เมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ นายยอดดนัย สุขเกษม นักโบราณคดีสำนักศิลปากร เชียงใหม่ เปิดเผยถึงการพบหอยเบี้ยจำนวนมากจากการเข้าสำรวจ “เมืองลี้” เมืองโบราณในอำเภอลี้ จังหวัดลำพูน ซึ่งแสดงให้เห็นถึงการติดต่อสัมพันธ์กับชุมชนภายนอก เนื่องจากหอยเบี้ย เป็นเงินโบราณซึ่งมีแหล่งอยู่ที่มหาสมุทรอินเดีย ล่าสุดได้มอบให้เทศบาลตำบลวังดินเก็บรักษาไว้ เพื่อเตรียมจัดแสดงในหอประวัติศาสตร์ต่อไป
นายยอดดนัย กล่าวว่า หอยเบี้ยเหล่านี้ ถูกพบในชั้นทับถมของกำแพงเมือง บริเวณจุดเชื่อมต่อระหว่างแกนดินกับการก่ออิฐ คล้ายกับการโปรยไว้ทั้งชั้น ซึ่งตนและคณะทำงานได้ทำการเก็บกู้ออกมาได้ 200 ตัวในส่วนของกำแพงที่พังทลายลงมา
“หอยเบี้ยถือเป็นเงินตราสื่อกลางแลกเปลี่ยนสินค้า ที่มีการใช้งานต่อเนื่องมาอย่างยาวนาน ในดินแดนประเทศไทยพบถูกนำมาใช้เกี่ยวเนื่องกับวัฒนธรรมมนุษย์ตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ จนกระทั่งถึงสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น หน้าที่การใช้งาน จากบริบทที่พบ สันนิษฐานว่าใช้เป็นทั้งเครื่องราง เครื่องประดับ และที่สำคัญคือเงินตรา หอยเบี้ยที่พบในพื้นที่บ้านเราจากหลักฐานเอกสารทางประวัติศาสตร์ สันนิษฐานว่าน่าจะถูกนำเข้ามาจากมหาสมุทรอินเดีย การที่พบหอยเบี้ยในพื้นที่เมืองโบราณในพื้นที่แอ่งลี้จำนวนมาก แสดงว่าพื้นที่ตรงนี้มีการติดต่อปฏิสัมพันธ์กับชุมชนภายนอกอย่างชัดเจน . ในบริบทที่พบครั้งนี้เบี้องต้นสันนิษฐานว่าน่าจะใช้เกี่ยวเนื่องกับพิธีกรรมบางอย่างตอนสร้างแนวกำแพงเมือง” นายยอดดนัยกล่าว
นายยอดดนัย ยังกล่าวอีกว่า ทั้งนี้ทางสำนักงานกำลังจัดทำโครงการศึกษาทางโบราณคดี เพราะพื้นที่เมืองโบราณลี้ เจอหลักฐานสำคัญกลายยุคสมัย โดยเฉพาะช่วง พศว. 19-22 พบจำนวนมาก ประชาชนในพื้นที่ควรร่วมกันดูแลสภาพแหล่งให้ยังคงสภาพเดิม เพื่อประโยชน์องค์ความรู้ทางด้านประวัติศาสตร์และโบราณคดีของอำเภอลี้ต่อไปในอนาคต