จากกรณี ชาวบ้าน ต.น้ำพุ อ.เมือง จ.ราชบุรี ได้รับผลกระทบจากสารพิษปนเปื้อนในแหล่งน้ำใต้ดิน จากโรงงานกำจัดกากขยะอุตสาหกรรม บริษัท แวกซ์กาเบ็จ รีไซเคิล เซ็นเตอร์ จำกัด ที่มีเรื่องร้องเรียนมากว่า 10 ปี แต่ยังไม่ได้รับการแก้ไข จนปัจจุบันสารพิษได้แพร่กระจายลงไปสู่ระบบน้ำบาดาลและน้ำผิวดิน (ลำห้วยน้ำพุ) บริเวณใต้โรงงานระยะทางกว่า 500 เมตร ล่าสุด กรมวิชาการเกษตรแจ้งยกเลิก GAP กับชาวบ้าน ม.1 ที่ปลูกพืชผักและผลไม้ พร้อมสั่งระงับห้ามใช้น้ำจากลำห้วย ที่กรมควบคุมมลพิษ(คพ.) ตรวจพบสารพิษปนเปื้อนนั้น
วันที่ 22 มีนาคม นายสุวรรณ นันทศรุตร รองอธิบดี คพ. เปิดเผยว่า คพ.ได้ลงพื้นที่ตรวจสอบมาอย่างต่อเนื่อง ในประเด็นปัญหากลิ่นเหม็น และการปนเปื้อนมลพิษในลำห้วยน้ำพุ รวมทั้งสระน้ำใช้ บ่อน้ำตื้น/บ่อน้ำบาดาลของประชาชนบริเวณใกล้เคียงโรงงาน ผลการตรวจสอบตั้งแต่ปี พ.ศ. 2544 – 2559 ปรากฏว่า มีสภาพที่อาจก่อให้เกิดความเดือดร้อนแก่ประชาชนที่อยู่ในบริเวณใกล้เคียงได้ เนื่องจากมีกลิ่นเหม็นลักษณะเป็นกลิ่นของสารเคมีและน้ำมัน ในพื้นที่ของสถานประกอบการ โดยมีผลการตรวจสอบตัวอย่างน้ำใต้ดิน 3 ครั้งล่าสุด เมื่อวันที่ 30 กันยายน 2557 วันที่ 7 กรกฎาคม 2558 และ 14 มิถุนายน 2559 ปรากฏว่าคุณภาพน้ำในบ่อสังเกตการณ์และบ่อน้ำของประชาชนที่อยู่ใกล้เคียงโรงงานไปทางทิศใต้ มีค่าสารอินทรีย์ระเหยง่ายและโลหะหนัก ไม่เป็นไปตามเกณฑ์มาตรฐานคุณภาพน้ำใต้ดิน และผลการศึกษาทิศทางการไหลของน้ำใต้ดินโดยกรมทรัพยากรน้ำบาดาลก็ยืนยันว่าไหลจากบริเวณภายในโรงงานลงไปยังแหล่งน้ำห้วยน้ำพุและพื้นที่ของประชาชน
“จึงสรุปและบ่งชี้ได้ว่าการปนเปื้อนของน้ำใต้ดินภายในโรงงานดังกล่าวได้แพร่กระจายออกสู่สิ่งแวดล้อมภายนอก รวมทั้งผลการตรวจวัดคุณภาพน้ำผิวดินจากห้วยน้ำพุและน้ำซับในพื้นที่ของประชาชนบริเวณใกล้เคียงโรงงานของบริษัท ของ คพ. เมื่อวันที่ 30 พฤศจิกายน 2559 พบการปนเปื้อนของสารอินทรีย์ระเหยง่าย (VOCs) ในบริเวณที่ติดกับโรงงานและบริเวณที่อยู่ใต้โรงงานประมาณ 500 เมตร โดยเป็นชนิดสารกลุ่มน้ำมัน/สารสังเคราะห์และตัวทำละลายที่ใช้มากในภาคอุตสาหกรรม ขณะที่บริเวณต้นห้วยและท้ายห้วยน้ำพุ ตรวจไม่พบสาร VOCs โดยจุดตรวจวัดที่พบการปนเปื้อนสูงสุดอยู่ติดกับโรงงาน ซึ่งยังตรวจพบบริเวณที่มีน้ำไหลซึมออกมาจากคันดินใต้พื้นที่ของโรงงาน ลงสู่ห้วยน้ำพุด้วย” นายสุวรรณกล่าว
รองอธิบดี คพ.กล่าวว่า ได้นำเสนอเรื่องนี้ เข้าคณะกรรมการว่าด้วยการประสานงานเพื่อบังคับใช้กฎหมายเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม (กป.วล.) เมื่อวันที่ 30 ธันวาคม 2559 ที่ประชุมมีมติให้กรมโรงงานอุตสาหกรรม (กรอ.) ดำเนินการบังคับใช้กฎหมายอย่างเคร่งครัดตามอำนาจหน้าที่ในการแก้ไขปัญหากรณีบริษัท แว็กซ์ กาเบ็จ รีไซเคิล เซ็นเตอร์ จำกัด ซึ่งล่าสุด กรอ. ได้มีคำสั่งกรมโรงงานอุตสาหกรรมให้แต่งตั้งคณะทำงานตรวจพิสูจน์และแก้ไขปัญหาการปนเปื้อนน้ำใต้ดิน สรุปได้ว่า กรอ. จะขุดเจาะสำรวจพื้นที่โรงงานของบริษัท เพื่อตรวจสอบหาสารปนเปื้อนและจะอาศัยอำนาจตาม พ.ร.บ.โรงงาน พ.ศ.2535 และกฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้อง ออกคำสั่งให้โรงงาน บำบัดฟื้นฟูพื้นที่โดยเร็วต่อไป จะดำเนินการให้แล้วเสร็จภายใน 60 วัน และคณะทำงาน จะร่วมลงพื้นที่และเข้าหารือและตรวจสอบโรงงานของบริษัท ในเบื้องต้น ในวันที่ 27 มีนาคม 2560
“ปัจจุบัน คพ. ได้ดำเนินการกล่าวโทษบริษัท ในความผิดที่ได้กระทำการฝ่าฝืนคำสั่งพนักงานเจ้าหน้าที่ และเททิ้งหรือทำด้วยประการใดๆ ให้น้ำมันหรือเคมีภัณฑ์หรือสิ่งใดๆ ลงแม่น้ำลำคลองสาธารณะ รวมทั้งได้ประสานแจ้งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องให้ดำเนินการรวบรวมค่าสินไหมทดแทนหรือค่าเสียหายที่เกิดจากการประกอบกิจการโรงงานของบริษัท ตามพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 แล้ว สำหรับในส่วนของประชาชนผู้ได้รับความเสียหายจากการประกอบกิจการโรงงานดังกล่าวนั้น ประชาชนสามารถดำเนินการฟ้องเรียกค่าเสียหายค่าสินไหมทดแทนจากการประกอบกิจการได้เองโดยหน่วยงานของรัฐไม่สามารถฟ้องเรียกค่าเสียหายในส่วนนี้แทนประชาชนได้” นายสุวรรณกล่าว
