ที่มา | มติชนรายวัน |
---|---|
เผยแพร่ |
ทีมนักวิจัยทางด้านดาราศาสตร์ นำโดย เคปเลอร์ เดอ ซูซา โอลิเวียรา จากมหาวิทยาลัยแห่งรัฐ ริโอกรานเดโดซุล ในประเทศบราซิล ตีพิมพ์รายงานผลการวิจัยที่นำไปสู่การค้นพบดาวแคระขาวซึ่งมีบรรยากาศประกอบด้วยออกซิเจน 99.9 เปอร์เซ็นต์ ในวารสารวิชาการไซนซ์ เมื่อเร็วๆ นี้ ระบุว่า ดาวดังกล่าวอยู่ห่างจากโลก 1,200 ปีแสง ในกลุ่มดาว (คอนสเตลเลชั่น) ดราโก และเชื่อว่าเป็นครั้งแรกที่มีการค้นพบดาวฤกษ์ชนิดนี้ที่เต็มไปด้วยออกซิเจน
ดาวแคระขาวเกิดจากดาวฤกษ์คล้ายดวงอาทิตย์ยุบตัวลงไปจนมีขนาดใกล้เคียงกับโลก มีความหนาแน่นสูงมาก เกิดขึ้นในช่วงบั้นปลายของอายุขัยของดาวฤกษ์โดยจะเย็นลงและส่องสว่างลดลงอย่างช้าๆ
ดาวแคระขาวที่ค้นพบมีชื่อเป็นทางการว่า “เอสดีเอสเอสเจ124043.01+671034.68” เรียกกันอย่างไม่เป็นทางการว่า “ดอกซ์” ทีมวิจัยที่ค้นพบระบุเอาไว้ในรายงานการค้นพบว่าสิ่งที่ทำให้ “เซอร์ไพรส์” ในการค้นพบครั้งนี้คือการที่ไม่มีไฮโดรเจน หรือฮีเลียม เป็นส่วนประกอบของบรรยากาศของดาวฤกษ์แคระขาวดวงนี้ การมีออกซิเจนเป็นองค์ประกอบหลักส่วนใหญ่ของบรรยากาศของดาวนั้นถือว่าสูงมาก วัดจากสัดส่วนของออกซิเจนที่เป็นองค์ประกอบของบรรยากาศของโลก ซึ่งคิดเป็นสัดส่วนเพียงประมาณ 21 เปอร์เซ็นต์ของบรรยากาศทั้งหมดเท่านั้น
ในรายงานรายละเอียดของการค้นพบ ทีมของโอลิเวียราระบุเอาไว้ว่า นอกเหนือจากออกซิเจนแล้ว องค์ประกอบของบรรยากาศของดาวแคระขาวดวงนี้ที่มีมากที่สุดรองลงมาก็คือนีออน กับ แม็กนีเซียม อย่างไรก็ตาม สัดส่วนต่อบรรยากาศรวมทั้งหมดของนีออนกับแม็กนีเซียมก็ยังอยู่ในระดับต่ำมาก ทั้งนี้ ในจำนวนดาวแคระขาวที่รู้จักกันแล้วทั้งหมด 32,000 ดวง ดอกซ์เป็นเพียงดวงเดียวเท่านั้นที่มีองค์ประกอบของบรรยากาศเป็นเช่นนี้ และแม้ว่าการค้นพบดาวแคระขาวดวงนี้จะเป็นการยืนยันทฤษฎีวิวัฒนาการของดาวฤกษ์ที่ยึดถือกันมานาน แต่ในเวลาเดียวกันก็อาจแสดงให้เห็นถึงความหลากหลายของวิวัฒนาการดังกล่าว เพราะองค์ประกอบที่น่าประหลาดใจของ
ดอกซ์ไม่เข้ากันกับแบบจำลองของทฤษฎีในปัจจุบันที่บอกว่าจะเกิดอะไรขึ้นเมื่อดาวฤกษ์เสื่อมและตายหรือหมดอายุขัยลง
ดาวฤกษ์ส่วนใหญ่จะวิวัฒนาการไปสู่สภาพของดาวแคระขาว เหมือนกับดอกซ์ ความหนาแน่นที่หลงเหลืออยู่ของดาวฤกษ์จะยุบตัวลง ตามแบบจำลองของทฤษฎีวิวัฒนาการของดาวฤกษ์ในปัจจุบัน ดาวแคระขาวควรจะประกอบด้วยฮีเลียม คาร์บอน และออกซิเจน โดยมี ไฮโดรเจน และฮีเลียมในปริมาณเล็กน้อยมากลอยตัวอยู่บริเวณพื้นผิว ทำให้การสังเกตองค์ประกอบของดวงดาวคลุมเครือมากขึ้น
นักวิจัยดาราศาสตร์ใช้วิธีการมอง “เส้นสเปคตรัม” หรือแถบสีของแสงจากดวงดาว เพื่อจำแนกองค์ประกอบของบรรยากาศ แต่การพบว่าดอกซ์มีแต่ออกซิเจนเกือบทั้งหมดนั้น แม้แต่โอลิเวียราเองยังยอมรับว่าเป็นเรื่องคาดไม่ถึงและเหลือเชื่อมาก
“เราไม่เคยแม้แต่จะคิดกันมาก่อนว่าจะมีดาวแคระขาวที่มีลักษณะอย่างนี้อยู่ ซึ่งทำให้ดาวทำนองนี้ค้นพบได้ยากมากกว่าปกติ” โอลิเวียรายืนยัน