เมื่อวันที่ 11 มกราคม นพ.ปิยะสกล สกลสัตยาทร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) แถลงข่าว “ของขวัญวันเด็กปี 2560 กระทรวงสาธารณสุข ร่วมสร้างสรรค์อนาคตสดใส เด็กไทยสายตาดี”ว่า สธ.จัดโครงการเด็กไทยสายตาดีมอบเป็นของขวัญวันเด็กแห่งชาติในปี 2560 ตั้งเป้าหมายตรวจคัดกรองสายตาเด็ก ป.1 ในโรงเรียนทุกสังกัดทั่วประเทศ รวม 1,040,000 คน พร้อมมอบแว่นสายตาแก่เด็กที่มีสายตาผิดปกติฟรี 43,006 คน แบ่งเป็น ปีการศึกษา 2559 คัดกรอง 4 แสนคน มอบแว่นสายตา 18,006 คน และปีการศึกษา 2560 คัดกรอง 6.4 แสนคน มอบแว่นตา 25,000 คน เป็นการดำเนินการต่อเนื่องจากปี 2559 ด้วยการจัดหาแว่นตาสำหรับเด็กเพิ่มเติม และจัดอบรมการวัดแว่นในเด็กแก่บุคลากรที่เกี่ยวข้องให้เกิดความต่อเนื่อง ยั่งยืน และครอบคลุมมากยิ่งขึ้น เพื่อให้เด็กไทยมีสายตาดี เพิ่มโอกาสในการเรียนรู้
“ผลการวิจัยการพัฒนาระบบการคัดกรองภาวะสายตาผิดปกติและประกอบแว่นสายตาสำหรับเด็กวัยก่อนประถมศึกษาและประถมศึกษาในประเทศไทย โดยโครงการประเมินเทคโนโลยีและนโยบายด้านสุขภาพ (HITAP) ปี 2554-2555 พบเด็กไทยมีภาวะสายตาผิดปกติร้อยละ 6.6 และจำเป็นต้องใส่แว่นสายตาร้อยละ 4.1 โดยเด็ก ป.1 ที่มีประมาณ 800,000 คน มีปัญหาสายตาสมควรใส่แว่นประมาณ 32,000 คน เนื่องจากสายตาและการมองเห็นเป็นจุดเริ่มต้นของพัฒนาการทางสมองและการเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง เด็กที่มีภาวะสายตาผิดปกติหากได้รับการตรวจวินิจฉัย รักษาอย่างเหมาะสม แก้ไขทันเวลาด้วยการสวมแว่นตา ซึ่งเป็นวิธีที่สะดวกและมีค่าใช้จ่ายต่ำที่สุด เฉลี่ยรายละ 700 บาท มีประสิทธิผลในการป้องกันภาวะตาบอดและตาเลือนรางได้”นพ.ปิยะสกล กล่าว
นพ.โสภณ เมฆธน ปลัด สธ. แถลงว่า สธ. ได้ร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) กระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงมหาดไทย ดำเนินการโครงการเด็กไทยสายตาดี ตามแผนพัฒนาระบบสุขภาพ (Service Plan) สาขาโรคตา โดยมีครูอนามัย/ครูประจำชั้นคัดกรองเด็กที่มีความผิดปกติเบื้องต้น และส่งต่อไปคัดกรองซ้ำที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) หรือพบจักษุแพทย์และพยาบาลเวชปฏิบัติทางตาตามระบบ เพื่อวัดค่าสายตาและประกอบแว่นตามอบให้เด็กต่อไป พร้อมติดตามผลซ้ำอย่างน้อยปีละครั้ง ผลการดำเนินงานในปี 2559 คัดกรองสายตาเด็ก ป.1 ปีการศึกษา 2558 จำนวน 113,115 คน มอบแว่น 1,539 คน และปีการศึกษา 2559 คัดกรอง 240,000 คน พบผิดปกติ 7,414 คน ได้รับแว่นแล้ว 1,954 คน โดยในงานวันเด็กแห่งชาติ วันที่ 14 มกราคมนี้ สธ.และหน่วยงานในสังกัด จะจัดกิจกรรมการคัดกรองสายตาเด็ก ป.1 ร่วมกับกิจกรรมอื่นๆ พร้อมกันทั่วประเทศ โดยส่วนกลางจัดที่บู๊ธกระทรวงสาธารณสุข (D6) สนามเสือป่า กทม.
ด้าน นพ.ปานเนตร ปางพุฒิพงศ์ รองอธิบดีกรมการแพทย์ แถลงว่า เด็กที่คัดกรองเมื่อปีการศึกษา 2559 แต่ยังไม่ได้รับแว่นตานั้น เนื่องจากเป็นช่วงแรกของการดำเนินงานยังพัฒนาศักยภาพของเจ้าหน้าที่ ครูและบุคลากรได้ไม่เต็มที่ รวมถึง การจัดหาและกระจายแว่นตายังไม่ดีนักทำให้มีความล่าช้า แต่เด็กที่ตกค้างอยู่ทั้งหมดจะได้รับแว่นตาก่อนเปิดการศึกษา 2560 แน่นอน จากนั้นหลังเดือนพฤษภาคมจะเป็นการจัดหาแว่นตาให้กับเด็กที่คัดกรองในปีการศึกษา 2560 และในปีต่อไปก็จะไม่มีการตกค้างอีก เพราะจะเข้าสู่ระบบปกติเป็นสิทธิประโยชน์ตามสิทธิหลักประกันสุขภาพแห่งชาติหรือบัตรทอง ทั้งนี้ อยากให้ครูหรือผู้ปกครองใช้แบบทดสอบสายตาคัดกรองเด็กเบื้องต้น หากพบว่าไม่สามารถอ่านตัวเลขในแถวที่ 5 ได้ในระยะ 6 เมตร ให้พาเด็กไปพบจักษุแพทย์
