ศิริราช ผนึก 3 รพ.เปิดศูนย์ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียมฯ ด้วยหุ่นยนต์ ช่วย ปปช.ทุกสิทธิ
วันนี้ (7 กุมภาพันธ์ 2565) ศ.นพ.ประสิทธิ์ วัฒนาภา คณบดีคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล เป็นประธานแถลงข่าว “3 โรงพยาบาล (รพ.) ร่วมมือเปิดให้บริการศูนย์ความเป็นเลิศการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียมศิริราชด้วยหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด” โดยมี รศ.นพ.วิศิษฎ์ วามวาณิชย์ ผู้อำนวยการ รพ.ศิริราช ศ.คลินิก นพ.ชาญ ศรีรัตนสถาวร ผู้อำนวยการ รพ.ศิริราช ปิยมหาราชการุณย์ (SiPH) รศ.นพ.ธีระ กลลดาเรืองไกร ผู้อำนวยการศูนย์การแพทย์กาญจนาภิเษก ศ.นพ.อภิชาติ อัศวมงคลกุล หัวหน้าภาควิชาศัลยศาสตร์ออร์โธปิดิกส์และกายภาพบำบัด ศ.นพ.กีรติ เจริญชลวานิช รองคณบดีฝ่ายสร้างเสริมสุขภาพ และรองหัวหน้าภาควิชาศัลยศาสตร์ออร์โธปิดิกส์และกายภาพบำบัด รศ.นพ.ระพีพัฒน์ นาคบุญนำ อาจารย์ประจำภาควิชาศัลยศาสตร์ออร์โธปิดิกส์และกายภาพบำบัด พร้อมด้วยผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์ และศิลปิน/ดารา เข้าร่วม ที่อาคารเฉลิมพระเกียรติ ชั้น G รพ.ศิริราช
ศ.นพ.ประสิทธิ์ กล่าวว่า ปัจจุบันวิวัฒนาการความก้าวหน้าทางการแพทย์ได้พัฒนาอย่างต่อเนื่อง ด้วยการนำเทคโนโลยีมาประยุกต์ใช้ในวงการแพทย์และสาธารณสุข นำไปสู่การวิจัย นวัตกรรมและเทคโนโลยีที่เกิดใหม่ขึ้นมามากมาย พัฒนาจนเกิดเป็นผลงานนวัตกรรมด้านสุขภาพมาต่อยอดเพื่อใช้ประโยชน์ทางการแพทย์ ซึ่งศิริราชยังคงมุ่งมั่นปฏิบัติภารกิจที่มีความสำคัญต่อคุณภาพชีวิตประชาชนชาวไทย และมีนโยบายผลักดันศิริราชก้าวสู่ World Changer นำร่องต้นแบบ รพ.อัจฉริยะ (Smart Hospital)
“ตลอดเวลาที่ผ่านมา นอกจากการฝึกทักษะแก่แพทย์ให้เป็นผู้เชี่ยวชาญในด้านการรักษาพยาบาลแล้ว คณะฯ ยังได้มีการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีมาช่วยในด้านการรักษาพยาบาลให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อผู้ป่วย ที่เห็นเด่นชัด คือ การใช้หุ่นยนต์มาช่วยแพทย์ผ่าตัดรักษาผู้ป่วย ซึ่งได้เริ่มดำเนินการมาตั้งแต่ปี 2550 จนถึงปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็นการผ่าตัดมะเร็งต่อมลูกหมาก มะเร็งลำไส้ใหญ่ การผ่าตัดเนื้องอกหลอดอาหาร มะเร็งกระเพาะอาหาร เนื้องอกตับอ่อนไส้เลื่อนช่องกะบังลม จนถึงการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียมด้วยหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดในครั้งนี้ ซึ่งเป็นการประสานความร่วมมือของ 3 รพ. คือ รพ.ศิริราช รพ.ศิริราช ปิยมหาราชการุณย์ และศูนย์การแพทย์กาญจนาภิเษก ในการขับเคลื่อนศูนย์การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียมศิริราช ที่ให้บริการผู้ป่วยทุกระดับได้เข้าถึงการรักษาที่มีคุณภาพได้อย่างทั่วถึง สร้างคุณภาพชีวิตที่ดีให้กับผู้ป่วยสามารถกลับมาใช้ชีวิตในสังคมได้อย่างมีความสุข” ศ.นพ.ประสิทธิ์ กล่าว
