วันที่ 4 มีนาคม นายรวม แก้วมะ รองนายก อบต.ดงมะไฟ นายไพโรจน์ พลธิราช ปลัด อบต.ดงมะไฟ นายสมคิด ชาภูคำ ผู้ใหญ่บ้าน บ.หนองไผ่ ม.12 ต.ดงมะไฟ อ.เมือง จ.สกลนคร พาไปดูใบเสมาโบราณ ซึ่งมีชาวบ้านพบเจอบริเวณป่าท้ายหมู่บ้านหนองไผ่ ม.12 ซึ่งบริเวณดังกล่าวอยู่ติดกับภูล้อมข้าว เขตเทือกเขาภูพาน เมื่อตรวจสอบพบว่า ใบเสมาดังกล่าวที่พบเจอมีจำนวน 6 ใบ ทำจากหินทราย จากการแต่ละใบฝังดินอยู่ มีความสูง 1.50 ม. กว้าง 50 ซม. ลักษณะเป็นกลีบบัว แต่ด้วยกาลเวลาผ่านนานไปจึงถูกทับถม ทำให้ใบเสมาหลุดแตกเสียรูปทรงไปบางส่วน ซึ่งลักษณะของใบเสมาที่ปักอยู่โดยรอบวางตัวเป็น 6 เหลี่ยมปลายแหลม
นายรวม แก้วมะ รองนายก อบต.ดงมะไฟ กล่าวว่า หลังจากพบใบเสมาจึงรีบประสานไปยังกรมศิลปากรที่ 10 ร้อยเอ็ด จากการตรวจสอบพบว่าใบเสมาที่พบอยู่ในช่วงยุคสมัยทวารวดี พ.ศ.1500 หรือเมื่อประมาณ 1 พัน กว่าปีก่อน แสดงว่าในบริเวณนี้มีความเจริญรุ่งเรืองของพระพุทธศาสนา เพราะความหมายของการปักใบเสมา เรียกว่า พัทธสีมา หรือ แดนที่ผูก เป็นการกำหนดเขตแดนพระสงฆ์หรือเป็นสถานระบุว่าบริเวณแห่งนี้เป็นที่ชุมนุมสงฆ์ ในการปวารณาและสังฆกรรมร่วมกัน ทั้งนี้หลังตรวจสอบแล้วทางกรมศิลปากรที่ 10 ร้อยเอ็ด ได้แจ้งให้ทาง อบต.ทำเรื่องการตรวจพบส่งไปยังกรมศิลปากร เพื่อจะได้ดำเนินการขึ้นทะเบียนไว้เป็นหลักฐาน
นายสมคิด ชาภูคำ ผู้ใหญ่บ้าน กล่าวว่าสำหรับใบเสมาที่ขุดพบตามจริงผู้เฒ่าผู้แก่เล่ามาว่าแต่เดิมตรงนี้เคยมีคนมาพบเห็นแล้วแต่ไม่มีใครเข้าไปแตะต้อง เพราะมีความเชื่อว่าเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์มีผู้ปกปักรักษาดูแล เคยมีคนพยายามขุดหาของมีค่าแต่ก็ต้องมีอันเป็นไปถึงขั้นต้องลอยบก คนที่มาขุดมีความรู้สึกว่าจะจมน้ำตลอดต้องตะเกียกตะกาย โชคดีมีคนมาเห็นช่วยไว้ทันแต่อยู่ในสภาพเสื้อผ้าขาดรุ่งริ่งมีบาดแผลเต็มตัว แท้จริงพื้นน้ำที่รู้สึกว่ากำลังจมน้ำคือพื้นดิน ส่วนสาเหตุในการนำขึ้นมาอนุรักษ์ไว้ ทุกคนในหมู่บ้านมีมติร่วมกันโดยขอขมาบอกกล่าวสิ่งศักดิ์สิทธิ์แล้ว ต่อไปจะพัฒนาเป็นสถานที่ท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์หากมาเที่ยว ในพื้นที่ ต.ดงมะไฟ สามารถเที่ยวชมเรือไม้ตะเคียนโบราณ ที่บ้านโพนแดง ชมต้นยางยักษ์ 100 ปี ที่บ้านดงหลวง ชมความงดงามประติมากรรมหิน ที่วัดถ้ำผาแด่น ถือได้ว่าเป็นเส้นทางท่องเที่ยวที่น่าสนใจอีกเส้นทางหนึ่ง
