไปสู่นักเรียนของทุกคน”
- พลังของเด็กๆ สู่การปฏิบัติที่สัมฤทธิ์ผล
นางกาญจนา สิริรัตน์ชัยกุล ครูผู้สอนโครงการโพธิสัตว์น้อย ลูกขอพ่อแม่เลิกเหล้า จากโรงเรียนวัดโสมนัส กรุงเทพฯ กล่าวว่า โรงเรียนได้เริ่มเข้าร่วมโครงการเมื่อปีที่ผ่านมา เริ่มต้นกิจกรรมพี่สอนน้อง โดยให้นักเรียนชั้นป.6 สอน ป.1 ป.5 สอน ป.3 ป.4 สอน ป.2 มีกิจกรรมตั้งแต่พี่สอนน้องท่องความดี และกิจกรรมเขียนจดหมายขอพ่อแม่เลิกเหล้าในช่วงเข้าพรรษา สำหรับพ่อแม่ที่ตัดสินใจไม่ดื่มเหล้าวันเข้าพรรษา พี่จะสอนน้องเขียนจมหมายขอบคุณอีกครั้งที่พ่อแม่ไม่ดื่มเหล้า ถือเป็นกิจกรรมที่เห็นผลชัดเจนและเหมาะกับสถานการณ์ช่วงโควิด-19
“ครูไปเยี่ยมบ้าน พบว่านักเรียนมอบจดหมายให้กับพ่อ พ่อรับปากกับลูกซึ่งเป็นนักเรียนว่าจะเลิกเหล้า จากการติดตามผลพบว่าพ่อสามารถปฏิบัติตามและทำได้จริง ซึ่งในฐานะครูรู้สึกประทับใจ เป็นกิจกรรมที่สามารถทำได้ในบ้าน ผู้ปกครองหลายคนระบุว่ามีความยินดีมาก ตั้งแต่ที่ลูกเขียนจดหมายมาขอไม่ให้ดื่มเหล้าก็ยังไม่กลับไปดื่มอีกเลย ทุกอย่างที่ดีเริ่มต้นจากครอบครัวที่มีความสุข”