รศ.นพ.วิศิษฎ์ กล่าวถึงความร่วมมือว่า จากเป้าหมายก้าวสู่การเป็นต้นแบบ รพ.อัจฉริยะ ศิริราชจึงดำเนินการขับเคลื่อนด้านการให้บริการทางการแพทย์ และการรักษาพยาบาลตามมาตรฐานสากล โดยนำความอัจฉริยะของเทคโนโลยีต่างๆ มาพัฒนาระบบการให้บริการทั้งด้านการแพทย์และการรักษาพยาบาล บูรณาการศูนย์ความเป็นเลิศทางการแพทย์ศิริราช (SiCOE) ซึ่งเป็นศูนย์รวมผู้เชี่ยวชาญที่ให้บริการผู้ป่วยกลุ่มเฉพาะโรค/ หัตถการ ที่เกิดจากการทำงานร่วมกันของผู้เชี่ยวชาญหลายสาขา เพื่อผลลัพธ์ที่ดีในการรักษาผู้ป่วยให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
“ศูนย์ความเป็นเลิศผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียมศิริราช (Si-ELITE) เป็น 1 ในศูนย์ SiCOE ที่ดูแลผู้ป่วยผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม ครอบคลุมทั้งงานบริการ การศึกษา การวิจัย โดยนำเทคโนโลยีที่ทันสมัยมาใช้ในการผ่าตัด นั่นก็คือ การผ่าตัดโดยใช้หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด Robotic Surgery มาใช้กับผู้ป่วยทุกระดับภายใต้การควบคุมของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ มุ่งเน้นการให้บริการด้วยความเป็นเลิศ เมื่อถึงวันผ่าตัดจะมีการใช้รถพยาบาลส่งตัวผู้ป่วยระหว่าง รพ.ต้นสังกัด มาผ่าตัดที่ รพ.ศิริราช ปิยมหาราชการุณย์ ในวันเวลาราชการปกติ หลังจากนั้น จึงส่งตัวกลับไปพักรักษาตัว (admit) ใน รพ.ต้นสังกัดตามเดิม ทำให้ผู้ป่วยที่มีสิทธิการรักษาของแต่ละ รพ.สามารถใช้สิทธิการรักษา และเสียค่าใช้จ่ายตามสิทธิการรักษาได้ตามปกติ โดยไม่มีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม” รศ.นพ.วิศิษฎ์ กล่าวและว่า ศูนย์ฯ นี้ นอกจากจะเพิ่มศักยภาพการให้บริการผู้ป่วยให้สามารถเข้าถึงเทคโนโลยีการรักษาขั้นสูงสุดแล้ว ยังช่วยลดปัญหาการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าหรือข้อสะโพกเทียมได้ทั้ง 3 รพ. ลดระยะเวลาการรอคอย (waiting list) ที่ยาวนาน (1-2 ปี) จากข้อจำกัดของจำนวนห้องผ่าตัดมีไม่เพียงพอต่อความต้องการของผู้ป่วย ดังนั้น ความร่วมมือครั้งนี้ จึงเป็นการขยายจำนวนการผ่าตัดให้ผู้ป่วยได้อย่างน้อยปีละ 300 – 400 รายต่อปี เป็นการเพิ่มโอกาสการเข้าถึงการวินิจฉัยและการรักษาอย่างเท่าเทียมกันด้วยความเป็นเลิศอย่างยั่งยืน
ศ.คลินิก นพ.ชาญ กล่าวว่า การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าและข้อสะโพกเทียม เป็นการผ่าตัดที่จำเป็นต้องใช้ความเชี่ยวชาญจากทีมสหสาขาในการดูแลรักษาผู้ป่วย ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของการตรวจวินิจฉัย ประสบการณ์และความเชี่ยวชาญในการผ่าตัด ร่วมกับการใช้เทคโนโลยีที่ทันสมัย คือ หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด การดำเนินโครงการนี้ถือเป็นก้าวแห่งความสำเร็จไปอีกขั้น ด้วยการใช้เทคโนโลยีหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด เพื่อรักษาผู้ป่วยข้อเข่าและข้อสะโพกเทียม ซึ่งผู้ป่วยจะได้รับการผ่าตัดที่ รพ.ศิริราช ปิยมหาราชการุณย์ โดยใช้การส่งต่อผู้ป่วยระหว่าง 3 รพ.ทำให้ผู้ป่วยสามารถเข้าถึงบริการที่มีประสิทธิภาพได้อย่างเท่าเทียมกัน และสามารถรองรับจำนวนการผ่าตัดที่เพิ่มขึ้น
