เมื่อวันที่ 31 มกราคม ที่อาคารภูมิสิริมังคลานุสรณ์ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ศ.เกียรติคุณ นพ.ประเสริฐ ทองเจริญ ผู้เชี่ยวชาญด้านไวรัสวิทยา และประธานคณะอนุกรรมการที่ปรึกษาด้านวิชาการและยุทธศาสตร์ เพื่อเตรียมความพร้อมป้องกันและแก้ไขปัญหาโรคติดต่ออุบัติใหม่ กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) อภิปรายเรื่อง “ทำไมเราต้องกังวลไวรัสซิกา” ในงานเปิดตัวศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพโรคอุบัติใหม่ คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย ว่า สภากาชาดไทยได้เพิ่มข้อคัดกรองการบริจาคเลือด โดยให้ระบุว่าผู้บริจาคเลือดที่เคยไปในพื้นที่ที่มีการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสซิกาหรือไม่ด้วย เนื่องจากพบว่าผู้ที่รับเลือดจากผู้ที่ติดเชื้อไวรัสซิกา มีโอกาสติดเชื้อด้วยประมาณร้อยละ 30 แต่ตัวเลขนี้ยังไม่แน่ชัด ดังนั้น เพื่อเป็นการป้องกันจึงมีระบบการคัดกรองเลือดที่มากขึ้น และทางศูนย์รับบริจาคเลือดทุกแห่งของ รพ.ต่างๆ ก็ต้องเพิ่มคัดกรองตรงนี้ด้วย
“ไม่ใช่ว่าจะต้องวิตกกังวลจนไม่กล้าบริจาคเลือดกันหมด มิเช่นนั้นก็จะเกิดปัญหาขาดเลือดขึ้นอีก เพราะขณะนี้การบริจาคเลือดมีระบบการคัดกรองในระดับหนึ่ง แต่ตัวผู้บริจาคเองต้องตระหนักและให้ข้อมูลก่อนการบริจาคให้ชัดเจนด้วย เช่น เคยไปพื้นที่ระบาดมาก่อนหรือไม่ หรือเคยมีประวัติเป็นไข้เลือดออกเมื่อเร็วๆ นี้หรือไม่ เป็นต้น ซึ่งเมื่อผ่านการคัดกรองเบื้องต้นแล้ว ทางศูนย์รับบริจาคเลือดจะเป็นผู้ตรวจสอบ ไม่ต้องกังวล” ศ.เกียรติคุณ นพ.ประเสริฐกล่าว และว่า
อย่างไรก็ตาม สิ่งที่ต้องมีการศึกษาต่อ คือ หากนำเลือดที่ติดเชื้อซิกาแล้วไปแช่ตู้เย็น ต้องใช้เวลานานกี่วัน เชื้อดังกล่าวจึงจะหมดและไม่แพร่ไปสู่ผู้รับเลือดรายอื่น ซึ่งเป็นเรื่องที่ต้องศึกษาต่อไป เชื่อว่าตรงนี้สภากาชาดมีมาตรฐานอยู่
ศ.เกียรติคุณ นพ.ประเสริฐกล่าวอีกว่า สิ่งสำคัญคือการป้องกันไม่ให้เกิดโรคดีที่สุด คือการตัดพาหะอย่างยุงลายออก ซึ่งไม่ใช่หน้าที่ของราชการเพียงอย่างเดียว แต่เป็นหน้าที่ของประชาชนทุกคน ยกตัวอย่าง การอยู่อาศัยในคอนโดมิเนียม ราชการไม่สามารถเข้าไปกำจัดยุงลายภายในบ้านได้ ทั้งที่คอนโดมิเนียมก็มีแหล่งเพาะพันธุ์จำนวนมาก เช่น กระถางต้นไม้ แจกันดอกไม้ เป็นต้น แต่คนที่จะสามารถกำจัดได้คือคนที่อาศัยอยู่ อีกปัญหาคือชาวบ้านจะไม่ค่อยทราบหรือสนใจเกี่ยวกับความรู้เรื่องโรคภัยที่ราชการมอบให้เท่าใดนัก ดังนั้น จึงต้องมีการสอดแทรกข้อมูลความรู้เรื่องสุขภาพ เช่น เรื่องโรคซิกา หรือการกำจัดลูกน้ำยุงลายไปในละครต่างๆ รวมถึงการปลูกฝังและสอนเรื่องนี้ภายในโรงเรียนด้วย
ผู้สื่อข่าวถามว่า ขณะนี้สถานการณ์ไวรัสซิกาที่ทำให้เด็กหัวลีบเป็นอย่างไร ศ.เกียรติคุณ นพ.ประเสริฐกล่าวว่า ขณะนี้อยู่ระหว่างการพิจารณาติดตามว่าเด็กหัวเล็กเกิดจากซิกาจริงหรือไม่ ซึ่งขณะนี้ยังยืนยันที่ 3 ราย
