โดย ณัชพิมพ์ รัตนาสินนอก
[email protected]
“จักรยาน” กลายเป็นหนึ่งในตัวเลือกการเดินทางของคนกรุงเทพฯ จากเดิมในสมัยก่อนใช้ในชีวิตประจำวันเท่านั้น แต่ขณะนี้ความนิยมของการปั่นจักรยานได้เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ จากปั่นไปซื้อของ ปั่นไปตลาด ปั่นออกกำลังกาย จนมาถึงออกมาปั่นท่องเที่ยวและปั่นไปทำงาน แต่ปัญหาคือ “เส้นทาง” ในกรุงเทพฯไม่ได้เอื้อให้จักรยานสามารถปั่นไปที่นั่นที่นี่ได้อย่างสะดวกและปลอดภัยเลยแม้แต่น้อย
กรุงเทพมหานคร (กทม.) จึงมีแนวคิดจัดทำเส้นทางจักรยาน ด้วยการตีช่องทางจักรยานให้ชัดเจน พร้อมติดตั้งอุปกรณ์เสริมความปลอดภัย เส้นทางหนึ่งที่รู้จักกันดีคือ “รอบเกาะรัตนโกสินทร์” หลังจัดทำแล้วโดนวิจารณ์จากประชาชนย่านนั้นอย่างหนักว่าไม่คุ้มค่า ไม่เกิดประโยชน์ คนปั่นจักรยานที่ใช้เส้นทางดังกล่าวไม่ได้มีมากเท่ารถจักรยานยนต์ที่ลักลอบเข้ามาใช้ช่องทาง จนมาถึงล่าสุด กทม.กำลังทำเส้นทางจักรยานถนนลาดพร้าว ตั้งแต่ห้าแยกลาดพร้าวไปจนถึงแยกรัชดาฯ-ลาดพร้าว และยังทำที่ถนนกำแพงเพชร 2 กำแพงเพชร 3 และกำแพงเพชร 4 อีกด้วย รวมระยะทาง 8 กิโลเมตร จะแล้วเสร็จราวกลางเดือนพฤษภาคมนี้ แต่ก่อนจะได้ใช้ก็มีเสียงประชาชนได้สะท้อนความเห็นและความหวั่นใจกับปัญหาที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต
“แพรว มงคลธนารักษ์” ประชาชนผู้อาศัยในตึกแถวริมถนนลาดพร้าว เล่าว่า เห็นด้วยกับการจัดทำเส้นทางจักรยาน เพื่อให้คนใช้จักรยานได้รับความสะดวกและปลอดภัย แต่กังวลว่าหลังจัดทำเสร็จแล้ว คนที่ใช้จริงๆ จะเป็นผู้ใช้จักรยานยนต์ ซึ่งอย่างที่ทราบกันดีว่าถนนลาดพร้าวมีรถติดตลอดทั้งวัน ทำให้มีจักรยานยนต์ลักลอบขึ้นมาขี่บนทางเท้าเป็นประจำอยู่แล้วเพื่อเลี่ยงรถติด ยิ่งมีการทำเส้นทางให้อย่างดี ให้พวกเขาขึ้นมาขี่ได้ง่ายกว่าเดิม จะเกิดปัญหาหนักกว่าเดิมหรือไม่ เพราะแค่ตอนจัดทำก็ยังมีการนำรถขึ้นมาจอด แล้วคนเดินเท้าทั่วไปจะทำอย่างไร จึงอยากให้ กทม.หามาตรการควบคุมเรื่องนี้ด้วย เพื่อให้การใช้ทางเท้ามีความถูกต้อง
“สุธน อาณากุล” รองผู้อำนวยการสำนักการจราจรและขนส่ง (สจส.) เล่าว่า การออกแบบทางจักรยานเพื่อป้องกันไม่ให้รถจักรยานยนต์เข้ามาใช้นั้น คงไม่สามารถทำได้ เพราะเท่ากับปิดกั้นจักรยานและรถเข็นผู้พิการหรือวีลแชร์ด้วยเช่นกัน จึงได้ออกแบบให้มีทางลาดเอียงเพื่อให้สามารถเข้าสู่ทางจักรยานบนทางเท้าได้อย่างสะดวก แต่ปัญหาดังกล่าวนั้นก็คิดไว้แล้วว่าต้องมีการใช้ทางจักรยานผิดประเภท จึงได้ทำหนังสือถึงกองบัญชาการตำรวจนครบาล (บช.น) ซึ่งมีหน้าที่กวดขันเรื่องดังกล่าว เพื่อขอให้ออกประกาศข้อบังคับห้ามจักรยานยนต์ขึ้นมาวิ่งโดยเด็ดขาด ผู้ฝ่าฝืนต้องถูกดำเนินคดีทันที
“แน่นอนว่าเจ้าหน้าที่ตำรวจมีไม่เพียงพอต่อการตรวจตราตลอดทั้งวัน ส่วนหนึ่งก็ต้องอาศัยจิตสำนึกและวินัยจราจรของผู้ขับขี่ด้วย เพราะทางจักรยานก็คือทางเท้า ไม่ได้ออกแบบให้รถทั่วไปขึ้นมาวิ่งได้ และอีกส่วนที่สำคัญคือต้องขอกำลังจากภาคประชาชน ไม่สนับสนุนใช้บริการวินมอเตอร์ไซค์รับจ้างที่ขึ้นทางเท้า เพราะจากการสำรวจก่อนจัดทำเส้นทางจักรยาน พบว่ามีวินมอเตอร์ไซค์ขึ้นมาขี่จำนวนมาก” สุธนกล่าว
ก่อนจัดทำเส้นทางจักรยานถนนลาดพร้าวแห่งนี้ เจ้าหน้าที่ได้สำรวจสถิติการใช้จักรยานของประชาชนย่านนั้น พบว่า ส่วนใหญ่จะปั่นไปซื้อของ ปั่นไปตลาด ปั่นจากซอยหนึ่งไปซอยหนึ่ง โดยประมาณ 20 นาที พบผู้ปั่นจักรยาน 4 ราย ถือว่าค่อนข้างเยอะ และมีบางส่วนแต่ค่อนข้างน้อยที่ปั่นไปทำงาน ดังนั้นจึงอาจไม่เห็นว่ามีการปั่นจักรยานในเส้นทางนี้มากนัก แต่ความจริงแล้วมีการใช้จักรยานอยู่ตลอดเวลา ซึ่งการจัดทำเส้นทางได้ใช้พื้นที่ทางเท้าที่กว้าง 3-3.50 เมตร แบ่งเป็นช่องจักรยาน 1-1.20 เมตร พร้อมตีเส้นทำเครื่องหมายให้ชัดเจน และวางอุปกรณ์เสริมความปลอดภัย
ในเมื่อจัดทำเส้นทางแล้วก็ได้แต่หวังว่าจะเกิดการใช้อย่างถูกประเภท และเกิดประโยชน์อย่างแท้จริง
ที่มา มติชนรายวัน 24 เมษายน 2559