เมื่อวันที่ 13 พฤศจิกายน นพ.พิเชฐ บัญญัติ รองอธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวถึงการตรวจสอบคุณภาพน้ำปลาตามมาตรฐานประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ 203 พ.ศ.2543 ว่า กรมวิทยาศาสตร์ฯ โดยสำนักคุณภาพและความปลอดภัยอาหาร สามารถให้บริการตรวจวิเคราะห์และเฝ้าระวังคุณภาพมาอย่างต่อเนื่อง มีการสุ่มตรวจสารพิษโบทูลินัม (botulinum toxin) เชื้อคลอสตริเดียม โบทูลินัม (Clostridium botulinum) และสารฮีสตามีน (histamine) เพิ่มขึ้นจากมาตรฐานดังกล่าว
“ในปี 2560 ได้รายงานผลสำรวจการปนเปื้อนสารพิษโบทูลินัม และเชื้อคลอสตริเดียม โบทูลินัม ในน้ำปลาที่หน่วยงานภาครัฐและเอกชนนำส่งมาตรวจวิเคราะห์ 48 ตัวอย่าง ไม่พบสารพิษโบทูลินัมและเชื้อคลอสตริเดียม โบทูลินัม ในทุกตัวอย่าง และระหว่างปี 2559-2561 ได้สำรวจปริมาณสารฮีสตามีนในน้ำปลา 213 ตัวอย่าง พบว่า น้ำปลาแท้ 154 ตัวอย่าง ตรวจพบสารฮีสตามีนทุกตัวอย่าง มีปริมาณน้อยกว่า 5-380 มิลลิกรัม (มก.) ต่อกิโลกรัม (กก.) โดยมีค่าเฉลี่ย 112 มก./กก. ส่วนน้ำปลาผสม 59 ตัวอย่าง พบสารฮีสตามีน 51 ตัวอย่าง ปริมาณน้อยกว่า 5-136 มก./กก. โดยมีค่าเฉลี่ย 36 มก./กก.” นพ.พิเชฐ กล่าว
ทั้งนี้ นพ.พิเชฐ กล่าวว่า สารฮีสตามีนเป็นสารที่พบได้ในอาหารและจะพบในปริมาณมากขึ้นในอาหารประเภทโปรตีนบางชนิด ที่มีฮีสตาดีนสูงและมีการปนเปื้อนแบคทีเรียในปริมาณสูง โดยเกิดจากการที่แบคทีเรีย บางชนิดสามารถเปลี่ยนฮีสตาดีน ซึ่งเป็นกรดอะมิโนชนิดหนึ่งไปเป็นฮีสตามีน แต่ร่างกายสามารถทำลายได้จนไม่เป็นอันตรายต่อร่างกาย ที่ผ่านมา ประเทศไทยได้นำเสนอข้อมูลการประเมินความเสี่ยงของสารฮีสตามีนจากการบริโภคน้ำปลาแท้ที่ผลิตในประเทศไทย เพื่อประเมินปริมาณสารฮีสตามีนที่ควรจะมีได้ในน้ำปลา ในการประชุมคณะกรรมาธิการโคเด็กซ์ สาขาสัตว์น้ำและผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำ (Codex Committee on Fish and Fishery Product) หรือ CCFFP ครั้งที่ 30 เมื่อปี 2552 ณ ประเทศโมร็อกโก ที่ประชุมได้เห็นชอบร่างมาตรฐานที่ประเทศไทยเสนอกำหนดค่าให้มีปริมาณสารฮีสตามีนได้ไม่เกิน 400 มก./กก. ซึ่งต่อมาโคเด็กซ์ได้กำหนดมาตรฐานน้ำปลาให้มีปริมาณสารฮีสตามีนได้ไม่เกิน 40 มก.ต่อ 100 กรัม (เทียบเท่ากับ 400มก./กก.) ซึ่งเท่ากับมาตรฐานของสหภาพยุโรป ขณะที่มาตรฐานของสหรัฐอเมริกากำหนดปริมาณฮีสตามีน ในผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำค่อนข้างต่ำที่ 50 มก./กก.
