ขุดพบ มนุษย์ยุคน้ำแข็ง เฉียด 3 หมื่นปี เก่าสุดในไทย ตั้งชื่อ ปังปอนด์
เมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ ที่ อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ นายพนมบุตร จันทรโชติ อธิบดีกรมศิลปากร และนายชิดชนก สุขมงคล รองอธิบดีกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ร่วมกันแถลงข่าวการพบโครงกระดูกมนุษย์ยุคน้ำแข็ง และภาพเขียนสีในแหล่งโบราณคดีภาพเขียนสีถ้ำดิน
นายพนมบุตร กล่าวว่า อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด ตั้งอยู่บริเวณชายฝั่งทะเลอ่าวไทย โดยเมื่อปี พ.ศ. 2539 ได้มีการพบภาพเขียนสิโบราณเป็นครั้งแรกบริเวณเพิงผาฝั่งบึงบัว จากนั้นในปี พ.ศ. 2560 ได้มีการค้นพบแหล่งภาพเขียนสีเพิ่มใหม่ในบริเวณเทือกเขาสามร้อยยอดที่ถ้ำโหว่ หุบตาโคตร ซึ่ง มีอายุอยู่ในสมัยเดียวกับภาพเขียนสีบนเพิงผาฝั่งบึงบัว ปี พ.ศ. 2563 กรมศิลปากร โดยสำนักศิลปากรที่ 1ราชบุรี จึงได้เริ่มดำเนินงานโครงการสำรวจแหล่งโบราณคดีสมัยก่อนประวัติศาสตร์ในบริเวณพื้นที่ภาคตะวันตกของประเทศไทย
“โดยมีพื้นที่สำรวจหลักที่เขาสามร้อยยอดเพื่อศึกษาเรื่องราวของมนุษย์โบราณที่นี่ว่าเป็นคนกลุ่มไหน มีวิถีชีวิตแบบใดและดำเนินการร่วมกับเจ้าหน้าที่ของอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด ผลการสำรวจได้พบแหล่งโบราณคดีแหล่งใหม่เพิ่มเติมในพื้นที่อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด จำนวน 7 แหล่ง ซึ่งแหล่งโบราณคดีภาพเขียนสีถ้ำดินเป็นหนึ่งในแหล่งที่มีการค้นพบใหม่ เป็นถ้ำภูเขาหินปูน ขนาดค่อนข้างใหญ่ ตัวถ้ำอยู่สูงกว่าระดับน้ำทะเลปานกลางประมาณ 125 เมตร ปากถ้ำหันหน้าไปทางด้านทิศตะวันออก ขนาดความกว้างของปากถ้ำประมาณ 9.5 เมตร ภายในถ้ำแบ่งออกได้เป็น 5 คูหา ทุกคูหามีร่องรอยการใช้พื้นที่ของมนุษย์ในอดีต และมี 3 คูหาที่พบภาพเขียนสี”นายพนมบุตร กล่าว
นายพนมบุตร กล่าวต่อว่า สำนักศิลปากรที่ 1 ราชบุรี ได้ดำเนินงานโครงการขุดค้นศึกษาแหล่งโบราณคดีภาพเขียนสีถ้ำดิน เพื่อศึกษาร่องรอยกิจกรรม วัฒนธรรม พิธีกรรมความเชื่อของคนโบราณที่เคยอาศัยอยู่ในถ้ำดิน และในบริเวณชายฝั่งทะเลด้านตะวันตกของอ่าวไทย โดยเลือกขุดค้นในคูหาที่ 3 ชิดผนังถ้ำ ซึ่งเป็นตำแหน่งที่มีการพบทั้งภาพเขียนสีบนผนังและโบราณวัตถุอยู่บนพื้นถ้ำ ผลการขุดค้นศึกษาทางโบราณคดีพบว่าที่ถ้ำดินมีหลักฐานคนยุคก่อนประวัติศาสตร์เข้ามาใช้พื้นที่หลายช่วงเวลา และยังพบโบราณวัตถุประเภทเปลือกหอย กระดูกสัตว์ และเมล็ดพืชจำนวนมาก และเมื่อขุดค้นจนถึงระดับความลึกประมาณ 2 เมตรจากพื้นถ้ำ ได้พบโครงกระดูกมนุษย์ฝังอยู่จำนวน 1 โครง จากการวิเคราะห์เบื้องต้น พบว่าเป็นโครงกระดูกเด็ก อยู่ในช่วงประมาณ 6 – 8 ปี ซึ่งได้มีการตั้งชื่อให้กับโครงกระดูกนี้โดยทีมงานนักสำรวจว่า ’ปังปอนด์‘
“จากการคัดเลือกตัวอย่างถ่านและเปลือกหอย จำนวน 5 ตัวอย่าง ส่งไปหาค่าอายุด้วยวิธี Accelerator Mass Spectrometer(AMS) ที่ห้องปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์ BETA ANALYTIC Inc. สหรัฐอเมริกา ผลการกำหนดอายุทำให้ทราบว่าที่ถ้ำดินนี้มีคนเข้ามาอยู่อาศัยและใช้พื้นที่อย่างต่อเนื่อง ตั้งแต่ประมาณ 29,000 ปีขึ้นมาจนถึงประมาณ 11,000 ปี ส่วนโครงกระดูกของปังปอนด์นั้นมีอายุเทียบเท่าหรือเก่าแก่กว่า เนื่องจากพบอยู่ในระดับความลึกต่ำลงไปที่ประมาณ 2 เมตร จึงมีอายุไม่ต่ำกว่า 29,000 ปี โดยขณะนี้อยู่ในระหว่างการตรวจหาค่าอายุที่แท้จริงโดยการส่งตัวอย่างเข้าตรวจสอบต่อไป”นายพนมบุตร กล่าว
