เมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) เปิดเผยว่า จากนโยบายของ สธ.ในเรื่องการเข้าถึงกัญชาทางการแพทย์ เพื่อให้ประชาชนได้รับยาที่มีคุณภาพ ปลอดภัย และสามารถผลิตในประเทศได้ ทำให้เกิดความมั่นคงด้านยา แต่เนื่องจากปัจจุบันมีการนำพืชกัญชามาใช้ประโยชน์กันอย่างกว้างขวาง ทั้งที่ถูกต้องตามกฎหมาย คือ ใช้ประโยชน์ทางการแพทย์และปฏิบัติตามเงื่อนไขที่กฎหมายกำหนด และมีการลักลอบผลิตและจำหน่ายผลิตภัณฑ์ที่ไม่ถูกต้องตามกฎหมายอวดอ้างสรรพคุณเกินจริง นำไปสู่การหลอกลวงเอารัดเอาเปรียบประชาชนและมีความเสี่ยง ที่จะได้รับผลิตภัณฑ์ไม่มีคุณภาพ ถ้าหากนำไปใช้อาจจะเกิดอันตรายได้ จึงต้องมีการตรวจสอบคุณภาพโดยอาศัยการตรวจวิเคราะห์ทางห้องปฏิบัติการหรือผู้ที่มีความชำนาญเท่านั้น
นพ.โอภาส กล่าวว่า กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ โดย ศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ที่ 1 เชียงใหม่ จึงได้พัฒนาชุดทดสอบอย่างง่าย สำหรับตรวจสอบเบื้องต้นว่าผลิตภัณฑ์กัญชามีส่วนผสมของสารกลุ่มแคนนาบินอยด์ ซึ่งเป็นสารที่มีอยู่ในพืชกัญชาหรือไม่ โดยไม่จำเป็นต้องใช้เครื่องมือทางห้องปฏิบัติการหรือผู้ที่มีความชำนาญในการทดสอบ มีขั้นตอนการตรวจสอบง่ายๆ เพียงนำตัวอย่างที่สงสัยมาสกัดด้วยน้ำยาสำเร็จรูปที่เตรียมไว้ให้ในขวดทดสอบ ตั้งทิ้งไว้สักครู่ แล้วนำไปหยดลงบนแผ่นกระดาษทดสอบ สังเกตผลที่เกิดขึ้นด้วยสายตา หากเกิดสีชมพูอ่อนๆ จนถึงม่วงแดง แสดงว่า มีสารกลุ่มแคนนาบินอยด์ ได้แก่ ทีเอชซี ซีบีดี และซีบีเอ็น อยู่ในผลิตภัณฑ์ดังกล่าว ซึ่งใช้ระยะเวลาในการทดสอบและทราบผลไม่เกิน 5 นาที ชุดทดสอบนี้เจ้าหน้าที่และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น สำนักงานสาธารณสุข ตำรวจ สามารถนำไปใช้ในการตรวจสอบคุณภาพเบื้องต้นของกัญชาและผลิตภัณฑ์กัญชา เพื่อเป็นการคุ้มครองผู้บริโภค
“ปัจจุบันชุดทดสอบนี้ยังไม่มีจำหน่ายทั่วไป แต่มีการผลิตเพื่อสนับสนุนให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องนำไปใช้ประโยชน์ และขอความร่วมมือหน่วยงานที่นำไปใช้ในการส่งข้อมูลการใช้งานภาคสนามกลับมา เพื่อนำมาปรับปรุงและพัฒนารูปแบบชุดทดสอบให้ใช้งานได้ง่าย สะดวกยิ่งขึ้น โดยคาดว่าจะพัฒนาเพื่อลดต้นทุนต่อหน่วยที่อาจจะยังสูงอยู่ในปัจจุบันที่ประมาณ 30-60 บาทต่อการทดสอบ 1 ตัวอย่าง อย่างไรก็ตาม ชุดทดสอบเป็นเพียงการตรวจสอบผลิตภัณฑ์กัญชาในเบื้องต้นเท่านั้น แต่หากต้องการตรวจสอบคุณภาพอย่างละเอียด หรือการนำผลตรวจไปใช้ดำเนินการในส่วนที่เกี่ยวข้องทางกฎหมายต้องส่งตรวจยืนยันทางห้องปฏิบัติการ กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ได้เปิดให้บริการศูนย์ประสานการตรวจกัญชาทางห้องปฏิบัติการ โดยมีศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ในส่วนภูมิภาคสามารถให้บริการครอบคลุมทั่วประเทศ ซึ่งจะให้บริการตรวจทุกขั้นตอนของขบวนการผลิต ทั้งวัตถุดิบ สารสกัดที่จะนำมาทำยารวมถึงน้ำมันกัญชา เพื่อให้ประชาชนเชื่อมั่นในคุณภาพและมาตรฐานยากัญชาที่จะนำมาใช้” นพ.โอภาส กล่าว
