เมื่อวันที่ 11 มกราคม ทพ.กวี วีระเศรษฐกุล ผู้อำนวยการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) เขต 8 อุดรธานี กล่าวถึง “โครงการราชทัณฑ์ปันสุข ทำความดี ด้วยหัวใจ” ตามพระราชดำริพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่ทรงห่วงใยผู้ต้องขังที่เจ็บป่วยให้เข้าถึงการรักษาพยาบาลอย่างเท่าเทียม และได้พระราชทานครุภัณฑ์ทันตกรรมเพื่อผู้ต้องขังในเรือนจำ สปสช.เขต 8 อุดรธานี ว่า เรือนจำกลางจังหวัดอุดรธานี ทำและโรงพยาบาล (รพ.) อุดรธานี ได้ร่วมกันดำเนินการโดยจัดหน่วยทันตกรรมเคลื่อนที่เข้าไปยังเรือนจำเพื่อบริการทันตกรรมให้กับผู้ต้องขัง เนื่องจากเห็นว่าสุขภาพช่องปากเป็นส่วนหนึ่งของสุขภาพที่ต้องได้รับการดูแลที่ดี เพราะหากเกิดปัญหาไม่ว่าภาวะฟันผุฟันโยกคลอน เหงือกอักเสบ เป็นต้น แล้วไม่ได้รับการดูแลรักษา นอกจากจะสร้างความทุกข์ทรมานจากอาการปวดฟันและเหงือกแล้ว ยังอาจก่อให้เกิดผลกระทบต่อสุขภาพที่ร้ายแรงตามมาได้ ซึ่งกรณีของประชาชนทั่วไปสามารถเข้าถึงการรับบริการได้ยังคลินิกทันตกรรมและโรงพยาบาลที่ให้บริการทันตกรรมทั่วไป แต่ในส่วนของผู้ต้องขังที่อยู่ในเรือนจำ โอกาสของการเข้าถึงบริการทันตกรรมเป็นเรื่องที่ยากมาก ส่งผลให้สถานการณ์ของผู้ต้องขังส่วนใหญ่ที่มีปัญหาฟันและสุขภาพช่องปากเข้าไม่ถึงการรักษา และหลายคนต้องทนกับภาวะความเจ็บป่วย
“ทั้งนี้ การจัดบริการทันตกรรมผู้ต้องขังในเรือนจำ รพ.อุดรธานี จะจัดทีมทันตแพทย์และทันตาภิบาลอย่างน้อย 5 คน พร้อมกับผู้ช่วยและทีมงานประมาณ 20 คน เข้าไปตรวจรักษาฟันและช่องปากให้กับผู้ต้องขัง ซึ่งในปีงบประมาณ 2563 ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2562 ได้มีการจัดบริการทันตกรรมในเรือนจำไปแล้ว 6 ครั้ง โดยแต่ละครั้งสามารถให้บริการผู้ต้องขังได้ 70-80 รายต่อวัน พบทั้งผู้ป่วยฟันผุ เหงือกอักเสบค่อนข้างมาก และมีบางรายยังมีภาวะการอักเสบที่ลึกไปถึงกระดูกขากรรไกร เบื้องต้นต้องให้การรักษาเพื่อบรรเทาภาวะเจ็บปวดไปก่อน อย่างเช่น การถอนฟัน แล้วค่อยให้การรักษาต่อเนื่องในระยะต่อไป เช่น การอุดฟัน เป็นต้น นอกจากนี้ ยังให้บริการส่งเสริมและป้องกัน เช่น การขูดหินน้ำลาย การให้ความรู้ในการดูแลสุขภาพฟัน ฯลฯ ด้วย” ทพ.กวีกล่าว
ผู้อำนวยการ สปสช.เขต 8 อุดรธานี กล่าวว่า ในงบเหมาจ่ายรายหัวภายใต้กองทุนหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ แม้ว่าจะครอบคลุมค่าบริการทันตกรรมให้กับประชากรของหน่วยบริการในพื้นที่รวมถึงผู้ต้องขัง แต่ด้วยเรือนจำเป็นพื้นที่จำเพาะ ทำให้การจัดบริการเป็นไปค่อนข้างยาก ส่งผลให้ผู้ต้องขังไม่ได้รับบริการ ซึ่งคนที่มีภาวะฟันผุหากไม่ได้รับการอุดฟันในช่วง 3-6 เดือน จะเกิดอาการปวดฟันและลุกลาม แต่โครงการราชทัณฑ์ปันสุขฯ ได้ก่อให้เกิดความร่วมมือร่วมใจของทุกหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ในการจัดบริการทันตกรรมเชิงรุกเพื่อเข้าไปรักษาและดูแลสุขภาพฟันและช่องปากในเรือนจำ ช่วยเพิ่มคุณภาพที่ดีให้กับผู้ต้องขังได้