นายพนมบุตร กล่าวต่อว่า โครงกระดูกนี้มีลักษณะเป็นมนุษย์ที่เดินตัวตรงคล้ายกับมนุษย์ในปัจจุบัน นับเป็นโครงกระดูกมนุษย์ปัจจุบัน (Homo sapiens) ที่มีอายุเก่าแก่ที่สุดในประเทศไทยและยังพบอยู่ในสภาพสมบูรณ์ที่สุดด้วย จัดเป็นมนุษย์สมัยหินเก่า (Palaeolithic Period) เทียบได้กับยุคทางธรณีกาลคือ สมัยไพลสโตซีน หรือ ยุคน้ำแข็งตอนปลาย ซึ่งเป็นช่วงที่มีธารน้ำแข็งปกคลุมพื้นโลกมากกว่าปัจจุบัน ระดับน้ำในทะเลลดต่ำลงกว่าปัจจุบันมาก เป็นช่วงที่สภาพอากาศหนาวเย็น ส่งผลให้บริเวณอ่าวไทยเป็นผืนแผ่นดินเชื่อมต่อถึงอินโดนีเซีย
“การพบหลักฐานการอยู่อาศัยและการฝังศพของคนก่อนประวัติศาสตร์ที่อยู่ในช่วงยุคดังกล่าวในครั้งนี้ ถือเป็นข้อมูลใหม่ที่สำคัญและมีความน่าสนใจเป็นอย่างยิ่ง ที่จะช่วยอธิบายวิถีการดำรงชีวิตและการปรับตัวของมนุษย์ที่สัมพันธ์กับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสภาพแวดล้อมในอดีตตั้งแต่ช่วงที่สภาพอากาศหนาวเย็นจนเข้าสู่ช่วงที่อากาศเริ่มอบอุ่นขึ้นเมื่อสิ้นสุดยุคน้ำแข็ง และระดับน้ำทะเลที่ท่วมสูงขึ้น จนกระทั่งบริเวณนี้มีสภาพพื้นที่อุดมสมบูรณ์และระบบนิเวศน์ที่หลากหลายเช่นในปัจจุบัน กรมศิลปากรคาดหวังว่าการศึกษาวิจัยทางโบราณคดีและศาสตร์ที่เกี่ยวข้องเพิ่มขึ้นในอนาคต จะทำให้ภาพเรื่องราวของคนก่อนประวัติศาสตร์ในบริเวณพื้นที่ชายฝั่งอ่าวไทยกระจ่างชัดเจนมากขึ้น และอาจช่วยตอบคำถามเกี่ยวกับคน สังคม วัฒนธรรม และสภาพแวดล้อมโบราณของคนยุคแรกเริ่มในประเทศไทยและในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้”นายพนมบุตร กล่าว
นายพนมบุตร กล่าวต่อว่า สำหรับโครงกระดูกนี้เชื่อว่ามีการทำพิธีกรรมในการฝังศพ โดยพบว่าฝังในท่าทางนอนหงายและศีรษะหันไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ สันนิษฐานว่ามีการมัดหรือห่อศพดัวยเส้นใยบางอย่าง อีกสิ่งหนึ่งที่สำคัญคือมีหินวางทับบนโครงกระดูกนี้บนบริเวณที่สำคัญทั้ง กระโหลก หน้าอก รวมไปถึงมีการพบร่องรอยของการโรยหินสีแดงที่เรียกว่าดินเทศ ซึ่งอาจสื่อถึงพลังชีวิตหรือเลือด ฉะนั้นจากที่กล่าวมาแสดงให้เห็นว่าอาจจะมีการทำพิธีการบางอย่างกับโครงกระดูก ขณะเดียวกันยังพบว่ามีร่องรอยการทำความร้อนกับโครงกระดูกด้วยวิธีการรม ซึ่งคาดว่าเป็นการป้องกันไม่ให้สัตว์เข้ามาแทะกินหรือทำลายโครงกระดูกได้
ด้านนายชิดชนก กล่าวว่า จังหวัดประจวบคีรีขันธ์มีแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่สำคัญหลายพื้นที่ รวมไปถึงอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอดที่กรมศิลปากรได้เข้ามาศึกษาและค้นพบโครงกระดูกซึ่งจะกลายเป็นแหล่งประวัติศาสตร์ที่สำคัญ ซึ่งในส่วนของระเบียบของกรมอุทยานจะต้องมีการกำหนดพื้นที่ให้กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวเพื่อที่จะเชื่อมโยงให้กลายเป็นเส้นทางศึกษาธรรมชาติ ซึ่งจะมีการออกแบบให้สถานที่สำคัญแห่งนี้เป็นแหล่งท่องเที่ยวต่อไป