หลังจากโลกโซเชียลฯดราม่ากรณี นพ.ศิริชัย ภัทรนุธาพร นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัด (นพ.สสจ.) ลำปาง ในฐานะปฏิบัติราชการแทนผู้ว่าราชการจังหวัดลำปาง ได้ออกหนังสือคำสั่งที่ สป 0032/ว22432 เมื่อวันที่ 23 กันยายน 2559 เรื่องการปรับลดค่าใช้จ่ายของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) ปี 2560 ส่งถึงนายอำเภอทุกอำเภอของ จ.ลำปาง มีใจความอ้างอิงนโยบายกระทรวงสาธารณสุขปรับลดค่าใช้จ่ายของโรงพยาบาล โดยในส่วน รพ.สต.ขอให้หยุดการเปิดให้บริการนอกเวลาราชการ เสาร์-อาทิตย์ ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2559 ส่งผลให้เกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์ว่า การปิดบริการจะส่งผลต่อประชาชนหรือไม่
ล่าสุดเมื่อวันที่ 26 กันยายน นพ.ปิยะสกล สกลสัตยาทร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวถึงกรณีคำสั่งนายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดลำปางในฐานะปฏิบัติราชการแทนผู้ว่าราชการจังหวัดลำปาง สั่งให้โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) ปิดบริการนอกเวลาราชการเสาร์-อาทิตย์ ว่า รพ.สต.มีหน้าที่หลักในการสร้างเสริมสุขภาพ ดังนั้น การดูแลประชาชนในเรื่องเหตุฉุกเฉิน หรือเร่งด่วนยังให้บริการ 24 ชั่วโมงอยู่แล้ว ส่วนการเปิดคลินิกนอกเวลานั้น ก็ต้องขึ้นอยู่กับพื้นที่ที่มีความแตกต่าง เหมือนกับ รพ.รัฐทั่วไป จะเน้นในเรื่องการบริการเจ็บป่วยฉุกเฉิน การจะเปิดคลินิกนอกเวลาต้องดูตามความเหมาะสมแต่ละพื้นที่
“ปกติการรักษาแบบเบ็ดเสร็จอาจต้องมาที่โรงพยาบาลชุมชน หรือ รพ.ในจังหวัด แต่หากมีเหตุฉุกเฉิน มีเหตุเร่งด่วน จะมี รพ.สต.ดูแลอยู่ในเบื้องต้น นอกจากงานส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรค โดยทุกวันนี้ รพ.สต.มีเจ้าหน้าที่สาธารณสุขคอยประจำใน รพ.สต.ทุกแห่งตลอดอยู่แล้ว อย่างมีคนเจ็บป่วยฉุกเฉิน ถูกงูกัด ไปขอความช่วยเหลือ รพ.สต.จะมีเจ้าหน้าที่สาธารณสุขประจำคอยปฐมพยาบาลเบื้องต้น แต่กรณีที่ต้องใช้เครื่องมือมากขึ้น หรือมีอาการรุนแรงก็จะมีการส่งไปยังโรงพยาบาลชุมชน หรือโรงพยาบาลศูนย์ (รพศ.) โรงพยาบาลทั่วไป (รพท.) ดังนั้น การที่บอกว่าเปิดคลินิกนอกเวลาเสาร์-อาทิตย์ ก็ต้องมาดูว่าเป็นคลินิกแบบไหน เพราะหากในแง่การรักษาพยาบาลเรามีอยู่แล้ว” นพ.ปิยะสกลกล่าว
ผู้สื่อข่าวถามว่า หลายคนกังวลว่าการปิดบริการนอกเวลาของ รพ.สต. โดยในช่วงเสาร์-อาทิตย์ จะทำให้ประชาชนไม่ได้รับบริการกรณีเจ็บป่วยฉุกเฉินขึ้นมา นพ.ปิยะสกลกล่าวว่า ขอยืนยันว่าเจ็บป่วยฉุกเฉิน มีรพ.สต.ดูแลตลอด เป็นนโยบายต้องมีเจ้าหน้าที่สาธารณสุขประจำ แต่ในเรื่องคลินิกนอกเวลาไม่เกี่ยวกัน ขนาดโรงพยาบาลรัฐ โรงพยาบาลขนาดใหญ่ วันเสาร์-อาทิตย์ ก็ไม่ใช่ว่าจะเปิดคลินิกนอกเวลาได้ทั้งหมด ต้องขึ้นอยู่กับแต่ละพื้นที่ ขึ้นอยู่กับความพร้อม แต่ในเรื่องการรับบริการทางการแพทย์ แม้จะไม่ใช่เหตุฉุกเฉิน แต่ละพื้นที่ก็ยังทำงานเป็นเครือข่าย มีทีมหมอครอบครัว มีอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) คอยทำงานคลุกคลีกับชาวบ้านอยู่ ไม่ใช่ว่าปิดกั้นการบริการสาธารณสุขเหมือนที่หลายคนเข้าใจ
นพ.โสภณ เมฆธน ปลัด สธ. กล่าวว่า ได้สั่งการให้นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดลำปางทบทวนคำสั่งดังกล่าว รวมทั้งทุกแห่งด้วย เพราะคำสั่งที่ออกมานั้นอาจไม่ชัดเจน ไม่ใช่ดูว่าค่าใช้จ่ายไม่พอและสั่งปิดนั้น ไม่ถูกต้อง ส่วนที่อ้างอิงคำสั่งกระทรวงฯ ว่ามาจากวิกฤตการเงินนั้น ข้อเท็จจริงของคำสั่งดังกล่าว เป็นเรื่องค่าใช้จ่ายขั้นต่ำที่ควรได้รับของ รพ.สต. เพื่อให้ทุกแห่งมีเงินงบประมาณไปดำเนินการ ส่วนเรื่องค่าตอบแทน การอยู่เวรนอกเวลา ให้ทางสาธารณสุขอำเภอไปคุยกับทางโรงพยาบาล โดยมีนพ.สสจ.เป็นคนกำกับติดตาม อย่างไรก็ตาม กรณีที่ลำปางอาจมีการทำงานเป็นเครือข่าย หมายถึงมีทั้งโรงพยาบาลชุมชน (รพช.) และ รพ.สต. ในการดูแลประชาชน ประกอบกับยังมีทีมหมอครอบครัวให้การดูแลอีก
ต่อมานพ.ศิริชัย ภัทรนุธาพร นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดลำปาง ได้ลงนามในหนังสือด่วนที่สุดที่ ลป 0032/ว22573 เรื่อง แนวทางการลดค่าใช้จ่ายของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล เรียนนายอำเภอทุกอำเภอ โดยระบุว่า ตามที่สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดลำปางได้แจ้งแนวทางการลดค่าใช้จ่ายของ รพ.สต. โดยให้หยุดการเปิดให้บริการนอกเวลาราชการของ รพ.สต.ทุกแห่งตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2559 และหากมีความจำเป็นให้เป็นการพิจารณาเห็นชอบร่วมกันระหว่างโรงพยาบาลแม่ข่ายกับ รพ.สต. และเสนอความเห็นชอบมายังสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดลำปางนั้น
จากการหารือร่วมกันของผู้เกี่ยวข้องทุกระดับ เห็นควรยกเลิกข้อสั่งการดังกล่าว และให้ รพ.สต.เปิดบริการต่อไปตามปกติ
