เมื่อวันที่ 13 กรกฎาคม นายประจญ ปรัชญ์สกุล รองผู้ว่าราชการจังหวัดพะเยา กล่าวระหว่างเป็นประธานเปิดกิจกรรม “วันงดสุราแห่งชาติ จังหวัดพะเยาประจำปี 2560” ว่า จากรายงานสถานการณ์การบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์รายจังหวัด ปี 2554 ระบุว่า จ.พะเยา มีประชากรดื่มสุรามากที่สุดเป็นอันดับ 1 ของประเทศ ทำให้เกิดกระแสความตื่นตัว มีการขับเคลื่อนกิจกรรมลดการดื่มสุราในพื้นที่ โดยตั้งศูนย์ปฏิบัติการแก้ไขปัญหาการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ จ.พะเยา ในปี 2557 และกำหนดเป็นนโยบายเร่งด่วน มีเป้าหมายหลักว่าพะเยาไม่เป็นจังหวัดที่มีผู้ดื่มแอลกอฮอล์เป็นอันดับ 1 โดยกำหนดยุทธศาสตร์การควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ 5 ยุทธศาสตร์ ได้แก่ 1.สร้างคณะทำงานและเครือข่ายทุกระดับ เชื่อมต่อคณะกรรมการเครื่องดื่มแอลกอฮอล์จังหวัด 2.สร้างทีมวิทยากรกระบวนการแก้ไขปัญหา 3.พัฒนาทีมสื่อมวลชน นักจัดรายการวิทยุเชิงสร้างสรรค์สังคม 4.ควบคุมการผลิตจำหน่ายสุราชุมชน สุราเถื่อน จัดโซนนิ่ง มีมาตรการภาษี และกำหนดพื้นที่ปลอดเหล้ามากขึ้น และ 5.พัฒนาชุมชนให้เกิดเครือข่ายเข้มแข็งลดปัจจัยเสี่ยง แลกเปลี่ยนและคัดเลือกคนต้นแบบ หมู่บ้านต้นแบบ และส่งเสริมการศึกษาวิจัยในพื้นที่
ด้าน นพ.บัณฑิต ศรไพศาล รองผู้จัดการกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) กล่าวว่า จากการสำรวจพฤติกรรมการดื่มสุราของประชากรไทย โดยสำนักงานสถิติแห่งชาติในปี 2554 พบว่า จ.พะเยามีสัดส่วนของผู้ดื่มสุราสูงที่สุดในประเทศไทย แต่ปัจจุบัน จ.พะเยา เป็นหนึ่งในจังหวัดต้นแบบของการจัดการแก้ไขปัญหาการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่เห็นผลอย่างเป็นรูปธรรม
ว่าที่ ร.ต.สมัย คำชมพู ปลัดจังหวัดพะเยา ในฐานะผู้อำนวยการศูนย์ปฏิบัติการแก้ไขปัญหาการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ จ.พะเยา กล่าวว่า ผลการดำเนินงานโครงการแก้ไขปัญหาการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ จ.พะเยา หรือที่เรียกว่า “พะเยาโมเดล” ทำให้เกิดผลสัมฤทธิ์ ดังนี้ งานศพปลอดเหล้า ร้อย 84 โรงกลั่นสุราลดลง ร้อยละ 32 (จากเดิม 270 โรง ปี 2557 ที่ศูนย์เริ่มดำเนินงานมี 235 โรง ปัจจุบันเหลือ 160 โรง) กว๊านพะเยาปลอดเหล้า ร้อยละ 90 เกิดชมรม คนเลิกเหล้า โดยมีนายวิศิษฐ์ ทวีสิงห์ นายอำเภอเมืองพะเยา เป็นประธาน ปัจจุบันมีสมาชิก 1,769 คน มีบุคคล ต้นแบบ “คนหัวใจเพชร” จำนวน 250 คน การดำเนินงานอย่างต่อเนื่องของคณะทำงาน จ.พะเยา พบว่าในปี 2558 จากการสำรวจข้อมูลความจำเป็นพื้นฐาน (จปฐ.) สำนักงานพัฒนาชุมชน ในหัวข้อคนในครัวเรือนไม่ดื่มสุรา (ยกเว้นการดื่มเป็นครั้งคราว) จ.พะเยา อยู่ในอันดับที่ 25 ของประเทศ
