กรณีเมื่อวันที่ 7 ต.ค. มีการเปิดเผยว่า 4 ใน 5 แมวไทยโบราณ วิเชียรมาศ ขาวมณี โคราช โกนจา ถูกต่างชาติอ้างสิทธิ์เรียบร้อยแล้ว เหลือแค่ศุภลักษณ์ตัวเดียว สมาคมแมวไทยโบราณรวบรวมให้ครบ 200 ตัวยื่นจดสิทธิบัตร ได้แล้ว 40 ตัว วอนเจ้าของแมวมาขึ้นทะเบียนสู้
ทั้งที่สยามประเทศของเราซึ่งมีตำรับตำราคัดลอกกันมาเป็นลายลักษณ์อักษร ดังที่ “ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร” (องค์การมหาชน) ได้ลงพื้นที่สำรวจชุมชนวัดท่าพูด ต.ไร่ขิง อ.สามพราน จ.นครปฐม ได้พบตำราโบราณของ “หมอกลางบ้าน” ชื่อว่า “หมอเห สายโกสินทร์” มีลักษณะเป็น “สมุดไทย” หรือ “สมุดข่อย” มีอักษรไทยจดจารบรรยายรูปพรรณสัญฐาน ลักษณะเด่น และการให้คุณแก่ผู้เลี้ยงดูในลักษณะต่างๆ
อาทิ “แมววิลาศ” ตัวสีดำ หน้าสวย มีสีขาวแซมเก้าจุด ได้แก่ สองหู สี่เท้า ท้อง หลัง และหาง มีดวงตาสีเขียวสดใส และมีน้ำเสียงที่ไพเราะ หากใครได้เลี้ยง ผู้นั้นจะได้เป็นใหญ่เป็นโต ได้เลื่อนขั้น ทรัพย์สินบริวารเพิ่มพูน ศัตรูที่คิดร้ายไม่อาจจะมากล้ำกราย
ข้อความในสมุดไทย มีอยู่ว่า
แมวเอกท่านกล่าวโดยหมาย ตำราบรรยาย ในรูปพรรณพรรณนา
กายดำเด่นพักตร์โสภา สองหูบาทา ท้องหลังแลหาง(มีสี)*
เก้าแห่งใสเสมอสำลี เนตรดังมณี มรกตมาเปรียบ(กับนัยนา)
สำเนียงไพ(เราะสหัศา เป็นที่เมตตา แก่ฝูงมนุษย์ห)ญิงชาย
แม้นใครได้เลี้ยงโดยหมาย จักได้เป็นนาย ผู้ใหญ่เลื่อน(ที่ฐานา)
ศฤงคารบริวารโภคา ทรัพย์สินจักมา เนืองเนือง(บริบูรณ์พูนมี)
จักเจริญสวัสดิภาพศักดิ์ศรี ศัตรูไพรี บ่ห่อนจะ(ใกล้กายตน)
เลี้ยงให้จงดีมีผล ตามท่านกล่าวกล ตำราดังนี้โดย(ปอง)
“แมวนิลจักร” เป็นแมวสีดำสนิท ยกเว้นที่ขนรอบคอซึ่งมีสีขาวโดยรอบเหมือนกับสวมปลอกคอสีขาว บางแห่งว่าเหมือนสวมจักรหรือพวงมาลัยรอบคอ ฟังชื่อแล้วอาจไม่ค่อยคุ้นหู เพราะแมวพันธุ์นี้ได้สูญพันธุ์ไปแล้ว แมวนิลจักรนับเป็นแมวมงคลพันธุ์หนึ่ง หากเลี้ยงดีก็จะยังให้เกิดผลเพิ่มพูน ทรัพย์สมบัติมากมี
ข้อความในสมุดไทย มีอยู่ว่า
หนึ่งนามมงคลอำไพ ตำราท่านไข ว่าแมวนั้นเป็นมงคล
กายดำคอขาวรอบตน ใครเลี้ยงเกิดผล ทรัพย์สินสมบัติมากมี ฯ|
“แมวเก้าแต้ม” ตัวสีขาว มีสีดำแต้มเป็นดวงๆ เก้าแห่ง หากเลี้ยงดีๆ จะให้คุณด้านค้าขายร่ำรวยทรัพย์สินเงินทองไหลมาเทมา
ข้อความมีดังนี้
หนึ่งกายขาวศรีสมผอง โสภาลำยอง แลดำนั้นเก้าแห่ง(มี)*
