รายงานการศึกษา : ปักธง..ชู ‘มวยไทยเมืองลุง’ ดันทุนวัฒนธรรม..ยกเศรษฐกิจชุมชน

รายงานการศึกษา : ปักธง..ชู ‘มวยไทยเมืองลุง’ ดันทุนวัฒนธรรม..ยกเศรษฐกิจชุมชน

“มวยไทย” ถือเป็นรากเหง้าทางวัฒนธรรมด้านศิลปะการป้องกันตัวแบบไทย (Fighting) ที่มีอัตลักษณ์โดดเด่น ก่อให้เกิดจากการหลอมรวม และความหลากหลายจนกลายเป็นทุนทางวัฒนธรรม ที่เกิดจากวิถีชีวิต และภูมิปัญญาของบรรพบุรุษไทย กำลังเป็นที่นิยมอย่างแพร่หลาย ทั้งในระดับชาติ และนานาชาติ โดยกรมส่งเสริมวัฒนธรรม (สวธ.) สังกัดกระทรวงวัฒนธรรม (วธ.) ได้ประกาศขึ้นทะเบียนมวยไทยเป็น มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ สาขากีฬาภูมิปัญญาไทย เมื่อวันที่ 30 กรกฎาคม 2553 เพื่อส่งเสริมให้คนในชาติ ตระหนักในคุณค่า ยกย่ององค์ความรู้ และภูมิปัญญาของบรรพบุรุษไทย เนื่องจากมวยไทยเป็นศิลปะการป้องกันตัวที่ไม่แพ้ชาติใดในโลก

โดยเมื่อเร็วๆ นี้ รศ.ดร.สมัคร แก้วสุกแสง รองอธิการบดีฝ่ายวิจัยและนวัตกรรม มหาวิทยาลัยทักษิณ พร้อมมนักวิจัยจากคณะวิทยาศาสตร์และนวัตกรรมดิจิทัล คณะวิทยาศาสตร์สุขภาพและการกีฬา คณะศึกษาศาสตร์ คณะศิลปกรรมศาสตร์ อุทยานวิทยาศาสตร์และนวัตกรรมสังคม สถาบันวิจัยและนวัตกรรม ได้ปักธงชูมวยไทยเมืองลุง ร่วมกับภาคีเครือข่าย สำนักงานการกีฬาแห่งประเทศไทย หอการค้าจังหวัดพัทลุง วัฒนธรรมจังหวัดพัทลุง สภาวัฒนธรรมจังหวัดพัทลุง เทศบาลเมืองพัทลุง เทศบาลตำบลอ่างทอง ผู้ประกอบการค่ายมวยจังหวัดพัทลุง และครูมวย ร่วมกันแลกเปลี่ยนความคิดเห็น รับฟังสภาพปัญหา และสถานการณ์ของมวยไทยใน จ.พัทลุง เพื่อวางแนวทางการดำเนินงานร่วมกัน

ADVERTISMENT

สำหรับมวยไทยใน จ.พัทลุง ถือเป็นศิลปะป้องกันตัวที่มีมนต์เสน่ห์ สืบสานประวัติอย่างยาวนาน เอกลักษณ์ของมวยไทยเมืองลุง จากข้อมูลผู้ที่อยู่ในแวดวงมวยไทยพัทลุงสมัยก่อน จะมีนักมวยเจ้าของฉายา “งูเหลือมหัวโต” (เด่นธรณีน้อย เลือดทักษิณ), “ใบเพชร ลูกเจ้าแม่สายวารี” จนมาถึง “ขุนพินิจ เกียรติตะวัน” ทั้ง 3 คน จะมีรูปแบบการชกเป็นมวยเข่าที่รัดแน่น เนื่องจากพัทลุงมีเทือกเขาบรรทัด และมีความเชื่อว่ามวยไทยรูปแบบดังกล่าว เป็นศาสตร์ที่มาจากครูมวยไทยบนเทือกเขาบรรทัด ที่เอาศาสตร์การรัดของงูเหลือมบนเทือกเขา ที่รัดเหยื่อให้แน่นแ ละทำให้เหยื่อตายในที่สุด ดังนั้น จุดเด่นที่เป็นเอกลักษณ์ คือ การรัดเอวคู่ต่อสู้ให้แน่นแล้วตีเข่า และมีอัตลักษณ์ที่ชัดเจน คือ จับ เลื่อย รัด ฟัด ทุ่ม

 

ขณะเดียวกัน “ท่าไหว้ครู” และ “ท่าต่อสู้” ของมวยไทยเมืองลุง ก็มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว เนื่องจาก จ.พัทลุง เป็นต้นกำเนิดมโนราห์ ซึ่งเป็นวัฒนธรรมดั้งเดิมในพื้นถิ่น จึงได้สอดประสานท่าร่ายรำของมโนราห์ มาประยุกต์ใช้เป็นท่าไหว้ครู และท่าต่อสู้ของมวยไทยเมืองลุง ได้แก่ ท่าเทพพนม (ท่าปฐมบทของมวยเมืองลุง) ท่าเขาควาย ท่าร้อยมาลา ท่านกยูงฟ้อนหาง ท่าพระสุธนฟันม่าน ท่าพรานบุญด้อมโนรา ท่าโนราเล่นหาง และ ท่างูเหลือมเมืองลุง

นอกจากนี้ “ปี่มวยไทยเมืองลุง” มีเอกลักษณ์เฉพาะแตกต่างไปจากปี่มวยภาคเหนือ ภาคอีสาน และภาคกลาง ปี่มวยไทยพัทลุง จะเป็นเพลงที่ไพเราะ เป็นเอกลักษณ์คล้ายกับเครื่องดนตรีบรรเลงเพลงมโนราห์ หนังตะลุง ซึ่งจะมีความครึกครื้นมากกว่าที่อื่น มวยไทยเมืองลุงยังคงมีกระแสความนิยมเป็นอย่างดี และมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากนักมวยไทยที่มีชื่อเสียงระดับโลก ที่ถือว่าเป็นระดับซุปเปอร์สตาร์ของวงการมวยไทย เป็นคน จ.พัทลุง ได้แก่ ซุปเปอร์บอน ลูกเจ้าแม่สายวารี และ รถถัง จิตรเมืองนนท์

 

การดำรงอยู่ของทุนทางวัฒนธรรมมวยไทยเมืองลุง จะสะท้อนให้เห็นถึงอัตลักษณ์ของสังคมไทย และเป็นทุนสำคัญ ที่ส่งเสริมเพื่อเพิ่มความเข้มแข็งของเศรษฐกิจฐานราก เพื่อให้มีศักยภาพในการแข่งขัน สามารถพึ่งพาตนเอง และกระจายรายได้สู่ชุมชนท้องถิ่น รวมทั้ง การสร้างแรงกระเพื่อม เพื่อเป็นกีฬาที่บ่งบอกถึงอัตลักษณ์ไทยสู่กลุ่มเยาวชน จึงจำเป็นต้องอาศัยแรงขับเคลื่อนแบบองคาพยพ

โดยมหาวิทยาลัยทักษิณ จะเป็นพื้นที่กลางเชื่อมร้อยความร่วมมือกับภาคีเครือข่ายหลักที่เกี่ยวข้อง ในการจัดการทุนทางวัฒนธรรมแบบมีส่วนร่วม และสำนึกรักษ์วัฒนธรรมท้องถิ่น รวมถึง เสริมพลังการเกาะเกี่ยวทางสังคมระหว่างคนรุ่นเก่า คนรุ่นใหม่ และสำนึกท้องถิ่นบนฐานทุนวัฒนธรรม