ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ย้อนไปเมื่อ 38 ปีที่ผ่านมา เกิดเหตุการณ์ที่เป็นมงคลต่อพสกนิกรชาว จ.เพชรบุรี ครั้งพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เสด็จพระราชดำเนินประกอบพระราชพิธีขึ้นระวางสมโภชช้างสำคัญที่จังหวัดเพชรบุรี จำนวน 3 ช้าง เมื่อวันที่ 25 พฤษภาคม 2521
เหตุการณ์นี้ไม่เคยปรากฏมาก่อนในประวัติศาสตร์ เนื่องจากพบช้างเผือกที่เชื่อกันว่าเกิดขึ้นเพราะพระบุญญาธิการของพระมหากษัตริย์ที่ปรากฏขึ้นใต้ร่มพระบารมีในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ในจังหวัดเดียวกัน และทูลเกล้าฯ ถวายพร้อมกันถึง 3 ช้าง
พิธีในครั้งนั้น นายสมาน ลายนาคขด อายุ 78 ปี อยู่บ้านเลขที่ 34 หมู่ 1 ต.แก่งกระจาน อ.แก่งกระจาน จ.เพชรบุรี อดีตหัวหน้างานบริหารโครงการชลประทานหลวงแก่งกระจาน (โครงการส่งน้ำและบำรุงรักษาเพชรบุรี) เป็นผู้หนึ่งที่ได้มีส่วนสำคัญในเหตุการณ์มงคลดังกล่าว เนื่องจากเป็นผู้เลี้ยงและฝึกสอนช้างก่อนถวายสมโภชขึ้นระวาง
นายสมานเล่าความย้อนอดีตให้ฟังว่า เมื่อครั้งมารับตำแหน่งหัวหน้างานบริหารโครงการชลประทานหลวงแก่งกระจาน ขณะนั้นมีชาวบ้านกระเหรี่ยงบ้านหนองปืนแตก ต.สองพี่น้อง ได้ฆ่าแม่ช้างตายและนำลูกช้าง (พลายภาศรี) อายุประมาณ 1 สัปดาห์ มาขายให้ในราคา 3,000 บาท ด้วยความสงสารจึงตกลงรับซื้อไว้และขับรถยนต์ไปรับ
ขณะที่ขับรถพาพลายภาศรีกลับมา ระหว่างทางได้มีงูจงอางขนาดใหญ่ออกมาแผ่แม่เบี้ยอยู่กลางถนนอยู่พักใหญ่ แต่ก็ไม่ได้แสดงท่าทีจะเข้าทำร้ายแต่อย่างใด ก่อนจะลดแม่เบี้ยลงและเลื้อยเข้าพงหญ้าข้างทาง เหตุการณ์นี้สร้างความประหลาดใจให้กับตนมาก เพราะที่ผ่านมาเส้นทางดังกล่าวไม่เคยปรากฏงูจงอางใหญ่ขนาดนี้มาก่อน
ความประหลาดใจครั้งที่สองเกิดขึ้นเมื่อเดินทางกลับมาถึงบ้าน ทันทีที่ พลายภาศรีเห็นพระบรมฉายาลักษณ์ของรัชกาลที่ 9 ที่บริเวณผนังหน้าบ้าน กลับเดินตรงเข้าไปหาพร้อมย่อตัวทำท่าหมอบและส่งเสียงร้องคล้ายทำความเคารพเองทั้งที่ยังไม่ได้รับการฝึกสอนแต่อย่างใด และจากนั้นทุกครั้งที่พลายภาศรีพบเห็นพระบรมฉายาลักษณ์ของรัชกาลที่ 9 ไม่ว่าที่ใดก็จะหยุดย่อตัวหมอบกราบ และส่งเสียงร้องทำความเคารพทุกครั้ง ส่วนอุปนิสัยทั่วไปด้วยความเป็นช้างเด็ก พลายภาศรีมีนิสัยชอบเล่นเช่นช้างเด็กทั่วไป แต่จะไม่ยอมให้ผู้หญิงขึ้นหลังโดยเด็ดขาด
“ลุงมีบุญวาสนาเลี้ยงพลายภาศรีอยู่ได้ไม่นาน มีผู้ชำนาญคชลักษณ์ของสำนักพระราชวังเข้ามาตรวจ และพบว่าพลายภาศรีมีคชลักษณ์ต้องตามตำราคชลักษณ์ เป็นช้างประจำพระมหากษัตริย์ จึงทูลเกล้าฯ ถวายในเวลาต่อมา”
โดยก่อนจะทำพิธีน้อมเกล้าฯ ถวายสมโภชขึ้นระวางช้างสำคัญนั้น เจ้าหน้าที่สำนักพระราชวังได้นำพลายภาศรีไปอยู่รวมกับช้างสำคัญอีก 2 ช้าง คือ พังขวัญตา พลายดาวรุ่ง ที่พระครูโสภณพัฒนกิจ อดีตเจ้าอาวาสวัดเขาบันไดอิฐ ทูลเกล้าฯ ถวายก่อนหน้านี้ ที่จวนผู้ว่าราชการจังหวัดเพชรบุรี ในสมัยนายศุภโยค พานิชย์วิทย์ เป็นผู้ว่าราชการจังหวัดเพชรบุรีโดยให้ลุงสมานทำหน้าที่เป็นผู้ดูแลและฝึกช้างดังกล่าว
กระทั่งวันที่ 25 พฤษภาคม 2521 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงโปรดให้ประกอบพิธีขึ้นระวางสมโภชช้าง ณ มณฑลพิธีชั่วคราวสนามหน้าเขาวัง และเสด็จพระราชดำเนินมาทรงรับด้วยพระองค์เอง ทรงพระราชทานนามช้างสำคัญ 3 ช้าง โดยโปรดให้ “พลายภาศรี” นามว่า พระเศวตภาสุรคเชนทร์ฯ “พังขวัญตา” นามว่า พระเทพวัชรกิริณีฯ และ “พลายดาวรุ่ง” นามว่า พระบรมนขทัศฯ
หลังจากพิธีสมโภชเพียง 1 เดือน จังหวัดเพชรบุรีก็มีโอกาสถวายช้างสีประหลาดซึ่งเป็นช้างที่มีลักษณะมงคลไม่ครบ แต่ถูกต้องอย่างใดอย่างหนึ่งตามตำราคชลักษณ์ช้างมงคล ชื่อ “พลายวันเพ็ญ” อีก 1 ช้าง โดย พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เสด็จพระราชดำเนินมาทรงรับด้วยพระองค์เอง ที่บริเวณสนามฟุตบอลโครงการชลประทานแก่งกระจาน ซึ่งครั้งนี้นายสมานได้ร่วมถวายช้างอย่างใกล้ชิด
“ปลาบปลื้มปีติเป็นอย่างมาก เพราะนอกจากจะได้ทำงานรับใช้ใต้เบื้องพระยุคลบาทในฐานะข้าราชการแล้ว ยังได้มีโอกาสถวายช้างเผือกให้แก่พระองค์อย่างใกล้ชิดถึง 2 ครั้ง 2 คราอีกด้วย ชีวิตที่เหลือนี้จะขอทำความดีถวายพ่อหลวง โดยร่วมทำงานจิตอาสารับใช้ประชาชน ร่วมกับอาสาสมัครมูลนิธิทางหลวงตราบจนชีวิตจะหาไม่” นายสมานกล่าวก่อนยกมือถวายบังคมพระบรมฉายาลักษณ์ทั้งน้ำตา
