ค้นพบ เทอโรซอร์ ตัวแรกของไทย สัตว์เลี้อยคลานบินได้ ร่วมยุคไดโนเสาร์ อายุ 130 ล้านปี
ค้นพบ “การูแดปเทอรัส บุฟโตติ” (Garudapterus buffetauti) เทอโรซอร์ชนิดใหม่ของโลกและเป็นชนิดแรกที่พบในประเทศไทย จากแหล่งซากดึกดำบรรพ์พระปรง จังหวัดสระแก้ว ซากดึกดำบรรพ์หรือฟอสซิลชิ้นสำคัญ คือส่วนปลายขากรรไกรบนจากชั้นหินหมวดเสาขัว อายุราว 130 ล้านปี แม้เทอโรซอร์ไม่ใช่ไดโนเสาร์เจ้าแห่งพื้นดิน แต่โดดเด่นไม่แพ้กันเพราะเป็นสัตว์เลื้อยคลานที่วิวัฒนาการสามารถบินได้เป็นกลุ่มแรกของโลก ซึ่งมีขนาดตั้งแต่ตัวเท่านกน้อยไปจนถึงสูงใหญ่เท่ายีราฟ
“การค้นพบชิ้นส่วนกระโหลกของเทอโรซอร์นี้เป็นครั้งแรกในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เป็นส่วนกรามบนและค้นพบฟันอีก 5 ซี่ การค้นพบชิ้นส่วนกระโหลกเป็นสิ่งที่สำคัญมากเนื่องจากสามารถบอกจุดเด่นของของสัตว์ได้มากที่สุด” ดร.ศิตะ มานิตกุล นักวิจัยผู้ค้นพบซากดึกดำบรรพ์ต้นแบบจากหมวดหินเสาขัว ในพื้นที่แหล่งพระปรง อำเภอวัฒนานคร จังหวัดสระแก้ว ซึ่งอยู่ในชั้นหินยุคครีเทเชียสตอนต้น อายุประมาณ 130 ล้านปีกล่าว
แหล่งซากดึกดำบรรพ์อ่างเก็บน้ำพระปรง จุดเริ่มต้นของการค้นพบชากดึกดำบรรพ์สัตว์มีกระดูกสันหลังในพื้นที่ภาคตะวันออกของประเทศไทย ตั้งอยู่ในเขตอำเภอวัฒนานคร จังหวัดสระแก้ว เป็นแหล่งซากดึกดำบรรพ์สัตว์มีกระดูกสันหลังที่สำคัญแห่งหนึ่งของประเทศไทย ซึ่งเริ่มมีการค้นพบครั้งแรกในปี พ.ศ. 2545 โดยเจ้าหน้าที่อุทยานแห่งชาติปางสีดาได้แจ้งพบ
กรมทรัพยากรธรณีเป็นหน่วยงานหลักด้านการศึกษาวิจัยและบริหารจัดการซากดึกดำบรรพ์ และได้มีการตรา พ.ร.บ.คุ้มครองซากดึกดำบรรพ์ พ.ศ. 2551 ขึ้น เพื่อคุ้มครองซากดึกดำบรรพ์ที่มีความสำคัญต่อการศึกษาประวัติ ความเป็นมาของโลกบรรพชีวินธรณีวิทยา ซึ่งแหล่งซากดึกดำบรรพ์และซากดึกดำบรรพ์ ถือเป็นสมบัติของแผ่นดินอันควรอนุรักษ์ให้เป็นมรดกทางธรรมชาติสืบไป
