สธ.แนะครอบครัว ใช้ ย-อ-ด ดูแลสุขภาพกายใจผู้สูงวัยในบ้าน
เนื่องในเทศกาลสงกรานต์ปี 2565 กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) แนะนำครอบครัวไทยดูแลผู้สูงวัยในบ้านด้วยหลักการ ย-อ-ด (ยอ-ออ-ดอ) ประกอบด้วย ย คือ ให้การยกย่อง อ คือ เอาใจใส่ ทั้งอารมณ์และความรู้สึก และ ด คือ ดูแลสุขภาพทั้งสุขภาพกายและสุขภาพใจ
วันนี้ (12 เมษายน 2565) นพ.เกียรติภูมิ วงศ์รจิต ปลัด สธ. กล่าวว่า ขณะนี้รัฐบาลได้ผ่อนคลายมาตรการป้องกันโรคโควิด-19 เพื่อให้ลูกหลานได้มีโอกาสกลับไปบ้านเยี่ยมเยียนผู้สูงอายุเพื่อแสดงความกตัญญู อีกทั้งกว่า 2 เดือนที่ผ่านมา สธ.เร่งทำความเข้าใจและฉีดวัคซีนโควิด-19 แก่ผู้สูงอายุ เพื่อต้อนรับ ลูก-หลาน กลับบ้านอย่างปลอดภัยช่วงเทศกาลสงกรานต์ ซึ่งวันสงกรานต์เป็นเทศกาลที่สำคัญของคนไทยทุกครอบครัวและยังเป็นวันผู้สูงอายุแห่งชาติอีกด้วย
“ในโอกาสนี้เมื่อครอบครัวได้มีโอกาสพบหน้ากัน ขอฝากข้อแนะนำในการดูแลผู้สูงอายุด้วยหลักการง่ายๆ คือ ย อ ด (ยอ-ออ-ดอ) ประกอบด้วย ย คือ ให้การยกย่อง ให้การยอมรับให้ความสำคัญ เช่น การไปขอคำปรึกษาจากท่าน หรือแสดงมุฑิตาจิตในวาระสำคัญตามโอกาส อ คือ เอาใจใส่ ทั้งอารมณ์และความรู้สึก โดยการ พูดคุย ไถ่ถามถึงสารทุกข์สุกดิบอย่างสม่ำเสมอ และ ด คือ ดูแลสุขภาพทั้งกายและใจ รวมถึงการพาไปพบแพทย์เมื่อเกิดปัญหาสุขภาพ เพราะผู้สูงอายุ คือคุณค่าทางสังคม ในฐานะผู้ที่มีประสบการณ์ ขอให้ลูกหลานเชิดชูผู้สูงอายุ ระลึกถึงท่าน และขอให้ผู้สูงอายุได้ใช้ความรู้ความสามารถอันทรงคุณค่าของท่านนำไปทำประโยชน์ให้กับผู้อื่นหรือชุมชนที่ท่านอยู่ ตามความชอบ เวลา และโอกาส ขอให้ลูกหลานนำแนวคิดนี้ไปปฏิบัติเพราะหลักการนี้เป็น ยอด แห่งความสุขของผู้สูงอายุ ที่จะทำให้ผู้สูงอายุ มีความสุขกาย สุขใจ สุขสังคม” นพ.เกียรติภูมิ กล่าว
ด้าน พญ.อัมพร เบญจพลพิทักษ์ อธิบดีกรมสุขภาพจิต กล่าวว่า จากการสำรวจของกรมสุขภาพจิต ในผู้สูงอายุที่อยู่ในภาวะติดบ้านหรือติดเตียงกว่า 40,000 คน พบว่า ประมาณร้อยละ 30 ของผู้สูงอายุมีปัญหาการนอน คือ นอนไม่หลับ หลับยาก หลับๆ ตื่นๆ หรือตื่นแล้วนอนต่อไม่ได้ ซึ่งมีผลให้เกิดความรู้สึกอ่อนเพลีย ไม่สบายตัว ไม่สบายใจ เกิดความกังวล และรู้สึกซึมเศร้าได้ ในช่วงเทศกาลสงกรานต์ ซึ่งเป็นวันผู้สูงอายุด้วย หากลูกหลานมีโอกาสได้เข้าไปใกล้ชิด ดูแล โดยเฉพาะผู้สูงอายุที่มีภาวะติดบ้านหรือติดเตียง ขอให้ช่วยกันไต่ถามถึงความรู้สึก ความในใจ ที่เกิดขึ้นจากการนอนไม่หลับ การมีภาวะซึมเศร้า ภาวะความเครียดของท่านแล้วเราจะได้ช่วยกันคลี่คลายปัญหาเหล่านั้น เพื่อให้ครอบครัวที่อบอุ่นและมีความสุขทำให้สังคมผูกพันด้วยสายใยที่แนบแน่นยิ่งขึ้น
“กรมสุขภาพจิตมีความมุ่งหวังที่จะให้ผู้สูงอายุไทยมีสุขภาพกายและใจที่แข็งแรง และเชื่อมั่นว่าหลักการ ย อ ด จะทำสถาบันครอบครัวและผู้สูงอายุเข้มแข็ง และส่งเสริมสุขภาวะทางใจในประเด็นอื่นๆ ให้ดีขึ้นได้อีกด้วย อีกทั้งเชิญชวนให้ลูกหลานตระหนักถึงคุณค่าของเวลา และหาโอกาสใช้เวลาในครอบครัวร่วมกับผู้สูงอายุให้ดีที่สุด เพราะ “ใจที่ไม่อ่อนไหว จะนำมาซึ่งกายที่ไม่อ่อนแอ” พญ.อัมพร กล่าว