ด้าน รศ.นพ.ธีระ กล่าวว่า การที่ใช้หุ่นยนต์เข้ามาช่วยในการผ่าตัดจะทำให้ลดความผิดพลาดและเพิ่มประสบการณ์ในการผ่าตัดอย่างรวดเร็ว ซึ่งถ้านำมาประกอบกับการฝึกฝนให้ชำนาญก็ยิ่งเป็นประโยชน์ต่อคนไข้เพิ่มทวีคูณ ศูนย์การแพทย์กาญจนาภิเษกเป็นส่วนหนึ่งของศิริราชในเรื่องการรักษาพยาบาลที่ได้มาตรฐานและเป็นที่ฝึกเรียนของศัลย์แพทย์ออร์โธปิดิคส์ จึงเป็นการสมควรอย่างยิ่งที่จะมีโอกาสใช้หุ่นยนต์ผ่าตัดเข่านี้ อีกทั้งผู้ป่วยข้อเข่าและข้อสะโพกเทียมในแถบปริมณฑล และ จ.นครปฐม ได้มีโอกาสเข้าถึงการรักษาโดยไม่ต้องเดินทางเข้ารักษาใน รพ.ศิริราช เป็นการลดค่าใช้จ่ายในการเดินทางและลดความแออัด โดยได้รับการรักษาอย่างเท่าเทียมด้วยมาตรฐานเดียวกัน
ขณะที่ ศ.นพ.อภิชาติ กล่าวถึงการจัดตั้งศูนย์ความเป็นเลิศผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียมศิริราช (Si-ELITE) ว่า โครงการผ่าตัดข้อเข่าและข้อสะโพกเทียมด้วยหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด เป็นการแสดงจุดยืนที่ชัดเจนในการมุ่งสู่ความเป็นเลิศด้านการบริการ โดยเป็นผู้นำในการเอาเทคโนโลยีที่ทันสมัยที่สุด มาพัฒนาการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าและข้อสะโพกเทียมที่ได้รับผลดีอยู่แล้วให้ดียิ่งขึ้นไป ทั้งในแง่ของความเที่ยงตรงแม่นยำของการวางแนว (alignment) ตำแหน่งของข้อเทียม (prosthesis position) และยังช่วยการปรับสมดุลของข้อ (gap balancing) เพื่อช่วยสร้างความมั่นคงของข้อเข่าหรือข้อสะโพกในการผ่าตัดที่สามารถวัดผลได้อย่างแม่นยำ ซึ่งถือเป็นการนำเอาหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดชนิดนี้มาใช้ปฏิบัติงานจริงเป็นที่แรกในประเทศไทย
ศ.นพ.กีรติ กล่าวว่า การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียมด้วยหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด เป็นเทคโนโลยีช่วยผ่าตัดภายใต้การควบคุมของศัลยแพทย์ โดยแสดงตัวเลขให้เห็นบนจอคอมพิวเตอร์แบบ Real Time คอยเตือนและล็อกการเคลื่อนที่ของอุปกรณ์ผ่าตัดไม่ให้ออกนอกตำแหน่งที่วางแผนไว้ เรียกได้ว่า เป็นการผ่าตัดโดยแพทย์แต่มีผู้ช่วยที่เป็นหุ่นยนต์ ข้อดี คือ วางแผนการผ่าตัดของผู้ป่วยแต่ละคนได้ ทำให้แก้ไขปัญหาข้อเทียมได้อย่างตรงจุด มีความแม่นยำ ปลอดภัย และช่วยลดภาวะแทรกซ้อนจากการผ่าตัดได้ นอกจากนี้ ยังช่วยให้ผู้ป่วยฟื้นตัวเร็วหลังการผ่าตัด สามารถยืน เดินได้ภายใน 1-2 วัน ทำให้ผู้ป่วยสามารถกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างปกติสุข
“จากความร่วมมือของทุกภาคส่วนที่มีส่วนขับเคลื่อนการทำงานและยกระดับการให้บริการศูนย์ความเป็นเลิศการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียม ด้วยหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดเทคโนโลยีที่ทันสมัย พร้อมด้วยศักยภาพของทีมศัลยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ประสานการทำงานระหว่าง 3 รพ. รวมเป็นหนึ่งเดียว เพื่อให้บริการผู้ป่วยทุกสิทธิการรักษาสามารถเข้าถึงการรักษาที่มีคุณภาพสูงสุดได้อย่างทั่วถึง ปลอดภัย รวมไปถึงการส่งต่อข้อมูลเพื่อพัฒนาคุณภาพระหว่างโรงพยาบาลเครือข่าย ให้สามารถพัฒนาไปพร้อมกันได้อย่างยั่งยืน” ศ.นพ.กีรติ กล่าว
สำหรับผู้ป่วยข้อเข่าและข้อสะโพกที่จำเป็นต้องได้รับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียม สามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ ศูนย์ความเป็นเลิศการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียมศิริราช โทร. 0 2419 7964 (เฉพาะวันจันทร์ – ศุกร์ เวลา 09.00 – 12.00 น.)