สมยาแมวเทศมีศรี แม้นใครเลี้ยงดี ค้าขายจะได้โภคา
ทรัพย์สินสมบัตินานา เนืองเนืองเนื่องมา ทุกสิ่งสารพันพึงมี
ผู้นั้นจักเป็น(เศรษฐี เพราะแมวนั้นดี) จะให้คุณเจ้าตน ฯ|
นวพรรณ ภัทรมูล นักวิชาการประจำศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร ฯ กล่าวว่าสมุดไทยเล่มนี้ ไม่มีข้อความที่ระบุถึงปีที่เขียน แต่เชื่อว่าเป็นสำนวนที่คัดต่อๆ กันมาตั้งแต่สมัยอยุธยา
นวพรรณ ยังกล่าวอีกว่า สมุดไทยเล่มนี้ถือว่ามีคุณค่ามาก เพราะทำให้ทราบถึงข้อมูลบางอย่างที่ไม่พบในเล่มอื่น เช่น กรณีของแมวนิลจักรนี้ นับว่าโชคดีที่เราได้เห็นข้อมูลของแมวนิลจักรสำนวนนี้ในตำราแมวไทย ฉบับ หมอเห ณ วัดท่าพูด เนื่องจากบทของแมวนิลจักร เป็นบทที่หาคู่เทียบเคียงที่อื่นไมได้ ซึ่งจากการค้นคว้าในเบื้องต้นพบว่าข้อมูลในตำราฉบับอื่นๆ นั้น ตรงส่วนของแมวนิลจักรได้ขาดหายไป ส่วนแมวเก้าแต้มนั้น หลายคนเข้าใจผิดว่า เป็นชนิดเดียวกับ “แมววิเชียรมาศ” ซึ่งก็มีเก้าแต้มเหมือนกัน แต่จริงๆแล้วเป็นความเข้าใจที่คลาดเคลื่อน แม้จะมีส่วนคล้าย แต่เป็นคนละชนิดกันแน่นอน
“รูปพรรณสัณฐานของแมววิเชียรมาศนั้น ถูกกล่าวถึงในหลายๆ ตำรา จึงอาจจะมีแตกต่างกันบ้างในรายละเอียดปลีกย่อย แต่หลักๆ ที่กล่าวถึงตรงกัน คือ มีขนสีขาวเป็นพื้น และมีสีเข้มหรือสีน้ำตาลเกือบดำ แต้มที่บริเวณจมูกครอบไปถึงปาก หู 2 ข้าง หาง เท้าทั้งสี่ และที่อวัยวะเพศ รวมเป็น 9 แห่ง จนบางครั้งมีคนเข้าใจผิดคิดว่าเป็นแมวเก้าแต้ม ซึ่งจริงๆ แล้วไม่ใช่ เพราะแมวเก้าแต้มมีแต้มเป็นดวงๆ ทั่วไปตามร่างกาย แตกต่างกับแมววิเชียรมาศซึ่งมี 9 แต้มตามตำแหน่งอวัยวะต่างๆ 9 แห่ง” นวพรรณสรุป
และนี่คือข้อความในสมุดไทย ที่กล่าวถึง “แมววิเชียรมาศ”
หนึ่งแมวแก้วโดยหมาย ขาวทั่วทั้งกาย แลเนตรนั้นดั่งมณี
สี่เท้าดำงามมีศรี หูหางดำดี ดังหมึกมาละลายทา
มีคุณยิ่งล้ำสหัศา จักนำโภคา พิพัฒน์สมบัติเพิ่มพูน
ใครเลี้ยงจักได้(ไอศูรย์)* (ศฤงคารบริบูรณ์) ทุกสิ่งสารพันพึงมี ฯ
นอกจากนี้ ในสมุดไทยดังกล่าว ยังมีแมวอีกมากมายหลายชนิด เช่น แมวโกนจา แมวมาเลส แมวศุภลักษณ์ แมวนิลรัตน์ เป็นต้น ซึ่งสามารถชมภาพและอ่านรายละเอียดได้ที่เวปไซต์ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (คลิกอ่านตำราแมว.ในฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธรฯ)
