เมื่อวันที่ 29 เมษายน นายณรัช อิ่มสุขศรี ผู้พิพากษาหัวหน้าศาลจังหวัดสมุทรปราการ กล่าวว่า สืบเนื่องจากปัญหาการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโควิด -19 เป็นเหตุให้ศาลจังหวัดสมุทรปราการมีความจำเป็นต้องเลื่อนคดีทั้งคดีแพ่งและคดีอาญาที่นัดพิจารณาไว้ระหว่างวันที่ 24 มี.ค.- 31 พ.ค.63 ออกไปรวมเป็นจำนวนไม่น้อย เพราะคำนึงถึงความปลอดภัยของคู่ความตามหลัก Social Distancing และตามมติคณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรม (ก.บ.ศ.) รวมทั้งคำแนะนำของประธานศาลฎีกาซึ่งให้พิจารณาถึงความปลอดภัยของบุคลากรของศาลและคู่ความเป็นสำคัญ ขณะเดียวกันก็ให้คำนึงผลเสียหายที่คู่ความอาจได้รับเพราะเหตุเลื่อนคดีไปทำให้คดีเกิดความล่าช้าด้วย
ศาลจังหวัดสมุทรปราการ เล็งเห็นปัญหาว่าการที่คดีจำเป็นต้องเลื่อนออกไป อาจทำให้คู่ความได้รับผลกระทบ จึงเห็นความสำคัญว่า คู่ความในคดีเหล่านี้อาจสนใจใช้ช่วงเวลาก่อนจะถึงวันนัดพิจารณาใหม่ มายุติคดีด้วยการไกล่เกลี่ยประนอมข้อพิพาทโดยใช้ระบบออนไลน์ ซึ่งจะทำให้คู่ความสามารถตกลงเจรจากันได้โดยเห็นหน้าตาและได้ยินเสียงกันโดยมีผู้พิพากษาหรือผู้ประประนอมของศาลจังหวัดสมุทรปราการเป็นคนกลางช่วยในการเจรจา เสมือนหนึ่งอยู่ในห้องไกล่เกลี่ยของศาล แต่แท้จริงคู่ความแต่ละฝ่ายอาจอยู่ที่ทำงาน หรือที่พักอาศัยของตนเองโดยไม่จำต้องมาพบปะใกล้ชิดกันในช่วงนี้ ทั้งนี้เป็นไปตามแผนยุทธศาสตร์ศาลยุติธรรม พ.ศ.2561-2564 ยุทธศาสตร์ E สนับสนุนการอำนวยความยุติธรรมให้ดำเนินไปอย่างมีประสิทธิภาพประกอบกับนโยบายของประธานศาลฎีกา พ.ศ.2562-2563 ข้อ 3.1 กำหนดให้นำเทคโนโลยีมาสนับสนุนการปฏิบัติงานของศาล อีกทั้งสำนักงานศาลยุติธรรม ออกแนวปฏิบัติสำหรับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทออนไลน์
ศาลจังหวัดสมุทรปราการ จึงจัดโครงการ “ไกล่เกลี่ยออนไลน์ ร่วมใจต้านภัยโควิด ขึ้น ระหว่างวันที่ 1 พ.ค.- 30 มิ.ย.63 โดยกำหนดให้เป็นเดือนแห่งการไกล่เกลี่ยออนไลน์ “ไกล่เกลี่ยออนไลน์ ต้านภัยโควิด รับสิทธิคืนค่าธรรมเนียม” นายณรัช กล่าวอีกว่า คู่ความมีโอกาสเจรจาไกล่เกลี่ยตกลงกันโดยไม่ต้องเดินทางมาศาล ซึ่งหากตกลงกันได้โดยการถอนฟ้อง หรือทำสัญญาประนีประนอมยอมความ ก็จะเป็นประโยชน์แก่คู่ความทั้งสองฝ่ายทำให้คดีเสร็จได้โดยเร็วไม่จำต้องรอให้ถึงวันนัด และยังเป็นการลดปริมาณคดีที่ค้างในศาลด้วย โดยเจ้าหน้าที่ศาลจะโทรศัพท์เชิญชวนคู่ความเข้าร่วมโครงการ และคู่ความที่สนใจสามารถเข้าร่วมโครงการ โดยแจ้งความประสงค์ไกล่เกลี่ยข้อพิพาทออนไลน์ผ่านทางโทรศัพท์แล้วเจ้าหน้าที่จะประสานคู่ความเพื่อกำหนดวันเวลานัดไกล่เกลี่ย
wทั้งนี้ คู่ความสามารถเลือกช่องทางการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทออนไลน์ผ่านห้องสนทนาได้ 3 ช่องทาง คือ Microsoft Teams , ZOOM Cloud Meeting และ LINE โดยจะมีเจ้าหน้าที่ของศาลเป็นผู้แนะนำช่องทางแต่ละช่องทางตามที่คู่ความทั้งสองฝ่ายสะดวก แล้วหากคู่ความตกลงกันได้ โดยการถอนฟ้องโจทก์สามารถยื่นคำร้องขอถอนฟ้องผ่านระบบ E-filing และ CIOS ได้ทันทีโดยไม่ต้องเดินทางมาศาลแต่อย่างใด ส่วนถ้าเป็นกรณีที่คู่ความตกลงทำสัญญาประนีประนอมยอมความ ศูนย์ไกล่เกลี่ยและประนอมข้อพิพาทฯ จะนัดวันเวลาเพื่อให้คู่ความเดินทางมาศาลเพื่อลงชื่อทำสัญญาประนีประนอมยอมความโดยใช้เวลาไม่เกิน 5 นาทีเพราะสัญญาได้ทำและส่งกันตรวจก่อนหน้านี้แล้ว ประการสำคัญในการไกล่เกลี่ยศาลจะมีคำสั่งให้คืนค่าขึ้นศาลให้แก่โจทก์เป็นกรณีพิเศษยิ่งกว่าในภาวะปกติ ซึ่งจะเป็นประโยชน์แก่จำเลยทำให้ภาระความรับผิดลดลง
ดังนั้น จึงขอเชิญชวนคู่ความของศาลจังหวัดสมุทรปราการใช้การไกล่เกลี่ยออนไลน์ ในช่วงเดือนแห่งการไกล่เกลี่ยออนไลน์ พ.ค.-มิ.ย.63 ให้มากเพราะจะเป็นประโยชน์แก่คู่ความทั้งสองฝ่ายอย่างแท้จริง
นายณรัช ยังกล่าวย้ำด้วยถึงกระบวนการไกล่เกลี่ยออนไลน์ด้วยว่า กระบวนการในการไกล่เกลี่ยออนไลน์นั้นถือเป็นความลับ ห้ามไม่ให้คู่ความและบุคคลอื่นใดบันทึกภาพและเสียงในขณะเจรจาไกล่เกลี่ยอีกทั้งห้ามนำออกไปเผยแพร่ไม่ว่าช่องทางหนึ่งช่องทางใด โดยประการที่อาจก่อให้เกิดความเสียหาย มิฉะนั้นอาจมีความผิดฐานละเมิดอำนาจศาล ที่มีบทระวางโทษจำคุกไม่เกิน 6 เดือน หรือปรับไม่เกิน 500 บาท หรือทั้งจำและปรับ และอาจมีความผิดตามกฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้องด้วย
